Trung ương quyết định xuất bản tờ Cứu quốc là cơ quan của Tổng bộ Việt Minh, số 1 ra ngày 25-1-1942, lúc đầu do đồng chí Trường Chinh, sau đó đồng chí Xuân Thuỷ phụ trách. Tiếp đó, Trung ương quyết định xuất bản tờ Cờ giải phóng là cơ quan của Trung ương Đảng để chỉ đạo công tác tư tưởng, chính trị trong Đảng do đồng chí Trường Chinh phụ trách, số 1 ra ngày 10-10-1942. Các tờ báo trên đã khắc phục nhiều khó khăn xuất bản trong cả nước, thường xuyên phân tích tình hình thời cuộc, kịp thời giải thích các nhiệm vụ, chủ trương của Đảng và mặt trận, đập tan các luận điệu của địch, hướng dẫn cán bộ và nhân dân tổ chức và đấu tranh. Cùng với thư kêu gọi của đồng chí Nguyễn Ái Quốc, đây là hai vũ khí sắc bén của Đảng để giáo dục cán bộ, hướng dẫn nhân dân, tổ chức lực lượng cách mạng, hình thành đội quân chính trị rộng lớn tiến tới tổng khởi nghĩa.
 |
| Một trang báo Cứu quốc. Ảnh tư liệu: baotintuc.vn |
Để đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tháng 8-1942, báo Việt Nam độc lập - cơ quan tuyên truyền của Việt Minh ở Cao Bằng - Bắc Kạn ra quyển Thơ ca Việt Minh, tập hợp 30 bài thơ ca có vần điệu dễ đọc, dễ hiểu, dễ thuộc, dễ nhớ nói về các chính sách của Việt Minh và ca ngợi tinh thần yêu nước của nhân dân phục vụ công tác tuyên truyền.
Cuối năm 1941 và đầu năm 1942, nhiều đảng bộ trong cả nước đã tổ chức mít tinh, phân phát thư kêu gọi của đồng chí Nguyễn Ái Quốc, Tuyên ngôn của Mặt trận Việt Minh, viết biểu ngữ, treo cờ, giới thiệu Mặt trận Việt Minh. Bản Chương trình cứu nước của Việt Minh được soạn thành văn vần cho đồng bào dễ nhớ, dễ thuộc. Các địa phương xây dựng lực lượng Việt Minh, thành lập các hội Công nhân Cứu quốc, Nông dân Cứu quốc, Thanh niên Cứu quốc, Phụ nữ Cứu quốc, Tự vệ Cứu quốc và tổ chức các lớp huấn luyện cán bộ. Ở các nhà tù, các đồng chí lập ra Hội lao tù Cứu quốc. Đường lối, chủ trương đúng của Đảng đi vào quần chúng và biến thành sức mạnh. Phong trào phát triển ngày càng mạnh mẽ, nhất là ở Cao Bằng và vùng Bắc Sơn - Võ Nhai, hình thành hai khu căn cứ đầu tiên của cách mạng ở Việt Bắc.
Trong năm 1941 và đầu năm 1942, đồng chí Nguyễn Ái Quốc viết hai tác phẩm Lịch sử nước ta (diễn ca) và Địa lý Việt Nam đã có tác dụng quan trọng, góp phần giáo dục lòng yêu nước và tinh thần đoàn kết chiến đấu hy sinh vì đất nước, nhất là Lịch sử nước ta viết bằng văn vần giản dị, dễ hiểu, dễ thuộc được nhân dân phổ biến rộng rãi. Hai tác phẩm Cách đánh du kích và Cách huấn luyện cán bộ quân sự trình bày một số kinh nghiệm chiến đấu du kích của các nước và bước đầu nêu một số vấn đề về đường lối quân sự chuẩn bị cho khởi nghĩa vũ trang. Đồng chí đã chỉ ra quan điểm đúng đắn về khởi nghĩa vũ trang là toàn dân nổi dậy, thắng lợi của khởi nghĩa phải do kết quả nổi dậy của toàn dân kết hợp với tiến công của lực lượng vũ trang. Đồng chí sáng lập và viết bài cho báo Việt Nam độc lập là cơ quan ngôn luận của Việt Minh ở Cao Bằng. Đó là tờ báo bí mật, được cung cấp dưới dạng báo đầu tiên ở nước ta, được quần chúng yêu mến và có ảnh hưởng rất lớn đến phong trào địa phương.
Trích: Lịch sử 80 năm Ngành Tuyên giáo của Đảng Cộng sản Việt Nam (1930-2010), Nxb Chính trị quốc gia, 2010, tr. 41, 42.