Muốn cứu nước và giải phóng dân tộc thì trước hết phải có ''Đảng cách mệnh'' để trong thì vận động và tổ chức dân chúng, ngoài thì liên lạc với dân tộc bị áp bức và vô sản giai cấp mọi nơi''. Từ nhận thức đó, Nguyễn Ái Quốc ra sức chuẩn bị mọi mặt cho việc thành lập một chính đảng vô sản ở Việt Nam.
 |
| Nguyễn Ái Quốc phát biểu tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 18 Đảng Xã hội Pháp, ủng hộ Luận cương của Lênin về vấn đề dân tộc và thuộc địa. Người tham gia sáng lập Đảng Cộng sản Pháp và trở thành người cộng sản Việt Nam đầu tiên (12/1920) - Ảnh tư liệu. |
Người từng bước truyền bá có hệ thống chủ nghĩa Mác - Lênin vào trong nước, đưa phong trào công nhân chuyển dần từ trình độ tự phát lên tự giác, đưa phong trào yêu nước chuyển dần sang lập trường cộng sản. Các tác phẩm của Nguyễn Ái Quốc như Bản án chế độ thực dân Pháp (Le procès de la colonisation francaise) năm 1925, Đường Kách mệnh năm 1927, các tờ báo do Người sáng lập như báo Người cùng khổ (Le Paria) năm 1922, báo Thanh niên 21- 6-1925 và nhiều bài báo Người viết về Lênin, về Cách mạng Tháng Mười Nga, về giai cấp công nhân... là những tài liệu truyền bá chủ nghĩa Mác – Lênin vào Việt Nam đầu tiên. Những tài liệu này đã có tác dụng thức tỉnh lòng yêu nước của người dân đất Việt, chỉ rõ con đường cách mạng đúng đắn phải theo. Các tài liệu này đã có sức cuốn hút mạnh mẽ đối với các tầng lớp trí thức tiến bộ và những người tiên tiến trong giai cấp công nhân và nhân dân lao động lúc bấy giờ, bởi nó không chỉ vạch trần bộ mặt áp bức, bóc lột tàn bạo của bọn thực dân Pháp và phong kiến tay sai, kêu gọi nhân dân ta vùng lên đấu tranh xóa bỏ gông cùm nô lệ, mà còn chỉ ra con đường đi đến thắng lợi, chỉ ra xu thế tất yếu của dân tộc và thời đại, đó là con đường độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, ''chỉ có chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản mới giải phóng được các dân tộc bị áp bức và những người lao động trên thế giới khỏi ách nô lệ''.
Tiếp theo việc xuất bản các tác phẩm, báo chí từ năm 1922 đến năm 1925, Nguyễn Ái Quốc cùng với những người cộng sản coi trọng hoạt động tuyên truyền, cổ động, vì vậy một số tờ báo tiếp tục được Tổng bộ Việt Nam Cách mạng Thanh niên xuất bản năm 1926 như Tuần báo Công nông nhằm vào đối tượng công nhân, nông dân; bán nguyệt san Lính Kách mệnh nhằm vận động binh lính Việt Nam trong quân đội Pháp ở Đông Dương; nguyệt san Việt Nam Tiền phong, báo Đồng Thanh, sau đó và Thân ái do Chi bộ Việt Nam Cách mạng Thanh niên ở Xiêm xuất bản. Có thể coi năm 1929 là năm nở rộ của báo chí cách mạng Việt Nam. Án nghị quyết của Hội nghị trù bị toàn quốc đại biểu đại hội ngày 23-1-1929 của Việt Nam Cách mạng Thanh niên ghi rõ: ''Mỗi kỳ phải tổ chức một bộ tuyên truyền. Tài liệu tuyên truyền hoặc tự đồng chí mình làm ra hoặc trưng cầu lợi dụng người ngoài''. Tùy theo điều kiện các kỳ bộ có thể xuất bản báo chí bí mật hoặc công khai. Trong năm 1929, Việt Nam Cách mạng Thanh niên còn xuất bản một số báo và tạp chí như: Bônsêvích, Công Nông Binh, Cờ đỏ, Hướng đạo, Lao động. Chi bộ An Nam Cộng sản Đảng cũng xuất bản tạp chí Bônsêvích, báo Cờ Đỏ, báo Đỏ (do Chi bộ An Nam Cộng sản Đảng ở Thượng Hải), nhưng đông đảo nhất phải kể đến báo chí Đông Dương Cộng sản Đảng và các tổ chức trực thuộc: Tạp chí Công hội Đỏ, Bônsêvích, Người Cộng sản, báo Búa Liềm, Lá cờ Cộng sản, Cờ Đỏ, Dân cày, Giải thoát, Hầm mỏ, Học sinh, Lao động, Mỏ than, Người thợ mỏ, Sao Đỏ, Sắt, Tia Lửa, Tia Sáng… Theo thống kê, trước khi thành lập Đảng, các tổ chức cộng sản đã xuất bản 37 tờ báo, tạp chí làm công tác tuyên truyền, vận động, tổ chức phong trào cách mạng.
Báo chí cách mạng trước khi có Đảng đã góp phần tuyên truyền chủ nghĩa Mác - Lênin, đẩy mạnh phong trào đấu tranh và chuẩn bị về chính trị, tư tưởng, tổ chức cho sự thành lập Đảng.
-------------
* Đầu đề do Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam đặt.
Trích: Lịch sử 80 năm ngành Tuyên giáo của Đảng Cộng sản Việt Nam (1930-2010), Nxb Chính trị Quốc gia, tr.8-10.