Ảnh minh họa (Ảnh: V.H)
Cụ thể, diện tích gieo cấy lúa đông xuân cả nước năm nay ước tính đạt 3.077 nghìn ha, giảm nhẹ so với cùng kỳ, năng suất ước đạt 62,1 tạ/ha, giảm 1,3%; sản lượng ước đạt 19,1 triệu tấn, giảm 1,5% so với cùng kỳ năm trước.
Trong đó, các địa phương phía Bắc đã gieo cấy đạt 1.145 ngàn ha, đạt 99% so với cùng kỳ năm trước, giảm chủ yếu tại vùng đồng bằng sông Hồng (giảm 10,6 nghìn ha, tương ứng giảm 1,9%) do thực hiện việc thực hiện dồn điền đổi thửa, chuyển sang làm đường nội đồng, kênh dẫn nước, chuyển mục đích sử dụng đất. Hiện nay, toàn miền đã thu hoạch được 1.138,2 ngàn ha lúa đông xuân, chiếm 99,4% diện tích gieo cấy, bằng 103,6% so với cùng kỳ năm trước.
Năng suất bình quân tại các tỉnh không đồng đều, một số tỉnh thấp hơn so với kế hoạch do trà lúa gieo sớm trổ vào thời điểm gặp mưa trái mùa (lượng mưa trong tháng 11, 12/2016 và tháng 1 năm 2017 nhiều hơn trung bình hàng năm 80-300 mm), trong khi đó thời gian chiếu sáng lại thấp hơn khoảng 30-200 giờ so với năm trước đã ảnh hưởng đến quá trình thụ phấn, tạo hạt đồng thời gây đổ ngã khi thu hoạch, bên cạnh đó, một số loại dịch hại trên diện tương đối rộng và mức độ gây hại cao đã tác động làm giảm năng suất.
Theo đánh giá của các địa phương, năng suất lúa đông xuân các tỉnh miền Bắc ước đạt 62,2 tạ/ha, giảm 1%, sản lượng ước đạt 7,11 triệu tấn, giảm 2% so với vụ đông xuân 2016.
Còn tại các tỉnh miền Nam, tổng diện tích xuống giống lúa đông xuân đạt khoảng 1.928 triệu ha, tương đương cùng kỳ năm trước; năng suất bình quân ước đạt 62,1 tạ/ha, giảm 1,6%; sản lượng đạt gần 12 triệu tấn, giảm 149,7 nghìn tấn (giảm 1,2%) so với cùng kỳ năm trước. Riêng vùng ĐBSCL sản lượng đạt hơn 9,6 triệu tấn, giảm 360,9 nghìn tấn so với cùng kỳ (giảm 3,6%); Tây Nguyên đạt 494,4 nghìn tấn, tăng 70 nghìn tấn (tăng 16,5%); Duyên hải miền Trung đạt hơn 1,4 triệu tấn, tăng 126,7 nghìn tấn (tăng 9,7%).
Ngoài yếu tố thổ nhưỡng bị ảnh hưởng do xâm nhập mặn từ năm trước thì năng suất lúa đông xuân 2017 ở vùng ĐBSCL năm nay giảm do bị ảnh hưởng của sâu bệnh (Chủ yếu là hiện tượng muỗi hành bít đầu bông làm cho bông lúa không trổ thoát được) và những trận mưa giông trái mùa liên tiếp diễn ra ở thời điểm lúa đang trỗ, chín và thu hoạch làm cho nhiều diện tích lúa bị đổ ngã, tỷ lệ thất thoát trong thu hoạch và tỷ lệ hạt lép tăng.
Trong khi đó, đối với lúa vụ hè thu, tính đến ngày 15/6, cả nước gieo trồng đạt 2,07 triệu ha lúa hè thu, do không chịu ảnh hưởng bởi hạn hán, nhiễm mặn như năm trước nên tiến độ xuống giống lúa hè thu nhanh hơn cùng kỳ, đạt 116,3%. Trong đó, các tỉnh miền Bắc đạt 187,1 ngàn ha, tăng 43,6%, các tỉnh miền Nam đạt 1,88 triệu ha, tăng 14%, riêng các tỉnh thuộc vùng ĐBSCL đạt 1,63 triệu ha, tăng 12,7% cùng kỳ năm trước. Diện tích gieo trồng lúa hè thu năm nay tăng do tình hình xuống giống sớm vụ đông xuân 2016-2017 và nguồn nước đầu vụ hè thu tương đối tốt, mùa mưa đến sớm và lượng mưa nhiều hơn hàng năm, thêm vào đó lịch thời vụ gieo trồng lúa hè thu của năm 2016 lại được thông báo trễ hơn những năm trước.
Tuy nhiên, tại thời điểm xuống giống hè thu chính vụ vẫn thường xuyên có nhiều đợt mưa lớn gây khó khăn cho tiến độ xuống giống lúa. Đến nay đã có 463,7 nghìn ha lúa hè thu sớm tại các tỉnh ĐBSCL cho thu hoạch, đạt 25% diện tích gieo trồng, năng suất ước trên diện tích thu hoạch đạt 60,4 tạ/ha.
Ngoài ra, ngay sau khi gặt lúa đông xuân, nhiều địa phương ở miền Bắc đã triển khai gieo trồng lúa mùa, lúa nương trong điều kiện thời tiết thuận lợi. Tính đến ngày 15/6 đã có 86,3 ngàn ha được gieo trồng, tập trung chủ yếu tại các tỉnh Trung du và miền núi phía Bắc (78,4 ngàn ha).