50 năm ASEAN: Cộng đồng kinh tế ASEAN và cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam

Tại buổi tọa đàm, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng cho biết, sự ra đời và phát triển trong gần hai năm qua của Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) đã mang những dấu ấn của Việt Nam bởi trên thực tế, Việt Nam đã tham gia tiến trình hội nhập kinh tế ASEAN ngay từ những ngày đầu khi Khu vực Thương mại Tự do ASEAN (AFTA) mới chỉ manh nha. Trong suốt 22 năm gia nhập ASEAN (từ ngày 28/7/1995), kinh tế Việt Nam đã từng bước gắn kết chặt chẽ với nền kinh tế ASEAN.

Thứ trưởng Nguyễn Quốc Dũng đánh giá, ASEAN đã trở thành đối tác thương mại đứng thứ hai của Việt Nam với tốc độ tăng trưởng bình quân 14,5%/năm trong thập kỷ qua. Kim ngạch thương mại hai chiều của Việt Nam với ASEAN tăng từ khoảng 19 tỷ USD năm 2006 lên 41,36 tỷ USD năm 2016. ASEAN là thị trường lớn thứ 3 và là đối tác thương mại cung cấp nguồn hàng hoá lớn thứ 3 cho các doanh nghiệp Việt Nam.

ASEAN cũng là nguồn cung FDI quan trọng của Việt Nam với tổng vốn đăng ký khoảng 64 tỷ USD, đồng thời là cầu nối cho nhiều khoản đầu tư của các công ty đa quốc gia có trụ sở tại ASEAN. Các dự án của các nước khu vực ASEAN đầu tư vào Việt Nam tập trung chủ yếu vào ngành công nghiệp sản xuất, chế biến, chế tạo. ASEAN đã trở thành một trong những động lực quan trọng giúp Việt Nam duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế bền vững thời gian qua.

Tổng Thư ký ASEAN Lê Lương Minh khẳng định trong quá trình hình thành và phát triển, ASEAN đã đạt được nhiều thành tựu, là điểm đến hấp dẫn của nhà đầu tư nước ngoài. Bất chấp những cuộc khủng hoảng trong thời gian vừa qua, tốc độ phát triển của ASEAN đạt bình quân phát triển của thế giới và là nền kinh tế lớn thứ 6 trên thế giới với 640 triệu dân. Trong quá trình hội nhập liên kết, ASEAN đã đóng góp nhiều sáng kiến cho sự phát triển của khu vực như nhập khẩu nội khối, mở cửa thị trường dịch vụ, hải quan, quy định xuất xứ. Môi trường kinh doanh đầu tư ở khu vực cũng được cải thiện thông qua những sáng kiến, khuôn khổ trong lĩnh vực hợp tác, sáng tạo, bảo vệ sở hữu trí tuệ, kết nối cơ sở hạ tầng, giao thông, các hiệp định thương mại tự do với các đối tác thương mại chính.

“Mục tiêu của Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2025 được xây dựng dựa trên nền tảng hội nhập kinh tế như phát triển chuỗi giá trị toàn cầu, thương mại đầu tư, hợp tác phát triển bền vững… Vì thế, nếu duy trì được đà tăng trưởng, ASEAN sẽ là một trong những nền kinh tế lớn trên toàn cầu vào năm 2030”, ông Lê Lương Minh nhấn mạnh.

Tuy nhiên, Tổng Thư ký ASEAN Lê Lương Minh cho rằng, thách thức đặt ra của ASEAN là khoảng cách giữa các nền kinh tế vẫn còn rất lớn, nước phát triển nhất gấp 43 lần nước kém phát triển nhất; hệ thống pháp luật giữa các thành viên vẫn khác nhau; nhận thức của người dân và doanh nghiệp tuy được nâng cao nhưng vẫn hạn chế; một số nước phát triển đang chịu tác động của dân số già, nhưng một số nước khác lại chịu tác động của bẫy thu nhập trung bình… bên cạnh đó, ASEAN cũng phải gánh chịu nhiều mối đe dọa phi truyền thống như: di cư, khủng bố, chủ nghĩa bảo hộ…

Cũng tại tọa đàm, các đại biểu và doanh nghiệp đã cùng chia sẻ về những tác động, cơ hội và thách thức của AEC với kinh tế Việt Nam, các doanh nghiệp đều ghi nhận sự nỗ lực của Chính phủ trong việc hỗ trợ doanh nghiệp nhưng vẫn cần nhiều hơn sự cải cách về: thể chế, thủ tục hành chính, cơ sở hạ tầng, đào tạo nâng cao nguồn nhân lực…

Trong khuôn khổ tọa đàm cũng diễn ra triển lãm ASEAN – 50 năm: Hội nhập và Phát triển. Đây là hoạt động có ý nghĩa quan trọng thực hiện chương trình hành động của Chính phủ nhằm tuyên truyền, quảng bá về cộng đồng doanh nghiệp trong nước. Đồng thời cũng là cơ hội để giới thiệu, quảng bá văn hóa, du lịch, tiềm năng, cơ hội đầu tư của các địa phương và doanh nghiệp việt Nam tới cộng đồng AEC./.