Ảnh minh họa. (Ảnh: M.P)
1. Chính thức kết nối Cơ chế một cửa quốc gia với 03 Bộ và kết nối Cơ chế một cửa ASEAN với 04 nước
Ngày 08/9/2015, tại trụ sở Tổng cục Hải quan, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã nhấn nút, công bố chính thức thực hiện Cơ chế một cửa quốc gia (NSW) và kết nối kỹ thuật Cơ chế một cửa ASEAN (ASW). Theo đó, ngoài 6 Bộ đã kết nối các giai đoạn trước, từ thời điểm này, NSW chính thức kết nối mở rộng thêm với 3 Bộ: Khoa học và Công nghệ; Thông tin và Truyền thông; Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Bên cạnh đó, Việt Nam cùng với 4 nước là Indonesia, Malaysia, Singapore và Thái Lan đã kết nối kỹ thuật thành công trên ASW.
Để hiện thực hóa cam kết của Việt Nam trong khu vực cũng như đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính nhằm mục tiêu tạo thuận lợi thương mại, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia; Chính phủ đã có những chỉ đạo hết sức quyết liệt để thực hiện NSW cũng như sớm kết nối ASW. Ban Chỉ đạo quốc gia về ASW và NSW do Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh làm Trưởng ban đã được thành lập để thay mặt Chính phủ điều hành, chỉ đạo các bộ, ngành trong triển khai NSW và kết nối ASW.
Đây là một sự kiện có ý nghĩa quan trọng, là bước ngoặt cho thực hiện cải cách hành chính, tiến tới Chính phủ điện tử của Việt Nam.
2. Chính thức hoạt động Trung tâm chỉ huy trực tuyến hải quan
Sau thời gian nỗ lực triển khai, ngày 17/8/2015, Bộ Tài chính đã ban hành Quyết định số 1658/QĐ-BTC về việc thành lập Phòng Giám sát hải quan trực tuyến trực thuộc Cục Điều tra chống buôn lậu.
Đây là đơn vị thực hiện việc kết nối, tích hợp từ các hệ thống công nghệ, thiết bị của ngành Hải quan, khai thác triệt để nguồn lực sẵn có để tăng cường năng lực, đáp ứng công tác cải cách hiện đại hóa, chuyên nghiệp và minh bạch ngày càng cao của quản lý hải quan hiện đại.
Hệ thống giám sát trực tuyến cũng góp phần nâng cao công tác kiểm tra bảo vệ nội bộ cũng như tinh thần trách nhiệm của công chức Hải quan trong thực hiện các quy trình nghiệp vụ, phòng chống các biểu hiện tiêu cực nhũng nhiễu của cán bộ công chức.
Tuy mới đưa vào hoạt động, Hệ thống giám sát hải quan trực tuyến đã giúp cho Văn phòng Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia và lực lượng điều tra chống buôn lậu hải quan phát hiện và triệt phá thành công nhiều vụ buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa trong năm 2015.
3. Khai trương địa điểm kiểm tra chuyên ngành tại Hải Phòng
Ngày 17/11/2015, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 2026/QĐ-TTg phê duyệt Đề án nâng cao hiệu lực, hiệu quả của hoạt động kiểm tra chuyên ngành (KTCN) đối với hàng hóa xuất nhập khẩu. Mục tiêu của Đề án là (1) tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa tại cửa khẩu theo hướng đơn giản hóa thủ tục, nhanh chóng, thuận tiện; giảm chi phí cho doanh nghiệp; (2) giảm thời gian thông quan hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu đến năm 2020 còn dưới 05 ngày đối với hàng xuất khẩu và hàng nhập khẩu; (3) tạo điều kiện thuận lợi khuyến khích xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam; tạo hàng rào kỹ thuật đối với hàng hóa nhập khẩu, bảo vệ môi trường, sức khỏe cộng đồng; (4) đảm bảo quản lý chặt chẽ, đúng quy định pháp luật, phù hợp với thông lệ quốc tế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, góp phần bảo đảm an ninh quốc gia, an toàn kinh tế; nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Triển khai Quyết định số 2026/QĐ-TTg trên đây, ngày 01/12/2015, Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) đã tổ chức khai trương địa điểm kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất nhập khẩu tại khu vực III cảng Hải Phòng.
4. Phát hiện và triệt phá thành công nhiều vụ buôn lậu lớn
Năm 2015, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Ban chỉ đạo 389 quốc gia, lãnh đạo Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan đã triển khai quyết liệt các biện pháp nghiệp vụ để phòng ngừa và ngăn chặn buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hoá qua biên giới. Qua đó, đã phát hiện và triệt phá thành công nhiều vụ buôn lậu lớn. Điển hình như: Chuyên án UPS-155 đấu tranh, phát hiện và bắt giữ đối tượng trong đường dây buôn bán, vận chuyển các chất ma tuý từ Nam Mỹ về Việt Nam; tháng 8 năm 2015, Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) đã phối hợp với các lực lượng chức năng phát hiện 04 vụ buôn lậu, vận chuyển trái phép ngà voi và sừng tê giác qua cửa khẩu cảng hàng không quốc tế Nội Bài và cửa khẩu cảng Tiên Sa - Đà Nẵng; Phát hiện, bắt giữ 208 công-ten-nơ hàng cấm, trị giá hơn 100 tỷ đồng...
5. Kỷ niệm 70 năm thành lập Hải quan Việt Nam
Ngày 14/7/2015, Tổng cục Hải quan đã long trọng tổ chức lễ kỷ niệm 70 năm thành lập Ngành (10/9/1945 - 10/9/2015) và hội nghị điển hình tiên tiến lần thứ V. Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan đã đến dự và chỉ đạo hội nghị.
Với mục tiêu xây dựng Hải quan Việt Nam hiện đại, thể chế chính sách đầy đủ, minh bạch, thủ tục hải quan đơn giản, thuận lợi, đạt chuẩn mực quốc tế, thời gian qua, Tổng cục Hải quan đã chủ động tham mưu cho lãnh đạo Bộ Tài chính nhiều biện pháp hữu hiệu nhằm thực thi quản lý hiệu quả đối với hàng hóa xuất nhập khẩu, phương tiện xuất nhập cảnh, tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại, đầu tư, du lịch, hội nhập quốc tế, thực hiện có hiệu quả Tuyên ngôn phục vụ khách hàng.
Với những thành tích đạt được trong 5 năm vừa qua, Tổng cục Hải quan đã vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Độc lập hạng Nhất, nhiều tập thể, cá nhân được tặng các phần thưởng cao quý. Ngoài ra, Đảng bộ Tổng cục Hải quan còn được Đảng ủy Khối cơ quan Trung ương trao tặng Cờ thi đua, ghi nhận những thành thích đặc biệt xuất sắc trong thực hiện nhiệm vụ giai đoạn 2010- 2015./.
Minh Phương