 |
| Ảnh minh họa (Ảnh: M.P) |
Theo Bộ Tài chính, một trong những nội dung quan trọng trong Dự án Luật thuế TNCN lần này là điều chỉnh ngưỡng doanh thu chịu thuế đối với thu nhập từ kinh doanh.
Hiện tại, Luật số 71/2014/QH13 quy định rằng cá nhân kinh doanh có mức doanh thu hàng năm từ 100 triệu đồng trở xuống không phải nộp thuế TNCN. Ngưỡng này được áp dụng thống nhất trên cả nước nhằm đảm bảo đơn giản hóa thủ tục quản lý thuế. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng mức 100 triệu đồng/năm không còn phù hợp với thực tế, đặc biệt khi mức giảm trừ gia cảnh cho người lao động làm công ăn lương đã tăng lên đáng kể từ năm 2020 (11 triệu đồng/tháng, tương đương 132 triệu đồng/năm).
Việc giữ nguyên mức ngưỡng doanh thu 100 triệu đồng/năm dẫn đến bất hợp lý giữa các đối tượng nộp thuế, gây ra sự không công bằng và không khuyến khích các hộ kinh doanh phát triển. Do đó, Bộ Tài chính đang đề xuất cập nhật mức doanh thu chịu thuế TNCN cho hộ kinh doanh, đồng bộ với ngưỡng doanh thu chịu thuế giá trị gia tăng (VAT) được đề xuất sửa đổi trong Dự án Luật thuế VAT.
Sự thay đổi này không chỉ đảm bảo tính đồng bộ trong hệ thống pháp luật về thuế mà còn phản ánh sát hơn thực tế hoạt động kinh doanh và sự biến động của giá cả trong nền kinh tế.
Một điểm đáng chú ý khác trong Dự án Luật thuế TNCN lần này là đề xuất quy định cụ thể mức thuế suất đối với một số ngành nghề đặc thù như phần mềm, nội dung số (trò chơi điện tử, phim số, nhạc số, quảng cáo số) và các sản phẩm công nghệ cao.
Theo quy định hiện hành, cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm phải nộp thuế TNCN dựa trên tỷ lệ cố định áp dụng cho từng ngành nghề. Tuy nhiên, tỷ lệ thuế này chưa phản ánh đúng đặc thù của một số ngành nghề mới nổi như phần mềm và nội dung số. Những lĩnh vực này có tiềm năng lớn nhưng cũng đối mặt với những chi phí vận hành và đổi mới sáng tạo cao hơn so với các ngành nghề truyền thống.
Để đảm bảo công bằng giữa các đối tượng nộp thuế, Bộ Tài chính đề xuất điều chỉnh mức thuế suất áp dụng cho các ngành nghề đặc thù này. Điều này không chỉ tạo sự thống nhất trong chính sách thuế mà còn khuyến khích phát triển các ngành công nghệ cao, góp phần chuyển đổi cơ cấu kinh tế và tăng cường năng lực cạnh tranh quốc gia.
Một thách thức lớn hiện nay trong việc thu thuế từ hộ, cá nhân kinh doanh là hầu hết các đối tượng này không thực hiện chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ. Việc xác định chi phí và thu nhập chịu thuế vì thế gặp nhiều khó khăn, buộc cơ quan thuế phải áp dụng phương pháp ấn định doanh thu và thu nhập tính thuế.
Phương pháp này tuy đảm bảo tính đơn giản và hiệu quả quản lý, nhưng không khuyến khích các hộ kinh doanh minh bạch hóa hoạt động tài chính. Đồng thời, các hộ kinh doanh nộp thuế theo tỷ lệ doanh thu cũng không được áp dụng mức giảm trừ gia cảnh như các cá nhân làm công ăn lương, dẫn đến sự bất cập trong chính sách thuế.
Để khắc phục hạn chế này, Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi quy định về doanh thu và cách tính thuế TNCN cho hộ kinh doanh. Việc xác định doanh thu sẽ được rà soát, thống nhất với các quy định của pháp luật liên quan, đặc biệt là pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp. Đồng thời, cần xây dựng cơ chế quản lý thuế rõ ràng, minh bạch hơn để khuyến khích hộ kinh doanh minh bạch hóa hoạt động kinh doanh và tự nguyện tuân thủ nghĩa vụ thuế.
Thuế TNCN không chỉ là nguồn thu ngân sách quan trọng mà còn là công cụ điều tiết thu nhập cá nhân trong nền kinh tế. Với hộ kinh doanh, việc xây dựng một chính sách thuế hợp lý không chỉ đảm bảo nguồn thu ngân sách mà còn khuyến khích họ làm giàu chính đáng, mở rộng quy mô hoạt động và đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế - xã hội.
Bộ Tài chính nhấn mạnh rằng việc xác định mức thuế suất và ngưỡng doanh thu chịu thuế cần dựa trên các nghiên cứu và đánh giá kỹ lưỡng, đảm bảo chính sách thuế vừa mang tính điều tiết hợp lý, vừa tạo động lực phát triển kinh doanh. Điều này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý, các chuyên gia và cộng đồng doanh nghiệp.
Mặc dù các giải pháp đề xuất trong Dự án Luật thuế TNCN đã cho thấy nỗ lực của Bộ Tài chính trong việc hoàn thiện chính sách thuế, nhưng vẫn còn nhiều thách thức cần vượt qua.
Thứ nhất, việc điều chỉnh ngưỡng doanh thu chịu thuế và tỷ lệ thuế suất cần được thực hiện một cách thận trọng, tránh tạo ra gánh nặng tài chính không cần thiết cho hộ kinh doanh, đặc biệt là trong bối cảnh kinh tế còn nhiều khó khăn.
Thứ hai, cần nâng cao năng lực quản lý thuế, ứng dụng công nghệ hiện đại để giảm thiểu tình trạng gian lận thuế và thất thu ngân sách. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh các ngành nghề kinh doanh trực tuyến và nội dung số ngày càng phát triển mạnh mẽ.
Thứ ba, cần tăng cường truyền thông và giáo dục thuế để nâng cao nhận thức của người dân về vai trò và trách nhiệm của mình trong việc tuân thủ nghĩa vụ thuế. Sự minh bạch và công bằng trong chính sách thuế sẽ là yếu tố quyết định để xây dựng niềm tin của người dân và doanh nghiệp.
Dự án Luật thuế TNCN thay thế là một bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện chính sách thuế tại Việt Nam. Những điều chỉnh về ngưỡng doanh thu chịu thuế, mức thuế suất và cơ chế quản lý thuế không chỉ đảm bảo tính đồng bộ trong hệ thống pháp luật mà còn phản ánh sát hơn thực tiễn kinh doanh, khuyến khích cá nhân làm giàu chính đáng và đóng góp tích cực vào ngân sách quốc gia.
Trong thời gian tới, sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý và cộng đồng doanh nghiệp sẽ là yếu tố then chốt để chính sách thuế TNCN phát huy vai trò điều tiết và hỗ trợ phát triển kinh tế một cách bền vững. Một chính sách thuế công bằng, minh bạch và hiệu quả sẽ không chỉ tạo động lực cho hộ kinh doanh mà còn góp phần xây dựng một nền kinh tế phát triển toàn diện.