Trái ngọt nông thôn mới ở Yên Bình

Công tác xây dựng NTM ở Yên Bình có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và sự đồng tình, ủng hộ của các tầng lớp nhân dân. (Ảnh: Minh Huyền).

Khi bắt tay vào xây dựng NTM (2011), huyện Yên Bình phải đối mặt không ít khó khăn như địa hình chia cắt mạnh bởi Hồ Thác Bà, toàn huyện có 16/22 xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, tỷ lệ đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 48%...

Cạnh đó, xuất phát điểm các tiêu chí NTM bình quân đạt 4,8 tiêu chí/xã, thu nhập bình quân đầu người chỉ đạt 17,5 triệu đồng, tỷ lệ hộ nghèo chiếm trên 26%; một bộ phận không nhỏ người dân, nhất là tại các xã vùng đặc biệt  khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số chưa nhận thức đầy đủ ý nghĩa, tầm quan trọng của Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM nên chưa chủ động, tích cực tham gia thực hiện, còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại, chưa phát huy vai trò chủ thể trong xây dựng NTM. Tổ chức sản xuất nông nghiệp chủ yếu là kinh tế hộ, vai trò của hợp tác xã, doanh nghiệp chưa phát huy hiệu quả đồng bộ. Tính liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ chưa cao, việc chuyển giao và ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất còn hạn chế.

Đứng giữa khó khăn thực tại và cơ hội để đổi thay và phát triển, Yên Bình đã xác định: Xây dựng NTM là quyền lợi, nghĩa vụ và trách nhiệm của người dân, là cơ hội để phát triển kết cấu hạ tầng, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, hạnh phúc cho nhân dân; xây dựng NTM chỉ có điểm khởi đầu, không có điểm kết thúc, nếu thực hiện thành công sẽ thay đổi toàn diện nông thôn địa phương, từ đó tạo ra sự phát triển bền vững trong tương lai...Do đó địa phương đã nêu cao quyết tâm trong xây dựng NTM với mục đích một ngày không xa sẽ trở thành huyện NTM.

Với phương châm “giao nhiệm vụ, khoán sản phẩm”, “cá thể hóa trách nhiệm cá nhân”, “việc dễ làm trước, việc khó làm sau”, địa phương đã biến xây dựng NTM, đô thị văn minh thực sự trở thành mong muốn, khát vọng và mục tiêu hướng tới của người dân và toàn xã hội địa phương. Quá trình thực hiện các nhiệm vụ, địa phương luôn chú trọng phát huy vai trò tiên phong gương mẫu đi trước, làm trước, “nói đi đôi với làm” của cán bộ, đảng viên theo quan điểm “không có gì là không thể, phải quyết tâm tìm cách để làm”.

Nhờ chủ trương và phương châm hành động đúng đắn, những năm qua, xây dựng NTM ở địa phương đã đạt được nhiều kết quả quan trọng và trở thành phong trào lan tỏa rộng khắp trong toàn huyện. Phong trào hiến đất làm đường xây dựng cơ sở hạ tầng, nhân dân góp công góp sức diễn ra sôi nổi khắp các làng quê. Quá trình thực hiện các nhiệm vụ, dân chủ cơ sở được mở rộng hơn, ý thức và trách nhiệm chủ thể của người dân được nâng cao rõ rệt.

Nông thôn mới mang đến không khí vui tươi và thay đổi diện mạo các làng quê của huyện Yên Bình. (Ảnh: TC)

Ông Lê Văn Minh, ở thôn Khả Lĩnh, xã Đại Minh (xã đầu tiên đạt chuẩn NTM ở Yên Bình) phấn khởi cho biết: Chương trình NTM đã cho người dân chúng tôi hưởng lợi rất nhiều như: giao thông, giáo dục, y tế, văn hóa, hạ tầng thương mại nông thôn…giúp phát triển kinh tế, đời sống bà con cải thiện rõ rệt. “Mỗi sáng thức dậy ngắm những con đường đẹp trải dài vào tận ngõ ngách thôn quê, những căn nhà mới khang trang, chứng kiến quê hương “thay da đổi thịt” mà tôi cứ ngỡ như mình đang mơ” – ông Minh xúc động nói.

“Trong làm ăn, NTM đã giúp người dân chúng tôi biết áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, nuôi trồng cây con, giống mới để nâng cao thu nhập; trong thôn ngày xuất hiện càng nhiều gia đình khá giả. Chúng tôi cũng thấy choáng ngợp trước việc làng quê thay đổi diện mạo nhanh chóng...tất cả nhờ NTM, chúng tôi rất cảm ơn nhà nước...” – Bà Hoàng Thị Dần, ở thôn Nà Ta, xã Xuân Long cho biết.

Với tổng nguồn vốn huy động đạt trên 3.000 tỷ đồng, trong đó nhân dân và doanh nghiệp đóng góp trên 235 tỷ đồng, đến nay toàn huyện Yên Bình có 22/22 xã đạt chuẩn NTM, 7 xã NTM nâng cao, 01 xã NTM kiểu mẫu, 17 thôn kiểu mẫu. Yên Bình hoàn thành 9/9 tiêu chí huyện NTM (sớm hơn 2 năm so với nghị quyết Đại hội). Đời sống vật chất, tinh thần và chỉ số hạnh phúc của người dân không ngừng được cải thiện nâng cao. Năm 2023, thu nhập bình quân đầu người đạt 53,2 triệu đồng (tăng 16 triệu đồng so với năm 2020 và tăng 35,5 triệu đồng so với năm 2011); chỉ số hạnh phúc của người dân đạt trên 69,72 % (tăng 16% so với năm 2021); trên 70% khu dân cư hạnh phúc, 73,4 % gia đình hạnh phúc, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giảm còn 7,5%.

Hệ thống cơ sở hạ tầng điện, đường, trường, trạm được đầu tư xây dựng khang trang, đồng bộ. Từ năm 2020 đến nay, toàn huyện kiên cố hóa được trên 400 km đường giao thông nông thôn, (vượt 18 % so với cả nhiệm kỳ 2015-2020), mở rộng, mở mới mặt đường bê tông trên 5m được 46 km, nền đường 6,5 m 7,5m là 52,5 km, góp phần nâng tỷ lệ đường giao thông nông thôn được bê tông hóa của huyện hiện đạt 93% (tăng 307 km, tương đương 383% so với năm 2011), trồng trên 40 km đường hoa; thắp sáng gần 100 km đường điện nông thôn, 100% các tuyến đường giao thông quốc lộ, tỉnh lộ, đường huyện với tổng chiều dài trên 265 km đã được rải nhựa (tăng 105 km so với năm 2011), đưa Yên Bình liên tục nhiều năm là địa phương dẫn đầu có nhiều cách làm hay của tỉnh Yên Bái trong thực hiện Đề án phát triển giao thông nông thôn.

Những công trình giải phóng mặt bằng “0 đồng” được triển khai hiệu quả trên địa bàn huyện như: Dự án cải tạo, nâng cấp tuyến tỉnh lộ 170 Vĩnh Kiên - Yên Thế và tuyến đường Vũ Linh - Yên Bình - Bạch Hà dài 52,6 km, chỉ trong gần 2 tháng ra quân, 570 hộ dân bị ảnh hưởng đã tự nguyện hiến đất, tài sản trên đất trị giá hàng tỷ đồng mà không đòi hỏi sự đền bù, hoặc với mức hỗ trợ từ 7-10 tấn xi măng mà 439 hộ nghèo, cận nghèo của huyện đã tự lực cánh sinh làm được nhà mới (tăng 339 nhà so với cả nhiệm kỳ 2015-2020), hỗ trợ từ 10-20 tấn xi măng mà các thôn, tổ dân phố đã sửa chữa, xây mới được 54 nhà văn hóa khang trang và bằng nguồn lực trong dân 100% nhà văn hóa thôn được lắp đặt mạng wifi tốc độ cao,100% các thôn được phủ sóng mạng internet 3G, 4G.

Lãnh đạo huyện Yên Bình thăm một mô hình bưởi đặc sản ở xã Đại Minh. (Ảnh: TC)

Hệ thống kênh mương nội đồng được kiên cố hóa, bảo đảm nước tưới cho 100% diện tích sản xuất nông nghiệp (2 vụ); 100% các thôn trong toàn huyện được dùng điện lưới quốc gia; 98% số hộ dân được dùng nước hợp vệ sinh (trong đó 21% được dùng nước sạch tập trung); 100% trường học đạt chuẩn quốc gia; 24/24 trạm y tế, phòng khám đa khoa khu vực đạt tiêu chí quốc gia về y tế, Trung tâm y tế huyện đạt tiêu chuẩn đơn vị hạng II, đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh cho nhân dân. Hoạt động văn hóa, văn nghệ  - thể thao diễn ra sôi nổi, rộng khắp trên địa bàn các xã, thị trấn, giá trị lịch sử, truyền thống, bản sắc văn hoá tốt đẹp của đồng bào các dân tộc được bảo tồn, phát huy. Quốc phòng an ninh được giữ vững, trật tự an toàn xã hội ổn định, bảo đảm môi trường thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội và giữ gìn cuộc sống bình yên, hạnh phúc cho nhân dân. Năm 2023, Yên Bình đứng thứ nhất trong toàn tỉnh về bộ chỉ số phục vụ người dân và doanh nghiệp trong thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công.

Có thể nói chưa bao giờ thấy bài học về “phát huy” sức dân trong xây dựng NTM đã thực sự phát huy hiệu quả như ở Yên Bình.

Nói về công cuộc xây dựng NTM ở địa phương, đồng chí An Hoàng Linh, Bí thư Huyện ủy, Trưởng BCĐ XDNTM huyện Yên Bình cho biết: Quán triệt Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Yên Bái lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2020-2025, Ban Chấp hành Đảng bộ huyện đã thống nhất xây dựng, ban hành nghị quyết chuyên đề về xây dựng huyện đạt chuẩn NTM với mục tiêu nhất quán "Huy động sức mạnh, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp, khơi dậy, phát huy ý chí tự lực, tự cường, tinh thần đoàn kết, thống nhất, khát vọng vươn lên mạnh mẽ trong cán bộ, đảng viên và nhân dân các dân tộc trong huyện cùng chung sức, đồng lòng vượt lên khó khăn, thách thức, tận dụng, khai thác hiệu quả mọi tiềm năng, lợi thế, quyết tâm xây dựng Yên Bình phát triển nhanh, bền vững theo hướng "xanh, hài hòa, bản sắc, hạnh phúc", trở thành huyện NTM thực chất, đáng sống.

Một tuyến đường trung tâm huyện lỵ Yên Bình được chỉnh trang trước thềm Lễ công bố huyện Yên Bình đạt chuẩn NTM và công bố Quyết định Quy hoạch chung xây dựng Khu du lịch quốc gia hồ Thác Bà đến năm 2040. (Ảnh: TC)

Với quyết tâm xây dựng NTM thực chất, bền vững, không chạy theo thành tích, thiết thực nâng cao đời sống nhân dân, huyện Yên Bình đã phát động sâu rộng các đợt thi đua "Nâng cao chất lượng các tiêu chí NTM, đô thị văn minh, xây dựng huyện Yên Bình trở thành huyện NTM thông minh, hạnh phúc, đáng sống”. 

Theo đó, toàn Đảng bộ huyện, cộng đồng doanh nghiệp và các tầng lớp nhân dân đã tích cực hưởng ứng. Yên Bình cũng tăng cường thu hút đầu tư, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp, thúc đẩy công nghiệp phát triển theo hướng bền vững, hiệu quả, thân thiện với môi trường, khai thác tối đa tiềm năng du lịch vùng hồ Thác Bà, tạo động lực thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương phát triển mạnh mẽ, góp phần nâng cao đời sống và chỉ số hạnh phúc của nhân dân. 

“Với quan điểm không tự mãn với những thành tích đã đạt được và xác định xây dựng NTM là quyền lợi, nghĩa vụ và trách nhiệm của người dân, là cơ hội để phát triển kết cấu hạ tầng, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, hạnh phúc cho nhân dân, chỉ có điểm khởi đầu, không có điểm kết thúc, thời gian tới chúng tôi tiếp tục phấn đấu đến năm 2030 Yên Bình trở thành huyện NTM nâng cao, có kinh tế - xã hội phát triển hàng đầu tỉnh Yên Bái; đến năm 2050 trở thành huyện NTM kiểu mẫu tiêu biểu, có kinh tế - xã hội phát triển hàng đầu trong khu vực Trung du và miền núi phía Bắc” – Bí thư An Hoàng Linh cho biết thêm.

Nhìn nhận tổng quan có thể thấy, trong quá trình triển khai các nhiệm vụ, Yên Bình đã tích cực đổi mới, sáng tạo trong công tác chỉ đạo, điều hành, phát huy vai trò tiên phong, gương mẫu đi trước, làm trước của cán bộ, đảng viên, theo quan điểm "không có gì là không thể, phải quyết tâm tìm cách để làm”; bám sát, kịp thời cụ thể hóa, các quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ mới trong các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Trung ương, của Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Yên Bái và linh hoạt trong thực hiện các giải pháp phù hợp với định hướng phát triển, đáp ứng yêu cầu thực tiễn, thúc đẩy việc xây dựng NTM một cách thực chất, chất lượng, hiệu quả và bền vững.