Ngành thuế - trụ đỡ ngân sách trong khó khăn

Tổng thu ngân sách nhà nước do ngành Thuế quản lý năm 2021 hoàn thành vượt dự toán hơn 177.000 tỷ đồng, tương đương mức vượt thu gần 13%  (Ảnh: M.P)

Hoàn thành vượt mức dự toán thu ngân sách

Năm 2021, ngành Thuế triển khai thực hiện nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước trong bối cảnh kinh tế có nhiều khó khăn thách thức, đặc biệt từ cuối tháng 4/2021, dịch COVID-19 bùng phát trở lại. Nhiều địa bàn kinh tế trọng điểm đã phải thực hiện giãn cách xã hội kéo dài để chống dịch, hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp bị đình trệ, đứt gãy chuỗi cung ứng, nền kinh tế suy giảm nghiêm trọng đã ảnh hưởng không nhỏ đến công tác thu ngân sách. Tuy nhiên, vượt lên những khó khăn, toàn ngành Thuế đã hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Cụ thể, tính đến hết ngày 23/12/2021, tổng thu ngân sách nhà nước do ngành thuế quản lý hoàn thành vượt dự toán hơn 177.000 tỷ đồng, tương đương mức vượt thu gần 13%.

Đáng lưu ý, ông Cao Anh Tuấn, Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết, có 60/63 địa phương hoàn thành và hoàn thành vượt dự toán thu ngân sách nhà nước năm 2021, đạt 95% tổng số địa phương trên cả nước; có 14/19 khoản thu, sắc thuế hoàn thành và hoàn thành vượt mức dự toán. Số thu thuế, phí năm 2021 ước đạt 110% dự toán. Tuy nhiên, vẫn còn 3/63 địa phương mặc dù đã nỗ lực triển khai quyết liệt các giải pháp quản lý thu, khai thác tăng thu, song do tác động nặng nề của dịch bệnh làm giảm sâu nguồn thu trên địa bàn nên vẫn không hoàn thành dự toán là: Đồng Tháp tổng thu đạt 86,7%; Tiền Giang đạt 77,9%; TP Cần Thơ đạt 89,9%. Riêng đối với TP Cần Thơ, nếu không kể tiền sử dụng đất, ước đạt khoảng 102% dự toán.

Theo ông Cao Anh Tuấn, đây là kết quả của sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, chính quyền địa phương để hoàn thành mục tiêu kép “vừa quyết liệt phòng chống dịch, vừa tập trung phục hồi, phát triển kinh tế-xã hội và bảo đảm đời sống nhân dân”. Việc kiểm soát tốt dịch bệnh cùng với các chính sách hỗ trợ của Chính phủ cho doanh nghiệp và người dân phát huy tác dụng nên kinh tế trong nước từ tháng 10 đã phục hồi trở lại, nhiều đơn vị cũng đã phục hồi sản xuất, kinh doanh và đóng góp lớn cho ngân sách nhà nước. Cùng với đó, cơ quan thuế các cấp triển khai đồng bộ, có hiệu quả, sớm đưa chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế vào cuộc sống. Theo đó, năm 2021, ngành Thuế đã gia hạn tiền thuế và tiền thuê đất trong năm đối với doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh thuộc các ngành, lĩnh vực gặp khó khăn do tác động của đại dịch COVID-19 ước tính vào khoảng 93.000 tỷ đồng cho 120.021 doanh nghiệp và tổ chức, 19.487 hộ, cá nhân kinh doanh.

Một trong những điểm nhấn quan trọng ngành Thuế đạt được trong năm nay là kết quả toàn ngành đẩy mạnh công tác cải cách thủ tục hành chính, trong đó đã triển khai hạ tầng kỹ thuật, hệ thống kết nối với Cổng Dịch vụ công quốc gia và hoàn thành việc tích hợp 150 thủ tục hành chính thuế lên Cổng Dịch vụ công quốc gia. Hiện tại, Tổng cục Thuế đang tiếp tục triển khai các dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 tích hợp; triển khai hóa đơn điện tử tại sáu cục thuế là Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Quảng Ninh, Hải Phòng, Phú Thọ, Bình Định. Đây là các tỉnh, thành phố có số lượng người nộp thuế chiếm 60% cả nước và tổng số hóa đơn phát hành trong một năm chiếm khoảng 70% trên toàn quốc. Sau một tháng được kích hoạt (ngày 21/11/2021), đã có 263.182 người đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử là doanh nghiệp (chiếm 71% tổng số doanh nghiệp, tổ chức kinh tế của sáu địa phương). Tổng số hóa đơn có mã đã nhận của sáu cục thuế đạt 1.707.871 hóa đơn, trong đó đã cấp mã cho 1.702.069 hóa đơn.

Một trong những nhiệm vụ đang chú ý trong năm vừa qua của ngành Thuế được Bộ trưởng nhắc đến là hiện đại hóa, cải cách hành chính thuế được thực hiện một cách quyết liệt. Theo đó, ngành Thuế đã tích hợp được 150 thủ tục hành chính thuế ở cấp độ 3,4 lên Cổng Dịch vụ công quốc gia (đạt 161 % kế hoạch được giao); hay ngành thuế đã thực hiện khai nộp hoàn thuế điện tử được 99,9 %.

Tại Hội nghị tổng kết công tác thuế năm 2021 và triển khai nhiệm vụ, giải pháp công tác thuế năm 2022, đánh giá cao những nỗ lực mà ngành thuế đã đạt được, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc cho rằng, ngành Thuế cũng đã hỗ trợ tích cực cho người dân và doanh nghiệp một cách kịp thời về chính sách tài khóa. Cụ thể, ngay sau các chính sách được Quốc hội, Chính phủ ban hành, Tổng cục Thuế đã nhanh chóng tham mưu ban hành các Nghị định và triển khai một cách tích cực.

Ngành thuế cũng đã hỗ trợ tích cực cho người dân và doanh nghiệp một cách kịp thời về chính sách tài khóa (Ảnh: M.P)

Triển khai đồng bộ các giải pháp quản lý thuế

Cũng theo Tổng cục Thuế, bên cạnh các giải pháp giãn, hoãn thuế và hỗ trợ doanh nghiệp, toàn ngành Thuế đã triển khai đồng bộ các giải pháp quản lý thu ngân sách. Theo đó, trong năm 2021, ngành Thuế đã thực hiện được 66.449 cuộc thanh tra, kiểm tra, đạt 105% kế hoạch năm 2021 (66.449 doanh nghiệp/63.290 doanh nghiệp) và bằng 78% so cùng kỳ năm 2020; thực hiện kiểm tra 943.725 hồ sơ khai thuế tại cơ quan thuế, bằng 115% so cùng kỳ năm 2020. Tổng số tiền kiến nghị xử lý qua thanh tra, kiểm tra là 45.332 tỷ đồng, trong đó tổng số thuế tăng thu qua thanh tra, kiểm tra đạt 10.328 tỷ đồng; giảm khấu trừ đạt 2.191 tỷ đồng, giảm lỗ là 32.812 tỷ đồng. Tổng số tiền thuế nộp vào ngân sách là 7.616 tỷ đồng, bằng 74% số tăng thu qua thanh tra, kiểm tra.

Đặc biệt, trong công tác chống chuyển giá, toàn ngành đã tiến hành thanh tra, kiểm tra được 300 doanh nghiệp có hoạt động giao dịch liên kết; truy thu, truy hoàn và phạt 793 tỷ đồng; giảm lỗ 2.780 tỷ đồng; giảm khấu trừ 10,6 tỷ đồng và điều chỉnh tăng thu nhập chịu thuế 1.560 tỷ đồng. Cơ quan thuế các cấp đã kiểm tra được 943.725 hồ sơ tại trụ sở cơ quan thuế, bằng 115% so cùng kỳ năm 2020; xử lý điều chỉnh thu vào ngân sách 977 tỷ đồng; giảm khấu trừ là 436 tỷ đồng; giảm lỗ 1.398 tỷ đồng. Qua kiểm tra, rà soát các hồ sơ khai thuế tại cơ quan thuế đã phát hiện những sai sót, ẩn lậu của người nộp thuế để điều chỉnh tăng số thuế kê khai hoặc ấn định thuế.

Đáng ghi nhận hơn là công tác quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử năm 2021 đã đạt được kết quả vượt bậc. Tổng cục Thuế đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo các cục thuế tăng cường triển khai đồng bộ các giải pháp trong công tác quản lý thuế đối với hoạt động thương mại điện tử, kinh doanh dựa trên nền tảng số của nhà cung cấp nước ngoài không có cơ sở kinh doanh tại Việt Nam… Qua rà soát, cơ quan thuế đã thu được 1.314 tỷ đồng thuế từ các tổ chức Việt Nam có ký hợp đồng quảng cáo trực tuyến với tổ chức nước ngoài không thành lập pháp nhân tại Việt Nam như Google, Youtube, Facebook... Tính đến hết tháng 10/2021, số thu từ cá nhân tự kê khai, số thuế truy thu, tiền phạt qua thanh tra, kiểm tra đối với cá nhân cư trú tại Việt Nam cung cấp dịch vụ xuyên biên giới tại các trang mạng xã hội nước ngoài Google, Facebook, Youtube... trên cả nước là 498 tỷ đồng.

Đối với công tác quản lý nợ thuế, ước đến thời điểm ngày 31/12/2021, toàn ngành Thuế thu hồi được 25.100 tỷ đồng, đạt 83,4% chỉ tiêu thu nợ giao. Trong đó, thu bằng biện pháp quản lý nợ là 17.705 tỷ đồng; thu bằng biện pháp cưỡng chế nợ là 7.395 tỷ đồng.

Trong năm 2021 ngành Thuế đã triển khai hóa đơn điện tử tại sáu cục thuế là Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Quảng Ninh, Hải Phòng, Phú Thọ, Bình Định

Tích cực hỗ trợ người dân và doanh nghiệp vượt khó

Năm 2022, ngành Thuế được giao dự toán thu ngân sách là 1.174.900 tỷ đồng, trong đó thu từ dầu thô là 28.200 tỷ đồng và thu nội địa là 1.146.700 tỷ đồng. Theo nhận định của ông Cao Anh Tuấn, đây là nhiệm vụ khó khăn trong bối cảnh dịch COVID-19 còn diễn biến khó lường với nhiều biến chủng mới. Để thực hiện tốt nhiệm vụ được giao, toàn ngành sẽ tập trung triển khai các giải pháp hỗ trợ, góp phần giúp người nộp thuế duy trì, phục hồi và phát triển sản xuất, kinh doanh, đẩy mạnh việc tuyên truyền hỗ trợ người nộp thuế bằng các hình thức trực tuyến.

Để hoàn thành nhiệm vụ được giao, Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Cao Anh Tuấn yêu cầu, ngay từ đầu năm, cơ quan thuế các cấp phải triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp quản lý thu, phấn đấu hoàn thành chỉ tiêu phấn đấu thu. Đặc biệt, toàn ngành Thuế sẽ phải tiếp tục theo dõi chặt chẽ tiến độ thu ngân sách Trung ương, ngân sách địa phương, đánh giá, phân tích cụ thể từng địa bàn, từng khu vực, từng sắc thuế, tổng hợp báo cáo kịp thời về kết quả thu. Qua đó, xác định các nguồn thu còn tiềm năng, các lĩnh vực, loại thuế còn thất thu để kịp thời đề xuất các giải pháp quản lý hiệu quả, kiến nghị với UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo các ngành, các cấp ở địa phương cùng phối hợp với cơ quan thuế để tăng cường quản lý thu, đẩy mạnh các biện pháp chống thất thu ngân sách.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc chỉ đạo, trong thời gian tới, ngành Thuế phải tích cực hỗ trợ người dân và doanh nghiệp vượt khó. Đẩy mạnh chống chuyển giá trốn thuế trục lợi gian lận thuế, tăng nguồn thu ở những lĩnh vực tiềm năng như là sàn giao dịch điện tử nền tảng số, bất động sản, khoáng sản, ngân hàng chứng khoán... Ngoài ra, ngành Thuế phải tập trung chuyển đổi số; trọng tâm là phát hành hóa đơn điện tử, quản lý tốt hóa đơn điện tử và dùng trí tuệ nhân tạo để kiểm soát hóa đơn điện tử. Nghiên cứu công cụ kiểm soát hóa đơn điện tử và gian lận thuế trong việc sử dụng hóa đơn.../.