(ĐCSVN) – Từ năm 2009 đến nay, Ngân hàng chính sách xã hội (NHCSXH) đã tập trung nguồn vốn tín dụng ưu tiên đầu tư cho những địa phương có tỷ lệ hộ nghèo cao. Thống kê kết quả tín dụng tại 64 huyện nghèo từ năm 2009 đến tháng 4/2015 cho thấy, NHCSXH đã giải ngân 16.283 tỷ đồng.
Doanh số thu nợ đạt 9.981 tỷ đồng. Tổng dư nợ đến ngày 30/4/2015 tại 64 huyện nghèo đạt 10.156 tỷ đồng với gần 455 nghìn khách hàng còn dư nợ. Một số chương trình cho vay có dư nợ lớn như: hộ nghèo đạt gần 5.462 tỷ đồng; hộ sản xuất, kinh doanh tại vùng khó khăn trên 1.915 tỷ đồng; hộ cận nghèo gần 812 tỷ đồng; cho vay hộ nghèo về nhà ở theo Quyết định 167/2008/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ đạt trên 622 tỷ đồng...
 |
|
Nguồn vốn tín dụng chính sách đã phát huy hiệu quả trong thực tiễn (Ảnh:PV) |
Theo Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Nghị quyết số 30a/2008/NQ-CP ngày 27/12/2008 là một chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo đối với các huyện miền núi, đồng bào dân tộc, khó khăn nhất cả nước, được các cấp, các ngành và nhân dân đồng tình và đánh giá cao. Mặc dù những năm qua kinh tế đất nước gặp nhiều khó khăn, song Quốc hội, Chính phủ luôn dành nguồn lực ưu tiên đầu tư cho các huyện nghèo, tập trung ưu tiên về nguồn lực, thực hiện nhiều cơ chế, chính sách đặc thù và toàn diện. Các mục tiêu giảm nghèo nhanh, cải thiện đời sống của người dân, cải thiện điều kiện cơ sở hạ tầng kinh tế xã hội, thu hẹp dần khoảng các chênh lệch về mức sống so với các vùng khác, củng cố và tăng cường quốc phòng, an ninh, đảm bảo trật tự, an toàn xã hội... đã cơ bản đạt được.
Theo đó, trong 6 năm tổ chức thực hiện, nguồn lực phân bổ và huy động hỗ trợ các huyện nghèo theo Chương trình 30a (chưa kể kinh phí thực hiện các chính sách giảm nghèo chung như mua thẻ bảo hiểm y tế, hỗ trợ giáo dục, hỗ trợ nhà ở...) là 20.189 tỷ đồng, trong đó ngân sách TW là 17.051 tỷ đồng, ngân sách địa phương là 2.000 tỷ đồng, hỗ trợ của các doanh nghiệp là 3.138 tỷ đồng.
Sau 6 năm thực hiện các chương trình tín dụng ưu đãi theo Nghị quyết 30a tại các huyện nghèo của NHCSXH, Tổng giám đốc NHCSXH Dương Quyết Thắng - Thành viên Ban chỉ đạo Trung ương về giảm nghèo bền vững đã đề nghị Chính phủ sớm ban hành quy chế cho vay hộ mới thoát nghèo theo kiến nghị của địa phương để hộ mới thoát nghèo ổn định cuộc sống, đảm bảo giảm nghèo bền vững. Đồng thời, cần giảm lãi suất cho vay hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác, cân đối nguồn vốn cho NHCSXH để tập trung nguồn lực cho vay hộ nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số tại các huyện nghèo, vùng đặc biệt khó khăn...
Báo cáo của NHCSXH chỉ rõ, tính đến cuối năm 2010, tỷ lệ hộ nghèo bình quân của 62 huyện nghèo đã giảm xuống còn 35% theo chuẩn nghèo cũ (bình quân giảm 5%/năm), đạt mục tiêu theo Nghị quyết đề ra, giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống mức dưới 40%. Trong đó có 40/62 huyện đạt được mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo cuối năm 2010 giảm xuống dưới 40%; còn 22 huyện thuộc 6 tỉnh tỷ lệ hộ nghèo trên 40% là: Yên Bái, Điện Biên, Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Nam và Ninh Thuận. Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2012 - 2015 đặt mục tiêu phấn đấu đến cuối năm 2015 có 10% số huyện nghèo thoát khỏi tình trạng đặc biệt khó khăn, thì đến nay theo đánh giá sơ bộ đã có 8/64 huyện (chiếm tỷ lệ hơn 12%) có tỷ lệ hộ nghèo ngang bằng hoặc thấp hơn mức bình quân chung của tỉnh.
Tuy nhiên, tính đến cuối năm 2014, tỷ lệ nghèo bình quân của 64 huyện nghèo còn cao gấp 5,5 lần so với tỷ lệ bình quân của cả nước; một số huyện có tỷ lệ hộ nghèo vẫn còn cao trên 50%, cá biệt có huyện cao trên 60% - 70%; kết quả giảm nghèo chưa thực sự bền vững, tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh nhưng tỷ lệ hộ cận nghèo lại tăng; số hộ nghèo dân tộc thiểu số chiếm hơn 90% tổng số hộ nghèo chung tại các huyện nghèo (do trên địa bàn chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số); hệ thống cơ sở hạ tầng đã được quan tâm đầu tư nhưng chưa đáp ứng nhu cầu của người dân và địa phương, cơ cấu sản xuất, cơ cấu lao động chuyển dịch chậm.
Có thể thấy, nguồn vốn ưu đãi của Chính phủ được NHCSXH thực hiện trong 6 năm qua đã giúp cho trên 1 triệu hộ nghèo và các đối tượng chính sách khác tại các huyện nghèo có điều kiện phát triển sản xuất, ổn định cuộc sống. Trên cơ sở đó, tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc sơ kết 6 năm thực hiện Nghị quyết số 30a/2008/NQ-CP của Chính phủ về Chương trình hỗ trợ giảm nghèo nhanh và bền vững đối với các huyện nghèo diễn ra ngày 08/5vừa qua, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã nhấn mạnh, nhiệm vụ về giảm nghèo nhanh và bền vững là một trọng tâm được Chính phủ thường xuyên quan tâm chỉ đạo. Do đó, cần phải thực hiện tốt hơn nữa, hiệu quả hơn nữa các biện pháp giảm nghèo bởi tỷ lệ hộ nghèo vẫn còn quá lớn, nhất là trong đồng bào dân tộc thiểu số.
Đối với NHCSXH, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị tăng doanh số cho vay và mở rộng đối tượng cho vay để hỗ trợ hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo làm kinh tế. Đây chính là cho “cần câu” giúp hộ nghèo có phương tiện thoát nghèo. Hiện, tỷ lệ tăng trưởng dư nợ của NHCSXH ở mức 6%, cần tăng tỷ lệ này lên khoảng 10%, để tạo nguồn lực mở rộng đối tượng cho vay hộ nghèo, hộ cận nghèo và hộ mới thoát nghèo.