Giải đáp sự quan tâm của các doanh nghiệp Việt Nam, chia sẻ về vĩ mô, TS Huỳnh Thế Du - giảng viên tại Đại học Indiana (Mỹ), thành viên Viện Sáng kiến Việt Nam, cho biết sau khi ông Donald Trump tái đắc cử, dự báo chính quyền của ông Trump sẽ tiếp tục ưu tiên chính sách bảo hộ kinh tế và giảm phụ thuộc vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Điều này mang đến thách thức lớn cho doanh nghiệp Việt Nam trong việc duy trì thị phần tại Mỹ, đặc biệt là khi chênh lệch thương mại giữa hai nước vẫn là vấn đề vô cùng "nhạy cảm".
 |
| Tọa đàm trực tuyến kết nối giữa doanh nghiệp Việt Nam và Hoa Kỳ (ảnh MP) |
Tuy nhiên, bên cạnh thách thức cũng là những cơ hội chưa từng có cho doanh nghiệp Việt Nam. TS Huỳnh Thế Du cho rằng trong cuộc chiến thương mại, Việt Nam với lợi thế về chi phí sản xuất cạnh tranh và khả năng tiếp cận nhanh chóng vào các chuỗi cung ứng toàn cầu, đã trở thành một điểm đến hấp dẫn cho các nhà nhập khẩu Mỹ. Điều này tạo cơ hội lớn cho Việt Nam gia tăng xuất khẩu, đặc biệt là trong các ngành hàng chủ lực. Điều này thực tế cũng đã được chứng minh trong giai đoạn những “cuộc chiến thương mại” trước đây.
Đáng chú ý, liên quan đến nỗi lo của doanh nghiệp về chính sách thuế thương mại mà chính quyền ông Trump dự kiến áp dụng, TS Huỳnh Thế Du cho rằng: Thứ nhất, một chính sách được một lãnh đạo, chính khách nêu ra, nó sẽ có tính định hướng và nếu muốn triển khai sẽ cần thông qua rất nhiều tầng nấc, không phải nêu ra là áp dụng được ngay. Thứ hai, cấu trúc thuế thương mại cao nếu áp dụng cần xem xét sẽ “đánh” cho loại hàng hóa nào, doanh nghiệp ở thị trường nào, với điều kiện gì, theo đó thì hàng hóa của doanh nghiệp Việt có rơi vào mức thuế này hay không… Xem xét những yếu tố này, doanh nghiệp sẽ nắm bắt được đầy đủ hơn thông tin và cơ hội để mở rộng, phát triển thị trường làm ăn, giao thương.
Cũng liên quan đến tầm vĩ mô, cụ thể là chính sách và thuế, các doanh nghiệp đặc biệt đến các vẫn đề vi mô như thủ tục, quy định để thâm nhập, đưa hàng vào thị trường Mỹ.
Bà Phan Thị Tuyết Mai - Tổng Giám đốc Công ty TMTM, chia sẻ, Hoa Kỳ với 50 tiểu bang và sự đa dạng về quy định, văn hóa, cũng như thị hiếu tiêu dùng, là một trong những thị trường xuất khẩu hấp dẫn nhất đối với các doanh nghiệp Việt Nam. Tuy nhiên, để thành công tại đây, doanh nghiệp cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về mọi mặt, từ thủ tục pháp lý đến chiến lược tiếp cận thị trường. Bà Mai cho rằng cần có những chương trình kết nối “B2B” sâu sắc hơn nữa để các doanh nghiệp có thể được tham vấn, lắng nghe kinh nghiệm “thực chiến” của các doanh nghiệp từ đầu cầu quốc tế và có các bước hình dung cụ thể cho việc lên kế hoạch mở lối vào thị trường này.
 |
| Đại diện các đơn vị ký kết hợp tác kinh doanh và hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam vào thị trường Hoa Kỳ (ảnh MP) |
Chia sẻ từ kinh nghiệm của người đưa hàng Việt vào thị trường Mỹ, bà Jolie Nguyễn - CEO LNS US cho rằng, thủ tục pháp lý tại Mỹ là một thách thức mà các doanh nghiệp Việt Nam không thể xem nhẹ. Một số sản phẩm, đặc biệt là thực phẩm và hàng tiêu dùng, cần có chứng nhận của USDA (Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ) hoặc FDA (Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ). Tuy nhiên, việc đạt được các chứng nhận này không chỉ đơn giản là đăng ký mà còn đòi hỏi sản phẩm phải đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe về chất lượng, an toàn thực phẩm và nguồn gốc nguyên liệu.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cần đặc biệt lưu ý đến các rào cản kỹ thuật và phi thuế quan, cũng như những quy định nghiêm ngặt về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật (MRL). Nhiều sản phẩm nông sản của Việt Nam từng bị từ chối nhập khẩu vì không đáp ứng được tiêu chuẩn này. Do đó, việc đầu tư vào phòng thí nghiệm đạt tiêu chuẩn quốc tế như ISO 17025 hoặc sử dụng dịch vụ của các phòng thí nghiệm được công nhận tại Hoa Kỳ là rất cần thiết.
Ngoài vấn đề pháp lý, doanh nghiệp cần xây dựng chiến lược phân phối bài bản. Thị trường Hoa Kỳ yêu cầu sự rõ ràng trong việc lựa chọn kênh bán hàng. Việc hợp tác với các đối tác địa phương để thấu hiểu quy định, chính sách và tập quán kinh doanh tại Hoa Kỳ là một yếu tố không thể thiếu.
Ông Lê Hoàng Thế - Uỷ viên Ban thường vụ Hiệp hội doanh nhân Việt Nam tại nước ngoài, chia sẻ thêm một bài học kinh nghiệm cho doanh nghiệp Việt Nam khi tiếp cận thị trường Hoa Kỳ là cần đầu tư vào các chứng nhận quốc tế uy tín như GSGE (Global Standard for Food Safety) hoặc NOP (National Organic Program) để tạo lợi thế cạnh tranh. Đây không chỉ là những điều kiện cần để thâm nhập thị trường mà còn là cách để khẳng định chất lượng và nâng cao giá trị thương hiệu.
Ngoài ra, ông Thế cho rằng, các doanh nghiệp cần cân nhắc kỹ lưỡng về chi phí vận hành và rủi ro tài chính. Xuất khẩu hàng hóa sang Hoa Kỳ không chỉ đơn thuần là đưa sản phẩm qua biên giới, mà còn phải chuẩn bị kế hoạch ứng phó với trường hợp bị trả hàng do không đạt tiêu chuẩn. Đặc biệt, với những sản phẩm có chi phí vận chuyển cao như thực phẩm đông lạnh hoặc các mặt hàng dễ hư hỏng, rủi ro này là rất lớn. Bởi thị trường Mỹ khách hàng có thể hoàn trả hàng hóa mà không cần lý do cụ thể.
Đặc biệt, trong khuôn khổ Chương trình, TS. Nguyễn Mạnh Quyền - Trưởng Chi nhánh Thương vụ Việt Nam tại Houston (Texas, Hoa Kỳ) đã khuyến nghị các doanh nghiệp Việt Nam nên tiếp cận các hiệp hội, chuyên gia, các đối tác có giấy phép, được công nhận bởi chính quyền để được hỗ trợ chính thức, tránh mất thời gian, chi phí./.