Ngay sau khi Chiến lược công tác dân tộc đến năm 2020 được Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 12/3/2013, Bộ Quốc phòng đã tổ chức Hội nghị phổ biến, quán triệt trong toàn quân, đồng thời ban hành Chỉ thị chỉ đạo các quân khu, quân binh chủng triển khai thực hiện. Trong đó, xác định Quân đội thực hiện chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước là một nhiệm vụ chính trị lâu dài của toàn quân và của mọi cán bộ, chiến sĩ nhằm củng cố và tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng thế trận lòng dân vững chắc, bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới.
Thực hiện Chiến lược công tác dân tộc, lực lượng Quân đội mà nòng cốt là Bộ đội Biên phòng đã tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương các tỉnh vùng dân tộc thiểu số và miền núi triển khai có hiệu quả các chương trình phát triển kinh tế - xã hội.
Quân đội đã triển khai nhiều cách làm, mô hình thiết thực như: “Cùng ăn, cùng ở, cùng làm, cùng nói tiếng dân tộc”, phong trào “Hũ gạo vì người nghèo”, “xóa hộ đói, giảm hộ nghèo”, “bò giống giúp người nghèo biên giới”, “kết nghĩa cụm dân cư hai bên biên giới”, hành trình “Quân đội chung tay vì sức khỏe cộng đồng” … Cùng với đẩy mạnh các hoạt động hướng dẫn, chuyển giao khoa học kỹ thuật trồng rừng, chăn nuôi, trồng trọt… Quân đội đã góp phần thay đổi nếp nghĩ cách làm của đồng bào dân tộc thiểu số.
Trong phong trào “Chung tay xây dựng nông thôn mới”, Quân đội đã xây dựng, tu sửa hàng ngàn km đường giao thông thôn bản, phòng học, nhà văn hóa cộng đồng, làm cầu dân sinh, nhà ở cho hộ nghèo và đối tượng chính sách; giúp dân phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, bão lũ, cháy rừng, sạt lở đất.
 |
| Cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang huyện Mường Lát, tỉnh Thanh Hóa giúp nhân dân bản Poong, xã Tam Chung dựng lại nhà ở sau trận lũ lịch sử năm 2018. |
Trong lĩnh vực giáo dục, Quân đội đã mở 304 lớp dạy chữ cho trên 4.000 con em đồng bào dân tộc thiểu số; vận động trên 37 nghìn em học sinh bỏ học quay lại lớp.
Về y tế, Quân đội đã khám, chữa bệnh, tặng dụng cụ y tế, cấp thuốc miễn phí cho hàng vạn lượt đồng bào.
Một trong những đóng góp nổi bật của Quân đội là đã tích cực tham gia xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vùng đồng bào dân tộc thiểu số thông qua các giải pháp như: cử sỹ quan tăng cường đảm nhiệm chức danh cán bộ chủ chốt các xã biên giới, xã đặc biệt khó khăn tại 32 tỉnh, thành phố; đẩy mạnh phong trào toàn dân tham gia bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới. Hiện nay, ở vùng biên giới đã có gần 29 nghìn tổ tự quản, gần 800 nghìn hộ gia đình đăng ký tham gia tự quản đường biên, cột mốc và an ninh trật tự thôn, xóm, bản, làng.
Quân đội đã giúp dân hoàn thành xây dựng gần 1.000 km đường giao thông các loại; 19 cầu bê tông và cầu treo; 35 bệnh xá quân dân y kết hợp với diện tích gần 27 nghìn m2; 41 nhà lớp học với diện tích gần 14 nghìn m2; 3 nhà trẻ mẫu giáo với diện tích trên 1.300 m2; 53 công trình điện sinh hoạt; 108 công trình cấp nước sạch; 11 nghìn m2 trại chăn nuôi; hơn 10 ha trại cây giống; hơn 1.000 m2 chợ nông thôn; 107 công trình thủy lợi vừa và nhỏ đủ tưới tiêu cho hơn 7.000 ha…
Bên cạnh đó, các dự án của Bộ Quốc phòng đã tham gia tổ chức di dân, sắp xếp ổn định được 276 điểm dân cư mới, chủ yếu ở khu vực biên giới. Hoàn thành đỡ đầu, đón nhận trên 100.000 hộ dân, trong đó riêng Binh đoàn 15 đã đỡ đầu, đón nhận gần 17 nghìn hộ, với gần 4.500 hộ đồng bào dân tộc thiểu số được nhận khoán sản xuất; Binh đoàn 16 đỡ đầu, đón nhận 16.205 hộ, trong đó có 1.245 hộ đồng bào dân tộc thiểu số.
Những đóng góp của Quân đội trong thực hiện chính sách dân tộc của Đảng, Nhà nước đã góp phần xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân và thế trận biên phòng toàn dân vững chắc, tạo điều kiện ổn định để phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống nhân dân và củng cố niềm tin của đồng bào với Đảng và Nhà nước.