Điểm yếu của đồng Ơ-rô

Cuộc khủng hoảng kinh tế và tài chính đã khiến thâm hụt ngân sách ở Hy Lạp, Ai-len và nhiều nước khác trong khu vực đồng ơ-rô tăng mạnh và điều này đang làm bộc lộ những điểm yếu của khu vực đồng tiền chung châu Âu sau một thập kỉ hình thành.

Trong bức thư gửi bộ trưởng tài chính các nước sử dụng đồng ơ-rô ngày 17-1, Thủ tướng Lúc-xăm-bua Giăng Clốt Giăngcơ (Jean-Claude Juncker) đã kêu gọi tăng cường giám sát nền kinh tế của các nước thành viên, thành lập một khuôn khổ hành động chặt chẽ để củng cố toàn bộ nền kinh tế khu vực đồng tiền chung này.

Thủ tướng Đức A.Méc-ken (A.Merkel) đã phải thừa nhận những năm tới sẽ là giai đoạn rất khó khăn đối với khu vực đồng ơ-rô. Ông D.Grốt (D.Gros), Giám đốc Trung tâm nghiên cứu chính sách châu Âu ở Brúc-xen (Bỉ) cũng cảnh báo về những năm khó khăn sắp tới của khu vực đồng ơ-rô và cho rằng đây là một vấn đề không dễ giải quyết. Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) J.C.Tri-sê (Jean-Claude Tricher) trong cuộc họp báo thường kì tuần trước cũng bị chất vấn rất nhiều về khả năng sụp đổ khu vực đồng ơ-rô.

Giới phân tích cho rằng vấn đề khó khăn ở chỗ khu vực này có một đồng tiền chung và một ngân hàng trung ương, nhưng lại có tới 16 chính phủ. Trước khi đồng ơ-rô ra đời, mỗi nước có cách chi tiêu riêng, nhưng khi thống nhất dưới một đồng tiền chung, đồng tiền này có thể bị suy yếu nếu các nước để lỗ hổng ngân sách quá lớn. Do vậy, các nước thành viên đã nhất trí đặt quy định không được để thâm hụt ngân sách hằng năm vượt quá 3% GDP. Trong khi đó, theo dự kiến, thâm hụt ngân sách năm 2009 của Hy Lạp ít nhất cũng lên tới 12,5% GDP và Ai-len là 11,7% GDP.

Ngoài ra, các nước đồng ơ-rô lại chịu những ảnh hưởng rất khác nhau từ cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu. Chẳng hạn, tỉ lệ thất nghiệp ở Tây Ban Nha tháng 11-2009 đã lên tới 19,4%, trong khi ở Hà Lan chỉ là 3,9%. Những khó khăn này thực sự là một thách thức đối với ECB trong việc tìm một lãi suất phù hợp vừa thúc đẩy tình trạng trì trệ hiện nay, vừa ngăn chặn lạm phát gia tăng.