(ĐCSVN) – Từ ngày 2/3 tới 4/3, hai nhà ngoại giao kỳ cựu của Mỹ là thứ trưởng thường trực Bộ Ngoại giao James B. Steinberg và Giám đốc đặc trách Đông Á thuộc Hội Đồng An Ninh quốc gia Mỹ Jeffrey Bader sẽ có chuyến công du chính thức tới Trung Quốc. Dư luận đang trông đợi xem liệu đây có trở thành một sự kiện góp phần hâm nóng lại mối quan hệ đang có phần “lạnh nhạt” giữa Mỹ và Trung Quốc.
|
Thứ trưởng thường trực Bộ Ngoại giao Mỹ
James B. Steinberg (Ảnh: AP)
|
Trước đó, thông tin về chuyến thăm này cũng đã được phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Tần Cương xác nhận. Theo đó, mục đích chính của chuyến thăm Trung Quốc lần này của ông Steinberg và ông Bader là nhằm “bày tỏ quan điểm của Mỹ với Trung Quốc về các vấn đề liên quan tới mối quan hệ Trung – Mỹ”
Chuyến thăm cấp cao lần này của ông Steinberg và ông Bader diễn ra trong bối cảnh mối quan hệ Trung-Mỹ đang vấp phải nhiều sóng gió do tranh cãi xung quanh kế hoạch Washington bán lô vũ khí trị giá 6,4 tỷ USD cho Đài Loan cũng như buổi tiếp xúc giữa Tổng thống Mỹ Barack Obama và Dalai Lama diễn ra hồi trung tuần tháng 2/2010.
Về phần mình, Phát ngôn viên Bộ Trung Quốc Qin Gang cho biết, chuyến đi của ông Steinberg và ông Bader đến Trung Quốc lần này diễn ra theo sự chấp thuận của Bắc Kinh trước lời đề nghị của Washington. Bên cạnh đó, ông Qin cũng cho biết, nhân chuyến đi này, hai vị quan chức ngoại giao của Mỹ sẽ trao đổi quan điểm với các quan chức Trung Quốc về các vấn đề xoay quanh mối quan hệ song phương Trung-Mỹ.
Hồi năm 2009, ông Steinberg đã từng đưa ra khái niệm mới về “sự cam đoan chiến lược” nhằm miêu tả mối quan hệ Trung-Mỹ với hàm ý rằng Washington hoan nghênh sự trở lại của Trung Quốc với tư cách là một cường quốc trên thế giới trong khi đó Trung Quốc cũng đã lên tiếng khẳng định với Mỹ và các nước láng giềng của mình rằng, sự trỗi dậy của Trung Quốc sẽ không đi ngược lại lợi ích của các nước này.
Nhiều nhà phân tích miêu tả chuyến thăm của hai quan chức ngoại giao Mỹ tới Trung Quốc lần này là một nỗ lực của phía Mỹ nhằm hàn gắn mối quan hệ song phương vốn đã có phần sứt mẻ.
Một chuyên gia thuộc Học viện khoa học xã hội Trung Quốc, ông Tao Wenzhao cho biết, việc phía Mỹ đưa ra đề xuất về chuyến thăm cấp cao lần này cho thấy Washington đã nhận thức được tính nghiêm trọng của vấn đề, đồng thời hy vọng cải thiện mối quan hệ song phương trong thời gian sớm nhất có thể. Bên cạnh đó, ông Tao cũng ví đây là một “cử chỉ thiện chí từ phía Mỹ dành cho Trung Quốc”.
“Chuyến đi này sẽ là một cơ hội để ông Steinberg và ông Bader thảo luận với các quan chức phía Trung Quốc về các biện pháp nhằm đưa mối quan hệ song phương đi về đúng hướng”, ông Tao nhấn mạnh.
Trước đó, quyết định của phía Mỹ nhằm bán vũ khí cho Đài Loan cũng như việc Tổng thống Obama gặp gỡ với Dalai Lama đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của Trung Quốc. Về phần mình, Trung Quốc đã nhiều lần bày tỏ quan điểm rằng các động thái này của Mỹ sẽ gây tổn hại nghiêm trọng đến những lợi ích trọng tâm của Trung Quốc.
Ông Fu Mengzi – một chuyên gia về Mỹ tại Học viện về các mối quan hệ quốc tế đương đại của Trung Quốc thì chính Mỹ là phía cần phải thực hiện các động thái tiếp theo bởi vấn đề phát sinh từ phía Mỹ.
Theo nhận định của chuyên gia này thì chuyến thăm của hai quan chức ngoại giao cấp cao của Mỹ đã cho thấy hai nước vẫn còn thiện chí nhằm tạo ra một môi trường thích hợp để phát triển các mối quan hệ song phương thông qua con đường đối thoại trực tiếp trong bối cảnh cả Mỹ và Trung Quốc đều cần hợp tác trong một loạt vấn đề toàn cầu như giải quyết hậu quả của cuộc suy thoái toàn cầu, chống lại hiện tượng thay đổi khí hậu và xúc tiến tự do thương mại.
“Bất chấp một số bất đồng vẫn còn tồn tại giữa hai bên, quan hệ hợp tác vẫn được duy trì với vai trò là xu hướng chủ đạo trong mối quan hệ Trung-Mỹ…Trung Quốc và Mỹ có mối quan hệ phụ thuộc qua lại trên trường quốc tế, vì thế cả hai bên đều cần đến nhau”, ông Fu nhấn mạnh.
Vào ngày Trung Quốc công bố về chuyến thăm chính thức của ông Steinberg và ông Bader, trong buổi toạ đàm trực tuyến với người dân, Thủ tướng Ôn Gia Bảo đã nhấn mạnh rằng “việc duy trì mối quan hệ tốt đẹp giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ mang lại lợi ích cho cả hai quốc gia cũng như nhân dân của cả hai nước”.
Trong buổi toạ đàm trực tuyến ngày 27/2, Thủ tướng Ôn gia Bảo khẳng định, Trung Quốc không hề muốn 2010 trở thành “một năm không yên ả” đối với mối quan hệ kinh tế và thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc.
Kể từ khi hai nước chính thức thiết lập mối quan hệ ngoại giao vào năm 1979, mối quan hệ Trung-Mỹ đã trải qua nhiều diễn biến thăng trầm, tuy nhiên không vì thế mà mối quan hệ này không ngừng phát triển.
“Đối với Mỹ và Trung Quốc thì không bên nào có thể phát triển nếu thiếu bên còn lại. Hai nước cần duy trì mối quan hệ hợp tác toàn diện…”, ông Tao khẳng định./.