 |
|
Ảnh minh họa ( Nguồn: Internet) |
Với việc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa tăng lãi suất trên thị trường mở lên 15%/năm, các ngân hàng đang đứng trước áp lực tăng lãi suất huy động.
Theo nhận định của các chuyên gia kinh tế, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong tháng 5/2011 có thể giảm so với những tháng trước, nhưng khó có thể ở mức dưới 2%. Trong khi đó, để tiếp tục hút bớt tiền trong lưu thông, góp phần kiểm soát lạm phát, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa tăng lãi suất trên thị trường mở lên 15%/năm. Như vậy, lãi suất chưa thể sớm giảm như các dự đoán đưa ra.
Việc NHNN vừa nâng lãi suất trên thị trường mở lên 15%/năm đã khiến thị trường không khỏi bất ngờ, bởi so với trần quy định áp dụng trong huy động vốn ở mức 14%/năm hiện nay, thì lãi suất thị trường mở đã cao hơn.
Hiện vốn NHNN bơm ra trên thị trường mở chủ yếu rơi vào tay các ngân hàng lớn. Nhưng do nhu cầu về vốn để đảm bảo thanh khoản, các ngân hàng nhỏ vẫn phải chấp nhận lãi suất cao để vay từ “ông lớn”. Tuy nhiên, với việc tăng lãi suất trên thị trường mở, các ngân hàng nhỏ sẽ có xu hướng phải tăng lãi suất tiết kiệm để đẩy mạnh huy động vốn từ dân cư và các tổ chức kinh tế.
Trên thực tế, quy định trần lãi suất 14%/năm hiện nay không còn được thực hiện nghiêm và nhiều ngân hàng đã dùng mọi cách để “lách”, với kỳ vọng thu hút được nguồn tiền nhàn rỗi trước áp lực huy động vốn khó khăn. Vấn đề này đã được không ít chuyên gia đưa ra phân tích cũng như có khuyến nghị NHNN nên xem xét để điều chỉnh. Thế nhưng, phía NHNN vẫn khẳng định giữ trần 14%/năm đối với lãi suất tiền gửi tiết kiệm, đồng thời sẽ tăng cường công tác thanh tra để chấn chỉnh ngân hàng vi phạm về việc áp dụng lãi suất trong huy động tiền gửi tiết kiệm.
Với việc lãi suất thị trường mở tăng lên, theo các chuyên gia, không sớm thì muộn, NHNN cũng phải xem xét điều chỉnh lãi suất tái cấp vốn, tái chiết khấu, mặc dù các lãi suất chủ chốt này đã tăng mạnh trong thời gian qua (từ 11%/năm lên 14%/năm).
Trần lãi suất 14%/năm hiện nay là quá thấp so với lạm phát kỳ vọng. Để lãi suất thực dương, ngân hàng phải trả cho người gửi tiền 17 - 18%/năm mới có thể thu hút được vốn và thực tế lãi suất liên ngân hàng đã có nhiều thời điểm tăng lên 22 - 23%/năm. Do đó, theo các chuyên gia, trần 14%/năm hiện nay không còn ý nghĩa.
TS. Lê Xuân Nghĩa, Phó chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia nhận định, lãi suất tiết kiệm tăng cao hiện nay là do cung – cầu thị trường, chứ không thể đổ lỗi cho ngân hàng nhỏ, vì bản thân ngân hàng nhỏ cũng có khó khăn về thanh khoản, trong khi uy tín trên thị trường chưa cao, nên không dễ huy động vốn.
Ngân hàng nhỏ không được NHNN đảm bảo thanh khoản trước áp lực chính sách tiền tệ thắt chặt hiện nay, nên họ không còn cách nào khác ngoài việc tăng tiếp lãi suất. Vì thế, việc cần làm hiện nay là hỗ trợ thanh khoản cho các ngân hàng nhỏ để họ không phải huy động với lãi suất quá cao.
Được biết, Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia cũng vừa có đề xuất bỏ trần lãi suất tiền gửi VND.
Tuy nhiên, các chuyên gia tài chính cho rằng, NHNN chưa cần dùng đến các biện pháp về lượng, như tăng tăng dự trữ bắt buộc hay tín phiếu bắt buộc, mà nên tiếp tục kiên định với biện pháp điều hành bằng lãi suất.
Theo nhận định của TS. Lê Thẩm Dương, Trưởng khoa Quản trị và Kinh doanh thuộc Trường đại học Ngân hàng TP.HCM, muốn tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc, phải tính toán kỹ lưỡng, bởi việc này sẽ gây nhiều khó khăn cho các ngân hàng yếu thanh khoản, nhất là các đơn vị quy mô nhỏ./.