 |
|
Ảnh minh họa (Nguồn: Báo Đầu tư) |
Thị trường ngoại hối đang mất cân đối giữa nguồn và sử dụng nguồn ngoại tệ của các ngân hàng thương mại.
Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa cho biết, tổng số dư tiền gửi của khách hàng tại các tổ chức tín dụng đến cuối tháng 7 vừa qua ước giảm 0,25% so với tháng 6/2011, trong đó tiền gửi bằng VND tăng 0,51%, tiền gửi bằng ngoại tệ giảm 3,29%. Còn tín dụng đối với nền kinh tế đến ngày 20/7 ước giảm 0,19% so với tháng 6/2011, trong đó tín dụng bằng VND giảm 0,88%, nhưng dư nợ ngoại tệ tiếp tục tăng 1,96%.
Theo các chuyên gia, sở dĩ, dư nợ ngoại tăng mạnh là do chênh lệch lớn giữa lãi suất cho vay USD với lãi suất cho vay bằng VND, cũng như tỷ giá ngoại tệ không có biến động lớn, nên doanh nghiệp chuyển sang vay USD.
Để chủ động ứng phó với nhu cầu nhập khẩu cuối năm thường tăng cao, NHNN đã đề nghị NHTM chủ động bảo đảm nguồn vốn ngoại tệ trong thời gian cuối năm. Tuy nhiên, một số ngân hàng cho rằng, NHNN cũng cần tính toán mức lãi suất trần để các doanh nghiệp chấp nhận mà vẫn chống được lạm phát, bởi nếu hạ lãi suất tiền đồng thì tác động ngược lên tỷ giá. Việc lãi suất huy động giữa VND và USD chênh nhau lớn đang dẫn tới hiện tượng rút USD đồng loạt ra khỏi hệ thống NHTM.
“Chúng ta đang đối mặt tình trạng thiếu hụt thanh khoản USD, nên lãi suất cho vay ngoại tệ tăng rất nhanh, hiện đã vượt 2%. Điều đáng lo là thanh khoản ngoại tệ. Do vậy, nếu không cân đối giữa lãi suất VND và USD thì sẽ mất luôn vấn đề tỷ giá. NHNN trong thời gian vừa qua mua vào khoảng 4,5 - 4,8 tỷ USD trong bối cảnh không có nhiều dòng USD từ nước ngoài chuyển vào, lãnh đạo của một ngân hàng nói.
Đại diện Ngân hàng Eximbank cho biết, dư nợ cho vay của Eximbank 6 tháng qua tăng trên 12%, nhưng dư nợ USD cao hơn tăng trưởng dư nợ cho vay VND. “Doanh nghiệp hiện thích vay USD hơn VND, vì thế NHNN nên xem xét quy định cho vay USD như thế nào là hợp lý trong hệ thống NHTM để đỡ áp lực lên USD và tỷ giá theo đó mà biến động”, đại diện Eximbank nói.
TS Lê Xuân Nghĩa, Phó chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia nhận xét, chênh lệch khá lớn giữa lãi suất VND và USD hiện nay sẽ khiến các doanh nghiệp không còn mặn mà với tín dụng nội tệ. Điều này dẫn đến, “cung ảo, cầu thực” về ngoại tệ và thực tế tăng trưởng tín dụng ngoại tệ trong 6 tháng qua đã lên tới 23% (trong khi nội tệ chỉ tăng 3%) đang tạo áp lực lớn lên tỷ giá khi đáo hạn nợ ngoại tệ.
Hiệp hội Ngân hàng (VNBA) mới đây cũng đề nghị NHNN sửa sớm Thông tư 07/2011/TT-NHNN theo hướng chỉ cho vay với những doanh nghiệp có khả năng tái tạo ngoại tệ để trả nợ vay ngân hàng. Doanh nghiệp không có khả năng tái tạo ngoại tệ khi có nhu cầu sẽ xử lý thông qua mua – bán. Hiện nguồn USD mua được rất lớn, nhưng NHTM không dám giữ hoặc không được giữ, do phải thực hiện yêu cầu về trạng thái ngoại hối, ảnh hưởng đến tính thanh khoản trong ngắn hạn.
Cho rằng, cần tạm thời mở rộng trạng thái ngoại hối cho các NHTM để có nguồn thanh toán khi cần, VNBA cũng kiến nghị, NHNN nên có giải pháp về lãi suất, tỷ giá để không tạo ra chênh lệch lớn giữa lãi suất cho vay USD và VND, bên cạnh các điều kiện vay USD chặt chẽ hơn để sớm hạn chế nhu cầu vay thích vay ngoại tệ của doanh nghiệp. Như vậy mới giải quyết được nguy cơ mất thanh khoản ngoại tệ tại các NHTM lúc này./.