Trình bày tóm nội dung quy hoạch vùng Trung du và miền núi phía Bắc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 tại Hội nghị Hội đồng điều phối vùng Trung du và miền núi phía Bắc lần thứ ba, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông cho biết, quy hoạch được Thủ tướng chính phủ ký ban hành theo quyết định 369/QĐ-TTg ngày 04/5/2024 với quan điểm phát triển nhanh, bền vững, toàn diện; liên kết và tận dụng lợi thế đặc thù, chuyển đổi mô hình tăng trưởng; phát huy bản sắc, bảo đảm công bằng; liên kết nội vùng, liên vùng và quốc tế; quản lý hiệu quả tài nguyên; bảo đảm quốc phòng, an ninh vùng biên giới.
Phạm vi, ranh giới lập quy hoạch vùng Trung du và miền núi phía Bắc bao gồm toàn bộ lãnh thổ đất liền của 14 tỉnh: Cao Bằng, Điện Biên, Bắc Giang, Bắc Kạn, Hà Giang, Hòa Bình, Lạng Sơn, Lai Châu, Lào Cai, Phú Thọ, Sơn La, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Yên Bái. Phía Bắc có ranh giới giáp với các địa phương cấp tỉnh là Quảng Tây và Vân Nam của Trung Quốc; phía Tây giáp nước Cộng hoà dân chủ nhân dân Lào; phía Đông và phía Nam giáp vùng đồng bằng sông Hồng và vùng Bắc Trung bộ và duyên hải miền Trung.
 |
| Thứ trưởng Trần Duy Đông phát biểu tại Hội nghị. Ảnh: MPI |
Thứ trưởng Trần Duy Đông cho biết, quy hoạch đưa ra tầm nhìn đến năm 2050, vùng Trung du và miền núi phía Bắc là vùng phát triển bền vững, toàn diện, hình mẫu phát triển xanh của cả nước; một số tỉnh nằm trong nhóm có thu nhập cao, có kinh tế phát triển; hình thành một số trung tâm công nghiệp chế biến, chế tạo hiện đại; một số vùng sản xuất nông nghiệp tập trung hiệu quả cao, lĩnh vực dịch vụ, du lịch phát triển ngang tầm khu vực; bản sắc văn hóa các dân tộc được bảo tồn và phát huy; đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân được nâng cao; quốc phòng, an ninh được bảo đảm vững chắc.
Giai đoạn 2031-2050, phấn đấu tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn vùng (GRDP) bình quân đạt khoảng 7,5 - 8,0 %/năm. Đến năm 2050, GRDP bình quân đầu người theo giá hiện hành đạt khoảng 15.000 - 18.000 USD, chỉ số phát triển con người (HDI) đạt trên 0,75, đời sống của người dân hạnh phúc, quốc phòng, an ninh được bảo đảm vững chắc.
Mục tiêu phát triển đến năm 2030, trở thành vùng phát triển xanh, bền vững và toàn diện, có khung kết cấu hạ tầng cơ bản kết nối nội vùng và với vùng đồng bằng sông Hồng, Thủ đô Hà Nội và tiểu vùng Bắc Trung Bộ; phát triển công nghiệp chế biến, chế tạo và năng lượng; nông nghiệp giá trị cao, hữu cơ, đặc sản, xanh, tuần hoàn; kinh tế cửa khẩu, du lịch; bảo vệ, khôi phục rừng, nhất là rừng đầu nguồn; trồng rừng được đẩy mạnh, kinh tế lâm nghiệp phát triển bền vững; khai thác và sử dụng hiệu quả tài nguyên, khoáng sản; bảo vệ môi trường, an ninh sinh thái và an ninh nguồn nước. Bản sắc văn hóa các dân tộc được bảo tồn và phát huy; đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân được cải thiện và nâng cao; quốc phòng, an ninh được bảo đảm vững chắc.
Phấn đấu đến năm 2030, vùng Trung du và miền núi phía Bắc trở thành vùng có thu nhập trung bình cao, một số tỉnh nằm trong nhóm các tỉnh phát triển khá của cả nước, tiệm cận với ngưỡng thu nhập cao.
Tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn vùng (GRDP) bình quân giai đoạn 2021-2030 đạt 8,5 - 9,0%/năm; Quy mô kinh tế vùng đạt khoảng 2.100 nghìn tỷ đồng (giá hiện hành); GRDP bình quân đầu người theo giá hiện hành đạt trên 140 triệu đồng/người/năm; Tổng thu ngân sách nhà nước đạt khoảng 190 nghìn tỷ đồng; Tỷ trọng kinh tế số chiếm 20% - 30% tổng sản phẩm vùng (GRDP).
Về nhiệm vụ trọng tâm, đột phá trong thời kỳ quy hoạch, Thứ trưởng cho biết, có 04 nhiệm vụ trọng tâm, đột phá, đó là tập trung phát triển kết cấu hạ tầng; phát triển khu vực động lực, cực tăng trưởng, hành lang kinh tế, ngành lợi thế; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và tăng cường liên kết nội vùng, liên vùng và hợp tác quốc tế.
 |
| Toàn cảnh Hội nghị. Ảnh: MPI |
Về phương hướng phát triển và phân bố không gian phát triển cho các ngành, lĩnh vực có lợi thế của vùng, trong đó về phương hướng phát triển công nghiệp: Tập trung phát triển và mở rộng vành đai công nghiệp, trọng tâm là chế biến, chế tạo, năng lượng. Về nông nghiệp: Phát triển theo hướng sản xuất an toàn, hữu cơ, xanh, sạch, đặc sản, tuần hoàn, tạo ra sản phẩm có thương hiệu đặc thù. Về du lịch, dịch vụ: Tạo tuyến đường thương mại-du lịch động lực với khu vực cửa khẩu làm trọng tâm; du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn.
Về phương hướng phát triển các tiểu vùng, hành lang kinh tế, quy hoach đưa ra 3 tiểu vùng, 5 hành lang kinh tế gia tăng khả năng phối hợp giữa các địa phương để cùng phát triển, đảm bảo an sinh xã hội, phát triển hạ tầng dùng chung và bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, ứng phó thiên tai.
Phương hướng phát triển khu vực động lực: khu vực động lực (Thái Nguyên, Bắc Giang, Phú Thọ, Hòa Bình) là trung tâm công nghiệp - đô thị - dịch vụ của vùng, với công nghiệp là động lực chủ yếu cho tăng trưởng. Khu vực động lực: Thái Nguyên, Bắc Giang, Phú Thọ, Hòa Bình (mở rộng ra Hòa Bình so với Quy hoạch tổng thể quốc gia.
Phương hướng phát triển hệ thống đô thị, nông thôn: phát triển đô thị từ các trọng điểm và dọc theo các hành lang kinh tế. Chú trọng giữ gìn bản sắc và cảnh quan thiên nhiên. Về phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng/mạng lưới giao thông: ưu tiên xây dựng và nâng cấp cao tốc theo hướng Bắc-Nam; nâng cấp các hành lang biên giới và Đông-Tây hiện có góp phần đảm bảo quốc phòng an ninh và an sinh, kết nối tiểu vùng với Bắc Trung Bộ.
Phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng/hạ tầng điện, năng lượng. Theo đó, Khai thác tối đa tiềm năng nguồn thủy điện khu vực tiểu vùng Tây Bắc song song với đảm bảo công tác bảo vệ tài nguyên, môi trường; nghiên cứu phát triển tiềm năng phát triển điện gió ở Lạng Sơn, Điện Biên.
Nhận thức được quy hoạch phải đi trước một bước và cần có tư duy đột phá, tầm nhìn chiến lược, sát thực tế, khả thi, phát huy được tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh sẵn có của các lĩnh vực, khu vực, địa phương và tháo gỡ, hóa giải những hạn chế, yếu kém, mâu thuẫn, thách thức, khó khăn, đồng thời tạo ra động lực mới, thu hút nguồn lực mới cho phát triển, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phối hợp chặt chẽ với các Bộ, ngành và các địa phương trong vùng triển khai xây dựng Quy hoạch vùng Trung du và miền núi phía Bắc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 nghiêm túc, bài bản, công phu, khoa học và tuân thủ đúng quy định.
Quy hoạch vùng Trung du và miền núi phía Bắc thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 với tư duy mới, tầm nhìn mới, có sự bứt phá hướng đến việc chủ động kiến tạo để phát triển; tập trung xác định và giải quyết các vấn đề lớn, có tính liên ngành, liên vùng, liên tỉnh; mạnh dạn tái cơ cấu kinh tế, tổ chức lại không gian phát triển vùng và khai thác, phát huy có hiệu quả mọi nguồn lực nhằm phát triển vùng nhanh, bền vững./.