(ĐCSVN) - Ngày 1/5 vừa qua, Tổng thống Mỹ D.Trump đã bất ngờ tuyên bố sẵn sàng gặp nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un nếu như các điều kiện cho phép. Ông Trump nói rằng: “Tôi lấy làm vinh dự về điều đó”. Đây là cách tiếp cận mới của Mỹ đối với vấn đề hạt nhân của Bình Nhưỡng. Tuy nhiên, người phát ngôn Nhà Trắng Sean Spicer khẳng định Triều Tiên sẽ phải đáp ứng rõ ràng các điều kiện để tiến tới cuộc gặp này.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un - Ảnh: Zee News
Kể từ khi ông Trump lên nắm quyền tại Nhà Trắng, Mỹ đã có những động thái quân sự mạnh mẽ trên bán đảo Triều Tiên, với việc đưa đội tàu sân bay hạt nhân, 2 máy bay ném bom B-1B Lancer tới bán đảo này, tiến hành các cuộc tập trận chung (Mỹ - Hàn - Nhật) và việc triển khai Hệ thống THAAD tại Hàn Quốc…
Trước đó, Tổng thống D.Trump còn liên tiếp điện đàm với nhà lãnh đạo các nước đồng minh như Philippines, Thái Lan, Singapore... được cho là để chuẩn bị các bước đi cứng rắn hơn đối với Triều Tiên.
Trong cuộc phỏng vấn với Kênh truyền hình CBS ngày 30/4, Tổng thống Mỹ còn nhắc tới Trung Quốc - nước có ảnh hưởng lớn với Triều Tiên, và hy vọng Bắc Kinh sẽ góp phần giúp xoa dịu “thế đối đầu” hiện nay. Tuy nhiên, tình hình vẫn ngày càng căng thẳng, nhất là từ khi Triều Tiên đẩy mạnh các hoạt động thử tên lửa và dọa sẽ tiến hành vụ thử hạt nhân lần thứ 6.
Hai bên liên tục đổ lỗi cho nhau. Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Hàn Quốc Moon Sang-gyun phát biểu tại Seoul rằng, cuộc tập trận này nhằm làm nhụt chí sự khiêu khích từ Triều Tiên. Còn Triều Tiên lại lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ hành động thị uy mới của Mỹ và đồng minh. Rằng, “sự khiêu khích quân sự bất cẩn đang đẩy tình hình trên bán đảo Triều Tiên tới gần hơn bờ vực chiến tranh”.
Trước đó, Triều Tiên tuyên bố sẽ đáp trả chính sách mới của Mỹ. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Triều Tiên lên tiếng hôm 1/5 rằng: “Giờ đây, khi Mỹ thúc đẩy hàng loạt biện pháp trừng phạt và sức ép chống Triều Tiên, theo đuổi chính sách Triều Tiên mới của họ gọi là “sức ép và dính líu tối đa”, thì Triều Tiên sẽ thúc đẩy với tốc độ tối đa các biện pháp củng cố sự phòng vệ hạt nhân của mình”.
Đến đàm phán trực tiếp…
Ngay trong quá trình tranh cử, ông Trump đã từng đề cập đến khả năng đàm phán trực tiếp với lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, đồng thời tác động để Trung Quốc can thiệp. Ông Trump còn tuyên bố sẽ sử dụng “đòn bẩy kinh tế của Mỹ” để giả quyết vấn đề hạt nhân gây tranh cãi của Triều Tiên.
Người phát ngôn Nhà Trắng nhấn mạnh: “Tôi cho rằng các điều kiện để tổ chức cuộc gặp sẽ do Bộ Ngoại giao Mỹ quyết định sau khi tham vấn với Tổng thống. Tổng thống D.Trump đã nhắc tới "những điều kiện cho phép". Những điều kiện này có thể không được đưa ra hôm nay và tình hình có thể thay đổi đáng kể để cuộc gặp này có thể diễn ra”.
Theo giới quan sát, sự “dịu giọng” và hướng tới giải quyết căng thẳng với Triều Tiên bằng đàm phán của Mỹ diễn ra chưa đầy 2 tuần, khi Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence cảnh báo với Triều Tiên rằng thời kỳ “kiên nhẫn chiến lược” của Mỹ với nước này đã kết thúc.
Theo chuyên gia Ken Gause, thì ngay từ năm 2013, cựu ngôi sao bóng rổ NBA Dennis Rodman có chuyến đi đến Triều Tiên đã phát hiện ra rằng, nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un “muốn một cuộc gọi điện thoại từ Tổng thống Barack Obama”.
Khi đó, ông Gause đề nghị: “Mỹ cần thăm dò các cách thức tham gia trong tương lai của Triều Tiên và nên bắt đầu với việc trở lại các cuộc gặp theo các kênh. Tôi nghĩ chuyến đi của Rodman thực sự rất thú vị và hữu ích”. Giờ đây, ý tưởng về cuộc gặp trực tiếp giữa 2 nhà lãnh đạo Mỹ - Triều Tiên đã được ông Trump chính thức nêu ra, khiến dư luận có thể hy vọng về một bước đột phá mới.
Nhưng hiệu quả vẫn phải chờ…
Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson nói: “Hiển nhiên đó là cách chúng tôi muốn để giải quyết vấn đề này”. “Tuy nhiên Triều Tiên phải quyết định rằng họ sẵn sàng đàm phán với chương trình nghị sự đúng đắn. Đó không chỉ đơn giản dừng ở những việc vài tháng, vài năm qua mà phải là chương trình nghị sự 20 năm qua”. Ông Tillerson còn nói với kênh Fox News rằng, Mỹ không tìm cách “thay đổi chế độ” ở Triều Tiên, hoặc tìm một “cái cớ” cho Hàn Quốc thống nhất bán đảo.
Ngày 30/4, Đại sứ Nga tại Trung Quốc Andrei Denisov nói: “Sức ép quân sự của Mỹ chống Triều Tiên chỉ gây ra các bước trả đũa từ phía Triều Tiên...".
Trong khi Mỹ và các đồng minh chỉ tập trung vào việc phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên, nhưng ngay từ năm 2013, chuyên gia phân tích, ông Gause đã từng nói rằng: “Nhà lãnh đạo Triều Tiên không thể thoái lui từ chiến lược hiện tại vì như vậy, đặc biệt là trước áp lực của thế giới, sẽ làm suy yếu tính hợp pháp và sự lãnh đạo của mình”.
Rằng, Bình Nhưỡng luôn quan tâm tới mục tiêu là Triều Tiên được công nhận như một cường quốc hạt nhân và trở thành quốc gia hạt nhân đã là mục tiêu bất di bất dịch của Triều Tiên nhằm khẳng định vị thế của mình với Hàn Quốc và khu vực Đông Bắc Á. Vì thế, cho dù cách tiếp cận nào của Mỹ cũng sẽ gặp phải mục tiêu không thay đổi của Bình Nhưỡng.
Như vậy, với những động thái mới của cả Triều Tiên và Mỹ, giới phân tích cho rằng, hai bên có thể tạo ra bước đột phá chiến lược để thoát khỏi tình hình bế tắc lâu nay trên bán đảo Triều Tiên. Vì thế, dư luận cho rằng cách tiếp cận mới của chính quyền D.Trump có thể là chìa khóa cho việc giải quyết căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên. Tuy nhiên, hiệu quả thực sự của vấn đề này vẫn còn đang ở phía trước./.