Tổng thống Mexico Enrique Pena Nieto (trái) gặp gỡ người đồng nhiệm Mỹ D.Trump
bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20 diễn ra tại Đức ngày 7/7/2017. (Ảnh: Reuters)
Trong phiên họp Nội các ngày 8/4, Tổng thống Mexico Enrique Pena Nieto đã tỏ rõ thái độ giận dữ trước sắc lệnh mới nhất của Tổng thống D.Trump khi chỉ chị cho các nhà chức trách nước này cần xem xét lại các mối quan hệ với Mỹ.
Ngày 10/4, kênh truyền hình vệ tinh Press TV dẫn lời Ngoại trưởng Mexico Luis Videgaray khẳng định việc “xem xét lại” cần bao quát tới mọi khía cạnh trong quan hệ song phương với Mỹ, từ an ninh biên giới, vấn đề di cư, thương mại cho tới cuộc chiến chống các phần tử buôn bán ma túy.
Ông Videgaray cho biết, hiện Mexico vẫn chưa đưa ra quyết định nào liên quan tới việc đình chỉ hay giảm mức độ hợp tác với Mỹ và hành động của chính phủ sẽ được thực hiện dựa trên sự ủng hộ của dư luận nước này trước lập trường ngày càng cứng rắn của Tổng thống Nieto.
Trong khi đó, người đứng đầu Ủy ban đối ngoại Thượng viện và là một thành viên trong đảng Hành động dân tộc (NAP) đối lập Laura Rojas cũng kêu gọi Tổng thống D.Trump ngừng gây tổn hại tới mối quan hệ với Mexico nếu còn muốn nước này theo đuổi hợp tác trong các lĩnh vực quan trọng.
Ngày 4/4, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký sắc lệnh triển khai Lực lượng Vệ binh quốc gia tới khu vực dọc biên giới với Mexico trong một động thái nhằm thắt chặt kiểm soát người nhập cư trái phép. Cuối tuần trước, hai bang Arizona và Texas đã công bố sẽ triển khai 400 Vệ binh quốc gia tới khu vực biên giới Mỹ-Mexico vào tuần tới. Tuy nhiên, cho tới ngày 9/4, hai bang này cam kết sẽ bổ sung thêm 1.300 Vệ binh quốc gia tới khu vực biên giới với Mexico.
Thống đốc bang Texas Greg Abbott cho biết, ông sẽ bổ sung khoảng 300 Vệ binh mỗi tuần so với con số 250 Vệ binh đã được quyết định triển khai vào ngày 6/4 cho tới khi nào tổng quân số lên tới ít nhất 1.000 người. Trong khi đó, các quan chức của bang Arizona cũng tuyên bố họ đã lên kế hoạch triển khai 225 Vệ binh tới khu vực biên giới với Mexico vào ngày 9/4 và cam kết sẽ bổ sung thêm 113 Vệ binh vào ngày 10/4.
Ông Abbot cho biết, hành động này được ông đưa ra dựa trên nội dung các cuộc đối thoại với Tổng thống D.Trump và một số quan chức khác của Mỹ. Thời hạn chót cho việc triển khai lực lượng này vẫn chưa được ấn định và có thể sẽ kéo dài.
Hiện, Thống đốc bang New Mexico – bà Susana Martinez cũng tuyên bố sẽ tham gia vào chiến dịch triển khai lực lượng Vệ binh quốc gia tới khu vực biên giới tới Mexico, tuy nhiên quân số binh lính cụ thể vẫn chưa được tiết lộ.
Phản ứng trước những lời cảnh báo mới nhất của Mexico, phát ngôn viên Nhà Trắng Helen Aguirre Ferre nhấn mạnh, chính quyền Washington hoan nghênh việc xem xét lại các hình thức hợp tác và sẽ đưa ra hành động tương tự đối với Mexico. Tuy nhiên, bà Ferre cũng khẳng định rằng, hiện Mỹ và Mexico đang hợp tác trong nhiều lĩnh vực khác nhau mang lại lợi ích cho cả hai nước. Tổng thống Mỹ D.Trump hiện đang trông đợi cơ hội được gặp gỡ với Tổng thống Mexico và các nhà lãnh đạo khác tại khu vực Tây Bán cầu trong khuôn khổ Hội nghị thượng đỉnh châu Mỹ diễn ra ở thủ đô Lima của Peru trong hai ngày 13-14/4 tới đây./.