Thứ năm, 20/08/2020 14:36 (GMT+7)
(ĐCSVN) – Tổng thống Mỹ D.Trump, ngày 19/8 thông báo về việc sẽ khởi động việc khôi phục tất cả các lệnh trừng phạt của Liên hợp quốc nhằm vào chương trình hạt nhân của Iran.
 |
| Tổng thống Mỹ D.Trump. (Ảnh: Financial Times) |
Phát biểu trong cuộc gặp gỡ báo chí tại Nhà Trắng, Tổng thống D.Trump cho biết ông đã chỉ thị cho Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo thông báo lên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc về ý định của Mỹ nhằm khôi phục hầu như tất cả các lệnh trừng phạt của Liên hợp quốc đã bị đình chỉ trước đây đối với Iran. Theo đó, Mỹ sẽ trình đơn khiếu nại lên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc gồm 15 nước ủy viên về việc Iran không tuân thủ thỏa thuận hạt nhân lịch sử thông qua với nhóm P5+1 (gồm: Nga, Mỹ, Anh, Trung Quốc, Pháp và Đức) vào năm 2015 hay còn được biết với tên gọi Kế hoạch Hành động chung toàn diện (JCPOA), dù Washington đã rút khỏi thỏa thuận này từ năm 2018.
Cùng ngày, Bộ Ngoại giao Mỹ đã ra tuyên bố xác nhận thông tin trên và cho biết thêm, ông Pompeo sẽ tới New York vào ngày hôm nay (20/8) để thông báo về việc kích hoạt cơ chế khôi phục trừng phạt Iran trước cơ quan quyền lực Liên hợp quốc.
Hiện chính quyền Tổng thống Mỹ D.Trump đang theo đuổi mục tiêu khôi phục các lệnh trừng phạt nhằm vào nước Cộng hòa Hồi giáo Iran thông qua việc áp dụng cơ chế tái áp đặt trừng phạt (snapback) trong thỏa thuận hạt nhân 2015. Cơ chế này cho phép khôi phục tất cả các lệnh trừng phạt mà Liên hợp quốc từng áp đặt lên Iran vào trước thời điểm Iran đạt thỏa thuận hạt nhân với nhóm P5+1, nếu chứng minh được rằng Iran đã vi phạm thỏa thuận.
Giới phân tích lo ngại rằng, động thái mới của Mỹ có thể làm gia tăng nguy cơ khiến thỏa thuận hạt nhân Iran đổ vỡ, khoét sâu mối quan hệ vốn đã không yên ả giữa Mỹ và Iran, đồng thời gây thêm bất đồng với các nước châu Âu về vấn đề này. Kể từ sau thời điểm Mỹ rút khỏi JCPOA vào năm 2018, hầu hết các nước tham gia còn lại đều tuyên bố ý định giữ vững thỏa thuận.
Hiện vẫn chưa rõ liệu các động thái của Mỹ sẽ mang lại kết quả gì và việc khôi phục các lệnh trừng phạt Iran có được thực hiện hay không. Song trước mắt, điều này đã gây tranh cãi khi các bên còn lại trong JCPOA đều cho rằng Mỹ không có quyền kích hoạt cơ chế tái áp đặt trừng phạt Iran bởi không còn tham gia thỏa thuận.
Trước đó, ngày 14/8, Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã bác bỏ dự thảo nghị quyết do Mỹ đề xuất về việc kéo dài lệnh cấm vận vũ khí đối với Iran, vốn theo dự kiến sẽ hết hạn vào tháng 10 tới. Tổng thống Iran Hassan Rouhani đã coi diễn biến này là một thành tựu chính trị quan trọng và một chiến thắng lịch sử đối với Iran. Ông Rouhani cũng khẳng định nước Cộng hòa Hồi giáo Iran sẽ tiếp tục chống lại các lệnh trừng phạt từ Mỹ.
Trong một tuyên bố đưa ra mới đây, Trung Quốc cũng kêu gọi Mỹ chấm dứt việc trừng phạt đơn phương nhằm vào Iran, tôn trọng bản thỏa thuận hạt nhân được Iran và các cường quốc thông qua năm 2015./.
Thu Lan (Theo PressTV, NHK)