 |
| Các thành viên NGO đã giúp 15 người tị nạn Afghanistan rời thuyền cao su tại đảo Lesbos, Hy Lạp ngày 28/2. (Ảnh: AFP/Getty Imgae) |
Quyết định mở cửa biên giới và không ngăn chặn người tị nạn đổ tới các nước châu Âu của Thổ Nhĩ Kỳ được đưa ra sau cuộc họp khẩn cấp do Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan chủ trì ngày 27/2.
Động thái này sẽ đảo ngược thỏa thuận đạt được giữa Thổ Nhĩ Kỳ với Liên minh châu Âu (EU) hồi năm 2015 – 2016 nhằm ngăn chặn làn sóng di cư và tị nạn đổ vê “lục địa già”, phần lớn trong số họ đều chạy khỏi chiến tranh và đói nghèo ở Trung Đông, châu Phi.
Theo đó, EU viện trợ 6 tỷ Euro, đổi lại Ankara đồng ý kiềm chế dòng người di cư đổ sang lục địa này. Thổ Nhĩ Kỳ, nơi đã tiếp đón khoảng 3,7triệu người tị nạn từ nước láng giềng Syria, từ lâu vẫn phàn nàn rằng EU không hành động đủ để chia sẻ gánh nặng cho Ankara cũng như không thực hiện các cam kết đã có.
Một quan chức cấp cao Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng trọng trách tiếp nhận người tị nạn là “quá nặng để một quốc gia gánh vác”. Do đó, ông nhấn mạnh Ankara quyết định sẽ không ngăn cản người tị nạn Syria đến châu Âu. “Chúng tôi vừa quyết định, ngay lập tức sẽ không ngăn dòng người di cư Syria tìm đường đền châu Âu bằng đường bộ hoặc đường biển”, ông cho biết.
Chỉ trong vài giờ đồng hồ sau khi Thổ Nhĩ Kỳ mở cửa biên giới, dòng người tị nạn đã ồ át tiến về biên giới EU. Báo Guardian nhận định việc Thổ Nhĩ Kỳ quyết định mở cửa biên giới cho người tị nạn Syria là nhằm tìm kiếm sự ủng hộ từ EU và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cho chiến dịch quân sự của nước này tại tỉnh Idlib ở Tây Bắc Syria.
Trước đó, it nhất 33 lính Thổ Nhĩ Kỳ thiệt mạng và hàng chục người bị thương sau vụ không kích được cho là do quân đội Syria thực hiện ở Idlib.
"Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ tại tỉnh Idlib bị các lực lượng chính phủ Syria không kích ngày 27/2, khiến ít nhất 33 binh sĩ thiệt mạng", thống đốc tỉnh Hatay của Thổ Nhĩ Kỳ Rahmi Dogan cho hay.
Đây được coi là thương vong nặng nề nhất của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ kể từ khi nước này triển khai binh sĩ ở miền bắc Syria.
|
| Các đoàn xe tị nạn tại Istanbul kéo về biên giới Thổ Nhĩ Kỳ với EU. (Video: The Guardian) |
Ngày 28/2, Tổ chức Giám sát Nhân quyền Syria (SOHR) cho biết, Thổ Nhĩ Kỳ cũng đã thực hiện một cuộc tấn công trả đũa, khiến 16 binh sĩ Syria thiệt mạng ở Idlib.
Theo SOHR, các cuộc tấn công trả đũa bằng máy bay không người lái và pháo kích của Thổ Nhĩ Kỳ đã nhằm vào các vị trí quân sự Syria tại các vùng phía Nam và phía Đông tỉnh Idlib, hiện do Chính phủ Syria kiểm soát. Hiện chính quyền Damascus chưa có bình luận nào về các thông tin trên.
Ông Rahmi Dogan cho biết cuộc không kích của quân đội Syria ngày 27/2 nhằm vào Thổ Nhĩ Kỳ đã khiến binh lính nước này thiệt mạng tại Idlib lên đến 54 người và 32 binh sĩ khác bị thương trong tháng 2. Đây được cho là tổn thất nặng nề nhất của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ kể từ cuộc tấn công do các tay súng Kurd thực hiện năm 1993.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan cảnh báo nước này sẽ tiến hành chiến dịch tổng lực nhằm đáp trả lực lượng Syria nếu họ không rút lui khỏi Idlib. Ông đã triệu tập cuộc họp khẩn cấp trong ngày 27/2, chỉ vài giờ sau khi xảy ra cuộc không kích của quân đôi Syria khiến hàng chục binh sỹ nước này thương vong ở Idlib.
Diễn biến tại Idlib đánh dấu bước leo thang căng thẳng nghiêm trọng giữa Syria và Thổ Nhĩ Kỳ. Trước tình hình trên, Liên Hiệp Quốc đã lên tiếng kêu gọi cần có hành động khẩn cấp tại đây.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan và người đồng cấp Nga Vladimir Putin đã điện đàm hôm 28/2 để cố gắng xoa dịu căng thẳng về tình hình Syria.
Điện Kremlin cho biết, trong cuộc gọi điện đàm, ông Erdogan và Tổng thống Putin đã thảo luận về việc thực hiện các thỏa thuận tại Idlib. Về phía Thổ Nhĩ Kỳ, ông Fahrettin Altun, người phụ trách truyền thông của Tổng thống Erdogan, cho biết hai nhà lãnh đạo đã đồng ý gặp gỡ càng sớm càng tốt.
Hy Lạp và Bulgaria hiện đang tăng cường an ninh tại biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ để chuẩn bị nếu dòng người tị nạn lớn tràn sang. Nhiều người tị nạn Syria hiện đang tập trung tại tỉnh Edirne giáp biên giới với Hy Lạp và Bulgaria cũng như vùng duyên hải Aegean của Thổ Nhĩ Kỳ ,gần đảo Lesbos của Hy Lạp./.