Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc phát biểu khai mạc, chỉ đạo Hội nghị.
Ảnh: Việt Hùng/Bộ TN&MT
Cùng điều hành phiên thảo luận sáng 27/9 có các Phó Thủ tướng Chính phủ: Vương Đình Huệ, Trịnh Đình Dũng.
Dự phiên thảo luận có lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương, các địa phương trong khu vực và nhiều chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành. Đặc biệt tham dự Hội nghị còn có Phó Cao ủy Chương trình Đồng bằng Hà Lan Hermen Borst; các vị Đại sứ, Trưởng đại diện các tổ chức quốc tế tại Việt Nam và đông đảo các doanh nghiệp, đối tác phát triển trong và ngoài nước.
Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc chân thành cảm ơn và nhiệt liệt chào mừng các tổ chức, cá nhân và lãnh đạo các bộ, ngành, đặc biệt là các chuyên gia nổi tiếng trong nước và nước ngoài, các diễn giả quốc tế đã về dự Hội nghị.
Thủ tướng đánh giá cao các hội nghị chuyên đề đã diễn ra trong ngày 26/9. Các đại biểu đã thảo luận thẳng thắn, góp ý nhiều ý kiến rất cơ bản cho sự phát triển ĐBSCL trong điều kiện biến đổi khí hậu diễn ra gay gắt.
Cho biết, từ chuyến đi khảo sát ở Hà Lan trước đây và ngày hôm qua trực tiếp đi khảo sát ĐBSCL, Thủ tướng nhấn mạnh tầm quan trọng của các giải pháp công trình, phi công trình, cũng như vai trò quan trọng của người dân và chính quyền cơ sở trong ứng phó với biến đổi khí hậu... Dù phải đối mặt không ít thách thức, nhưng Thủ tướng lạc quan vào tương lai của vùng đất này, với quyết tâm biến thách thức thành thời cơ, tầm nhìn của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ là kiến tạo phát triển bền vững ĐBSCL, nâng cao đời sống của nhân dân.
Do đó, Thủ tướng đề nghị Hội nghị đưa ra được những giải pháp căn cơ, chiến lược, khả thi, có biện pháp tổng thể, đồng bộ cả về trước mắt và lâu dài, những cơ chế, chính sách phù hợp, huy động mọi nguồn lực... Thủ tướng nhấn mạnh các đại biểu thảo luận cần nói thẳng, nói thật, phản biện cả những giải pháp của Chính phủ, các bộ, ngành để tìm ra những giải pháp tốt nhất, với tinh thần vì ĐBSCL thích ứng với biến đổi khí hậu, phát triển bền vững, thịnh vượng. Bên cạnh đó, Hội nghị xác định rõ tất cả thách thức mang tính sống còn mà ĐBSCL đang đối mặt và phải vượt qua trong thời gian tới, trong đó cần có đầy đủ căn cứ khoa học, thực tiễn khách quan, có tính đến các kịch bản biến đổi khí hậu và những tác động từ bên ngoài.
Thủ tướng chỉ đạo xây dựng một cơ chế điều phối, tổ chức thực hiện đủ mạnh và hiệu quả để giúp Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ theo dõi, giám sát quá trình triển khai các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra.
Về phương pháp làm việc, Thủ tướng yêu cầu phát huy tinh thần dân chủ, cùng hợp tác. Thủ tướng cũng mong muốn lắng nghe những ý kiến phản biện của các chuyên gia đối với những đề xuất của Chính phủ, để cùng thảo luận, tìm ra những giải pháp tối ưu nhất.
Sau bài phát biểu khai mạc, chỉ đạo Hội nghị của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà trình bày báo cáo tổng thể hội nghị chuyên đề về tổng quan, thách thức, cơ hội và giải pháp chuyển đổi mô hình phát triển cho ĐBSCL.
Báo cáo nêu rõ tính độc đáo của ĐBSCL - vùng đất nhiều thuận lợi, lắm khó khăn với những cơ hội, thách thức, qua đó đề xuất những giải pháp căn cơ, đột phá cho vùng đất này.
Theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, cần thay đổi nhận thức về ĐBSCL. Sự phát triển của ĐBSCL phải được nhìn ở một thể thống nhất, có mối liên kết với các vùng kinh tế như TP. Hồ Chí Minh. Phải lấy tài nguyên nước là yếu tố cốt lõi, trung tâm. Tài nguyên nước đã làm nên đồng bằng và đồng bằng cũng cần thay đổi ứng xử với nguồn tài nguyên này. Đồng thời, cần cơ chế đột phát, thu hút khối kinh tế tư nhân để đầu tư phát triển hạ tầng, phát triển khu công nghiệp.
Tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ Kế hoạc & Đầu tư Nguyễn Chí Dũng trình bày báo cáo kết luận phiên thảo luận về Quy hoạch tích hợp, phát triển hạ tầng và nguồn lực. Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho hay, vấn đề quy hoạch ĐBSCL có tính chất liên ngành và vượt qua phạm vi của một ngành, một địa phương. Tuy nhiên, các chính sách được triển khai đang thiên về hướng ứng phó cục bộ, giải quyết cục bộ, chưa xem xét ở góc độ liên ngành liên vùng.
Về giải pháp, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch & Đầu tư cho hay, biến đổi khí hậu không chỉ là thách thức mà còn là cơ hội để tổ chức, sắp xếp lại vùng; trong đó, phải coi nước là nguồn tài nguyên quan trọng nhất. Kinh tế biển là động lực phát triển. Nông nghiệp là nền kinh tế chủ đạo nhưng phải thay đổi tư duy phát triển. Cần đảm bảo phát triển hài hòa giữa ba trụ cột kinh tế - xã hội - môi trường. Cần có quyết tâm chính trị và sự tham gia có trách nhiệm của các bộ, ngành và địa phương trong vùng nhằm giải quyết toàn diện vấn đề của ĐBSCL.
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nêu các nguyên tắc như: Cần coi nước mặn, nước lợ là nguồn tài nguyên; hạn chế khai thác nước ngầm một cách tùy tiện; nâng cao nhận thức của người dân trong việc chuyển đổi mô hình sản xuất thích ứng với BĐKH; xây dựng các cơ chế quản lý và điều phối vùng hiệu quả...