Ngày 15/7/2024, tại Hà Nội, Hiệp hội Thang máy Việt Nam phối hợp với Tổng cục Giáo dục Nghề nghiệp (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội) tổ chức phát động Ngày Kỹ năng Thanh niên Thế giới 2024 với chủ đề “Kỹ năng thanh niên vì hòa bình và phát triển”.
Theo thống kê của Liên hợp quốc, lao động trong độ tuổi thanh niên (từ 15 đến 24) chiếm khoảng 16% lao động toàn cầu. Sự tham gia tích cực của lực lượng này giúp xã hội phát triển, bảo đảm tính bao trùm, ổn định và bền vững, giảm bớt những khó khăn, thách thức từ sự tác động của biến đổi khí hậu, thất nghiệp, đói nghèo, bất bình đẳng giới, xung đột, di cư…
Tại phiên họp toàn thể ngày 18/12/2014, Liên hợp quốc đã quyết định lấy ngày 15/7 hàng năm là Ngày kỹ năng thanh niên thế giới (World Youth Skills Day - WYSD), tập trung vào tầm quan trọng chiến lược của việc trang bị cho thanh niên các kỹ năng để có việc làm, công việc tử tế và tinh thần khởi nghiệp. Năm nay, chủ đề nhấn mạnh vai trò quan trọng của thanh niên trong nỗ lực xây dựng hòa bình và giải quyết xung đột.
 |
| Chủ tịch Hiệp hội Thang máy Việt Nam Nguyễn Hải Đức chia sẻ tại sự kiện (Ảnh: Anh Tuấn) |
Thế giới hiện đang phải đối mặt với nhiều thách thức ảnh hưởng trực tiếp đến thanh thiếu niên. Xung đột bạo lực làm gián đoạn giáo dục và sự ổn định, môi trường trực tuyến phân cực thúc đẩy sự tiêu cực và bất bình đẳng kinh tế dai dẳng hạn chế các cơ hội. Những vấn đề này không chỉ đe dọa tương lai của cá nhân mà còn đe dọa sự ổn định chung của xã hội. Điều quan trọng là trang bị cho thanh thiếu niên những kỹ năng cần thiết để thúc đẩy văn hóa hòa bình, nuôi dưỡng những công dân toàn cầu có trách nhiệm và thúc đẩy phát triển bền vững để xây dựng một tương lai công bằng, toàn diện và bền vững hơn cho tất cả mọi người.
Hưởng ứng Ngày kỹ năng thanh niên thế giới 2024, với tinh thần “Cải thiện quốc gia bằng sức mạnh của kỹ năng nghề”, Hiệp hội Thang máy Việt Nam và Tổng cục Giáo dục Nghề nghiệp tổ chức tọa đàm tập trung vào các vấn đề về thực trạng, định hướng và các giải pháp nhằm thúc đẩy nâng cao kỹ năng nghề cho người lao động, tạo điều kiện về giáo dục, đào tạo và cơ hội việc làm cho sinh viên, thanh niên.
Báo cáo năm 2020 của Tổ chức Năng suất châu Á (APO) nêu rõ năng suất lao động Việt Nam tụt hậu so với Nhật Bản 60 năm, so với Malaysia 40 năm và Thái Lan 10 năm. Năm 2022, mỗi lao động Việt tạo ra 188 triệu đồng, chỉ bằng 11,4% của Singapore; 35,4% của Malaysia; 64,8% của Thái Lan; 79% của Indonesia.
Một trong các nguyên nhân được đưa ra là trình độ, kỹ năng của người lao động, hiện trạng chất lượng cung lao động vẫn còn bất cập, hạn chế, chưa đáp ứng cho nhu cầu lao động của thị trường lao động hiện đại, linh hoạt, bền vững và hội nhập.
Theo Tổng cục Giáo dục Nghề nghiệp, đến quý II/2024, tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng, chứng chỉ là 28,1%. Cả nước vẫn còn 37,8 triệu lao động chưa qua đào tạo, trong khi mục tiêu của Chính phủ qua Chương trình hỗ trợ phát triển thị trường lao động đến năm 2030 là tỷ lệ qua đào tạo có bằng cấp, chứng chỉ đạt 35-40%. Con số này cho thấy thách thức không nhỏ trong việc nâng cao trình độ chuyên môn kỹ thuật của người lao động. Nhiều ngành nghề lĩnh vực vẫn chưa có bộ công cụ đo lường hay hệ thống khảo sát, đánh giá, cấp chứng chỉ kỹ năng nghề.
 |
| Bà Nguyễn Thị Việt Hương, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Giáo dục Nghề nghiệp (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội) nhấn mạnh vai trò của 4 "nhà" bao gồm nhà doanh nghiệp, nhà nước, nhà trường và nhà báo trong việc thúc đẩy kỹ năng thanh niên (Ảnh: Anh Tuấn) |
Phát biểu tại tọa đàm, bà Nguyễn Thị Việt Hương, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Giáo dục Nghề nghiệp cho biết các đại biểu sẽ thảo luận những điều thiết thực nhất, những suy nghĩ, tình cảm thực tiễn và trách nhiệm về những hoạt động chúng ta có thể làm gì để nâng cao ý nghĩa và tầm quan trọng của Ngày Kỹ năng Thanh niên Thế giới. Trong đó, công tác thúc đẩy phát triển kỹ năng thanh niên sẽ dựa trên 4 "nhà": Nhà doanh nghiệp với vai trò là "người đặt hàng"; Nhà nước với vai trò là nhà quản lý; Nhà trường là nguồn cung cấp nhân lực, vai trò của nhà trường là động lực phát triển nguồn nhân lực; Nhà báo mang vai trò lan tỏa, truyền thông thông điệp, ý nghĩa.
Trong khi đó, ông Phạm Văn Sơn, chuyên viên cao cấp Vụ Khoa giáo - Văn xã, Văn phòng Chính phủ chia sẻ nguồn nhân lực chất lượng cao không chỉ là trình độ học vấn bậc đại học, mà còn cả lực lượng trực tiếp lao động, sản xuất. Mỗi người lao động là một hạt nhân của sự phát triển, một người lao động tăng kỹ năng nghề, tăng thu nhập, mang tiền về nâng cao chất lượng cuộc sống gia đình, và mỗi gia đình phát triển là xã hội phát triển.
Nhấn mạnh yếu tố an toàn trong lao động, ông Nguyễn Anh Thơ, Viện trưởng Viện Khoa học An toàn và Vệ sinh lao động, Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam cho biết: Tai nạn lao động cướp đi 2,9 triệu người mỗi năm trên toàn thế giới, con số kinh khủng hơn cả chiến tranh. Như vậy, để hiểu kỹ năng nghề phải dựa trên kỹ năng an toàn - kỹ năng quan trọng nhất. Nghĩa là không phải làm nhanh, mà là làm đúng, làm an toàn. Đối với thanh niên, ngoài hai yếu tố là sức khỏe và tri thức thông qua học hành, bồi dưỡng thì còn cần coi trọng tầm quan trọng của việc bồi dưỡng phẩm chất đạo đức, cái tâm làm nghề./.