Cách đây chưa lâu, dư luận xã hội xôn xao về các clip nghệ sĩ Cát Tường quảng cáo sản phẩm nói quá sự thật về công dụng, không đúng sự thật, quảng cáo sữa có thể dứt nhiều triệu chứng bệnh, gây hiểu nhầm cho người tiêu dùng, nhất là khán giả hâm mộ. Sau đó, với ý thức cầu thị, Cát Tường đã thừa nhận bản thân sai và xin lỗi công chúng “do nói chưa đúng những từ chuyên môn cho phép theo quy định của Luật Quảng cáo”. Không quá khi nói, nhiều người nổi tiếng đã tự đánh mất mình vì sự thiếu hiểu biết pháp luật hoặc vì chạy theo những đồng tiền có được từ các hợp đồng quảng cáo. Trước đó, một số nghệ sĩ, người nổi tiếng cũng đã vướng vào việc quảng cáo sai sự thật, quảng cáo quá về sản phẩm như: Hồng Vân, Quyền Linh, Mai Phương Thúy,...
 |
| Cát Tường xin lỗi vì quảng cáo sản phẩm không tốt ảnh hưởng đến khán giả. (Ảnh chụp màn hình). |
Mới đây nhất, việc Trần Thị Ngọc Trinh (người mẫu, diễn viên Ngọc Trinh) bị cơ quan chức năng khởi tố, bắt tạm giam đã thu hút sự chú ý của dư luận. Theo đó, Ngọc Trinh đã có hành vi điều khiển xe mô tô phân khối lớn, biểu diễn bằng những hành động nguy hiểm lưu thông trên tuyến đường thuộc Thành phố Thủ Đức (Thành phố Hồ Chí Minh). Nghiêm trọng hơn, sau đó những video clip về hành vi này đã được đăng tải, lan truyền trên nhiều tài khoản mạng xã hội của Ngọc Trinh gây bức xúc dư luận. Xét thấy việc đăng tải, phát tán nội dung các video clip nói trên đã có ảnh hưởng xấu đến vấn đề an ninh trật tự và an toàn xã hội, ảnh hưởng tiêu cực đến nhận thức, lối sống và văn hóa ứng xử của giới trẻ, đặc biệt đây là tài khoản mạng xã hội được hàng triệu người theo dõi, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an Thành phố Hồ Chí Minh đã khởi tố, bắt tạm giam 3 tháng bị can Trần Thị Ngọc Trinh về tội “Gây rối trật tự công cộng”. Việc làm này của cơ quan chức năng đã nhận được sự đồng tình cao của dư luận xã hội vì mọi công dân, kể cả những người nổi tiếng nếu vi phạm pháp luật cũng phải bị xử lý nghiêm.
Những sự việc trên một lần nữa đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về trách nhiệm xã hội của người nổi tiếng. Cùng với sự phát triển của khoa học kỹ thuật, nhất là sự bùng nổ của các mạng xã hội, ảnh hưởng của người nổi tiếng đối với cộng đồng ngày càng lớn. Tiếc là bên cạnh những hiệu ứng tích cực, còn không ít trường hợp người nổi tiếng đang cố ý hoặc gián tiếp cổ súy cho những hành vi tiềm ẩn các mối nguy hiểm cho đời sống xã hội, thậm chí là quảng cáo sai sự thật, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân.
Liên quan đến các vấn đề trên, nhiều chuyên gia cho rằng người nổi tiếng có tầm ảnh hưởng xã hội nhất định, sự xuất hiện của họ sẽ tác động không nhỏ tới suy nghĩ và hành động của một bộ phận công chúng, người hâm mộ. Nhất là khi người nổi tiếng tham gia thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật hoặc tham gia quảng cáo cho các sản phẩm, dịch vụ kém chất lượng, sẽ có một bộ phận không nhỏ công chúng tin tưởng hành động theo, hoặc mua, sử dụng những sản phẩm được quảng cáo. Hệ quả là những người đó, hoặc sẽ có các hành vi trái pháp luật hay sẽ gánh chịu những hậu quả không mong muốn do các sản phẩm quảng cáo kém chất lượng. Điều này càng trở nên nguy hiểm khi người nổi tiếng quảng cáo sai sự thật về những sản phẩm liên quan đến sức khỏe con người.
Thời gian qua, việc một số người nổi tiếng đã bị nhắc nhở và xử lý nghiêm khi có sai phạm trên mạng xã hội đã có tác dụng cảnh báo, răn đe kịp thời để các nghệ sĩ, người nổi tiếng đề cao trách nhiệm xã hội, có ý thức thượng tôn pháp luật cả trong sinh hoạt đời sống thường nhật cũng như trên không gian mạng.
Được biết, việc xử lý người nổi tiếng vi phạm pháp luật, trái thuần phong mỹ tục hiện đang được Bộ Thông tin - Truyền thông và Bộ Văn hóa - Thể thao & Du lịch phối hợp xây dựng các quy chế, chế tài cụ thể. Theo đó, những nghệ sĩ, người nổi tiếng vi phạm bộ quy tắc ứng xử cho người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật, không trung thực trong quảng cáo, cung cấp sai thông tin tới công chúng thì ngoài xử lý theo quy định pháp luật, thì có thể sẽ bị cơ quan chức năng đưa vào diện xem xét kiểm soát hạn chế hình ảnh, hoạt động; thậm chí bị khóa tài khoản mạng xã hội.
Dư luận hy vọng, quy trình xử lý người nổi tiếng vi phạm sẽ “lấp” được những khoảng trống trong giải quyết triệt để các vi phạm hiện nay. Song, cũng cần cân nhắc trong việc thiết lập danh sách đen (Black list) những nghệ sĩ, người nổi tiếng vi phạm vì đây là vấn đề liên quan đến con người. Nếu việc xác định quy chuẩn, hình thức xử phạt không phù hợp sẽ ảnh hưởng đến nghề nghiệp và danh dự của những người nổi tiếng.
Thực tế, trong sự phát triển của khoa học công nghệ sự lan tỏa mạnh mẽ của các mạng xã hội hiện nay, cộng đồng, nhất là người trẻ luôn cập nhật rất nhanh xu hướng của dòng chảy xã hội, đưa ra phản ứng nhanh chóng và cũng chịu nhiều tác động từ hành vi của người nổi tiếng. Người nổi tiếng có thể là những tấm gương sáng, truyền cảm hứng và động lực tích cực nhưng cũng có thể tác động tiêu cực đến số đông. Do đó, không quá khi dư luận thường lo ngại giới trẻ sẽ bắt chước, làm theo hành vi tiêu cực của những người nổi tiếng. Lâu dài, nếu không được điều chỉnh, uốn nắn thì rất có thể sẽ ảnh hưởng đến nhận thức, suy nghĩ, hành động của thế hệ trẻ, tiềm ẩn những nguy hiểm cho xã hội.
Vì vậy, người nổi tiếng phải luôn có ý thức về trách nhiệm đối với cộng đồng xã hội. Ngoài trách nhiệm của một công dân, người nổi tiếng cần phải có trách nhiệm xây dựng, lan tỏa hình ảnh, giá trị tốt đẹp đến công chúng. Họ cũng cần chịu trách nhiệm khi có các sai lầm, gây hệ lụy tiêu cực cho xã hội.
Song song với việc xây dựng, thực hiện nghiêm các chế tài, quy định của pháp luật, thiết nghĩ, cá nhân người nổi tiếng cần đề cao trách nhiệm trước người hâm mộ và cộng đồng xã hội. Trong mọi hành động đời thường cũng như trên mạng xã hội, người nổi tiếng cần coi trọng trách nhiệm xã hội để không tự đánh mất mình.
Với tư cách người của công chúng, cá nhân người nổi tiếng phải hướng đến người hâm mộ, hướng đến xã hội, coi trọng lợi ích cộng đồng. Qua đó, giúp người nổi tiếng xây dựng, gia tăng giá trị hình ảnh cá nhân; thực sự xứng đáng với niềm tin, sự yêu mến của công chúng./.