Giải thưởng Kovalevskaia mang tên nhà nữ toán học người Nga lỗi lạc Sophia Kovalevskaia (1850-1891) được tổ chức thường niên nhằm tôn vinh những tập thể, cá nhân nhà khoa học nữ Việt Nam có thành tích xuất sắc trong nghiên cứu và ứng dụng khoa học vào thực tiễn cuộc sống. Giải sẽ dành cho một tập thể và một cá nhân.
Giải thưởng Kovalevskaia 2019 được trao cho tập thể các nhà khoa học nữ Phòng Thí nghiệm cúm, Khoa Virus, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, Bộ Y tế với lĩnh vực nghiên cứu chính là dịch bệnh cúm mùa.
Theo PGS.TS Lê Thị Quỳnh Mai, Phó Viện trưởng, Trưởng phòng Thí nghiệm cúm, Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương, Phòng Thí nghiệm cúm tập trung nghiên cứu tìm hiểu đặc điểm vi rút cúm, vật chủ (người, động vật) và các yếu tố môi trường tác động đến sự tiến hóa và sự nổi trội nguy hiểm của vi rút cúm, đặc biệt là khả năng lây truyền của vi rút cúm A từ động vật sang người.
 |
| Các nữ cán bộ nghiên cứu Phòng Thí nghiệm, khoa Virus, Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương. (Ảnh: TL) |
Phòng cũng phát triển và hoàn thiện các phương pháp giám sát, phát hiện nhanh các tác nhân vi rút gây nhiễm trùng nổi trội: Cúm mùa, cúm gia cầm với khả năng tiềm tàng lây nhiễm cho người hoặc gây đại dịch, từ đó cho phép đánh giá nguy cơ và xây dựng các biện pháp ứng phó. Các nghiên cứu này đều hướng đến mục tiêu chung là giảm gánh nặng bệnh tật của dịch bệnh cúm mùa và giảm nguy cơ, ảnh hưởng của đại dịch cúm nhằm bảo vệ sức khỏe cộng đồng tại Việt Nam cũng như các quốc gia khác trên thế giới.
Theo đánh giá của Ủy ban Giải thưởng Kovalevskaia Việt Nam, với các kết quả đã đạt được, các nhà khoa học nữ của Phòng Thí nghiệm cúm - Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương, đứng đầu là PGS.TS Lê Thị Quỳnh Mai đã thành công trong việc kết nối, hệ thống những thành tựu nghiên cứu tại Việt Nam và phát triển lý thuyết khoa học, đi từ vi rút cúm tới chế phẩm vắc xin cúm mùa và vắc xin cho đại dịch cúm.
Giải cá nhân thuộc về PGS.TS. Trần Thị Thu Hà, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển Lâm nghiệp, Trường Đại học Nông Lâm, Đại học Thái Nguyên. Các nghiên cứu của PGS.TS Trần Thị Thu Hà bao gồm: Nghiên cứu chọn giống, nhân giống và trồng thâm canh cây lâm nghiệp, Nghiên cứu nhân giống và nuôi trồng các loài cây lâm sản ngoài gỗ và dược liệu, Ứng dụng sinh học phân tử và hóa sinh phân tử vào nghiên cứu lai tạo, nhân giống phục vụ bảo tồn và phát triển một số loài cây dược liệu quí bản địa…
Theo thông lệ, lễ trao Giải thưởng Kovalevscaia tôn vinh các nhà khoa học nữ sẽ được tổ chức vào dịp kỷ niệm ngày Quốc tế Phụ nữ 8/3 hàng năm. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, lễ trao giải năm nay sẽ lùi lại, dự kiến sẽ dược tổ chức vào dịp kỷ niệm Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam (18/5) tại Hà Nội./.