Cụ thể, tỉnh có 4 loại địa hình thuận lợi cho phát triển du lịch là: Núi, đồi, đồng bằng và sông hồ, tạo ra một lượng tài nguyên du lịch vô cùng phong phú mà nhiều tỉnh không có.
Flamingo Đại Lải - một trong khu du lịch nghỉ dưỡng hấp dẫn của Vĩnh Phúc. (Ảnh: PV)
Nhiều năm qua, Vĩnh Phúc đã sớm khai thác thế mạnh này, đặc biệt nổi bật lên các địa danh du lịch điểm hấp dẫn với cả du khách trong và ngoài nước như Tam Đảo, Tây Thiên, Đại Lải, Đầm Vạc, sông Hồng, Sông Lô…
Nhận thức được vị trí và lợi thế phát triển du lịch của tỉnh, Tỉnh ủy Vĩnh Phúc đã ban hành Nghị quyết 01 của Tỉnh ủy về phát triển dịch vụ, du lịch giai đoạn 2011 - 2020, với mục tiêu tạo bước đột phá về phát triển các ngành dịch vụ, đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của tỉnh, ưu tiên phát triển các ngành dịch vụ đem lại giá trị gia tăng cao.
Trên tinh thần nghị quyết 01, nhiều chính sách, cơ chế, đề án của các ngành để phát triển du lịch được ban hành. Vĩnh Phúc đã ban hành 21 cơ chế chính sách, đề án của các ngành để thúc đẩy phát triển dịch vụ, du lịch. Công tác quy hoạch được chú trọng, hoàn thành và phê duyệt 58 quy hoạch; triển khai lập 194 đồ án quy hoạch...
Cùng với đó, hệ thống các cơ sở lưu trú, dịch vụ du lịch cũng từng bước được đầu tư, nâng cấp cả về số lượng và chất lượng.
Nếu năm 2011, trên địa bàn tỉnh mới có 172 cơ sở lưu trú với 2.789 phòng thì đến tháng 3/2019, Vĩnh Phúc đã có 377 cơ sở lưu trú với khoảng 6.464 phòng phục vụ du khách; trong đó có 2 khách sạn 5 sao 01 khách sạn 4 sao và 306 cơ sở lưu trú đạt tiêu chuẩn quốc gia TCVN 4391: 2009.
Hiện nay, trong giai đoạn phát triển mới, Vĩnh Phúc đang tập trung phát triển du lịch theo ba hướng chính: Phát triển du lịch nghỉ dưỡng cuối tuần và du lịch sinh thái rừng; du lịch văn hoá, lịch sử, thắng cảnh, làng quê, làng nghề; du lịch công vụ mua sắm, hội nghị, hội thảo.
Tuy nhiên, thực tế ở Vĩnh Phúc mới chỉ có loại hình du lịch nghỉ dưỡng cuối tuần và du lịch lễ hội thu hút được nhiều du khách. Quá trình tìm hướng đi trong phát triển du lịch còn gặp không ít khó khăn. Việc không có sản phẩm du lịch, quà lưu niệm đặc trưng, không chỉ làm cho địa phương mất đi nguồn thu không nhỏ mà còn bỏ lỡ cơ hội quảng bá hình ảnh Vĩnh Phúc thông qua chính đồ lưu niệm.
Thống kê chưa đầy đủ cho thấy, trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc có 19 làng nghề truyền thống được công nhận với đa dạng các ngành nghề từ mây tre đan, gốm, chạm khắc đá, mộc…, một số làng nghề nổi tiếng, sản phẩm được nhiều khách hàng ưa chuộng như Mây tre đan Triệu Đề (huyện Lập Thạch), gốm Hương Canh (thị trấn Bình Xuyên), mật ong, ba kích (Tam Đảo), các sản phẩm từ rắn của Vĩnh Sơn (Vĩnh Tường), cá thính Lập Thạch… Các làng nghề truyền thống đã tạo ra nhiều loại sản phẩm thủ công độc đáo nhưng vẫn chưa có chỗ đứng tại các điểm du lịch.
Thực trạng trên chỉ ra, để từng bước đưa du lịch Vĩnh Phúc phát triển tương xứng với tiềm năng, lợi thế và đóng góp tích cực vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, tới đây, Vĩnh Phúc tập trung các nguồn lực để khai thác tốt tiềm năng, lợi thế về du lịch của địa phương.
Thực tế, tỉnh cũng đã khuyến khích, hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư, phát triển khu, điểm du lịch của tỉnh; hỗ trợ phát triển du lịch cộng đồng; có cơ chế hỗ trợ các cơ sở sản xuất sản phẩm, sản vật đặc trưng của tỉnh, quà tặng lưu niệm. Đồng thời, tăng cường liên doanh, liên kết giữa các doanh nghiệp lữ hành hoạt động theo chuỗi sản phẩm ở trong và ngoài tỉnh, xây dựng các tour du lịch có sức thu hút, hấp dẫn khách du lịch đến Vĩnh Phúc; khuyến khích các cơ sở, đơn vị kinh doanh du lịch tăng cường đào tạo và thu hút nguồn nhân lực du lịch chất lượng, góp phần đưa du lịch Vĩnh Phúc ngày càng phát triển bền vững.