 |
| Ông Bùi Đình Sành trao đổi kinh nghiệm đi biển với Trung tá Nguyễn Duy Phương, Phó Đồn trưởng Đồn Biên phòng Cửa khẩu Cảng Cửa Việt - Ảnh: Thương Huyền |
Ở tuổi 72 và tràn đầy kinh nghiệm với thâm niên hơn 50 năm đi biển, ông Bùi Đình Sành rất tâm đắc với mô hình “Tổ tự quản tàu thuyền an toàn” của khu phố nơi mình sinh sống - khu phố 5, thị trấn Cửa Việt, huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị.
Ông Bùi Đình Sành cho biết, cách đây hơn chục năm, trước khi Tổ được thành lập, ngư dân mạnh ai nấy đi; thông tin tọa độ được các chủ tàu giữ bí mật tuyệt đối vì không muốn chia sẻ nguồn lợi.
Tuy nhiên, nguồn lợi hải sản gần bờ dần cạn kiệt, thêm nữa là người tiêu dùng yêu cầu chất lượng sản phẩm ngày càng cao hơn, đòi hỏi ngư dân phải vươn khơi đánh bắt xa bờ để tìm cho được cá to, cá quý. Muốn ra khơi xa, ngư dân phải đầu tư tàu thuyền to, hiện đại. Song dẫu có đầu tư hiện đại đến đâu thì theo thời gian, tàu thuyền rồi cũng phải cũ, phải trục trặc máy móc. Đơn thương độc mã trên biển dễ bị tàu lạ dọa nạt, lại còn phải đối mặt với biết bao hiểm nguy lúc xoay xở chống bão, với biển động mạnh khi gió to, sóng lớn. Bởi vậy, lối làm ăn đơn lẻ đã không còn phù hợp nữa, đòi hỏi ngư dân phải bỏ tư tưởng ích kỷ, mạnh ai nấy làm mà liên kết để cùng đánh bắt và bảo vệ nhau trước những hiểm nguy trên biển xa.
Từ những suy nghĩ như vậy, năm 2009, “Ban Tự quản tàu thuyền”, nay là “Tổ tự quản tàu thuyền an toàn” được thành lập ở 4 tổ dân phố trong thị trấn Cửa Việt. Nhiệm vụ của các Tổ tự quản là vừa đánh bắt hải sản trong vùng biển thuộc chủ quyền đất nước, vừa cung cấp thông tin cho Đồn Biên phòng Cửa khẩu Cảng Cửa Việt và bất cứ đồn biên phòng nào gần khu vực đang đánh bắt nhất về tình hình trên biển, nhất là tình trạng tàu lạ xâm phạm trái phép hải phận Việt Nam.
Ngoài ra, các Tổ tự quản tàu thuyền an toàn còn hỗ trợ lực lượng Biên phòng tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ các tàu thuyền khác gặp nạn trên biển trong trường hợp ở gần các tàu thuyền đó nhất.
 |
| Cán bộ, sỹ quan, chiến sỹ Đồn Biên phòng Cửa khẩu Cảng Cửa Việt thường xuyên xuống địa bàn, trao đổi thông tin với "Tổ tự quản tàu thuyền an toàn" để nắm tình hình và hỗ trợ ngữ dân bám biển - ảnh: Thương Huyền |
Ông Sành vẫn nhớ như in năm 2010, Tổ nhận được tin báo về việc có một tàu chở hàng từ Thành phố Hồ Chí Minh ra Hải Phòng đi ngang qua khu vực Đồn Biên phòng Cửa khẩu Cảng Cửa Việt quản lý thì hết nhiên liệu, trôi tự do trong điều kiện gió lớn cấp 6, cấp 7. Lắc lư 3 ngày trong điều kiện sóng to, gió lớn, nhiều thuyền viên say sóng, sức khỏe suy giảm mạnh.
Ngay sau khi nhận được thông tin, 5 thuyền viên dày dặn kinh nghiệm trong Tổ tự quản và 4 chiến sĩ Biên phòng đã lập tức lên thuyền, chở theo hai tấn dầu, 2 tạ gạo để ứng cứu 10 thuyền viên của chiếc tàu gặp nạn. Với kinh nghiệm của người chiến sĩ Hải quân từng tham gia Đoàn tàu không số vận chuyển lương thực, vũ khí từ miền Bắc chi viện cho chiến trường miền Nam, ông Sành đã chỉ huy lai dắt tàu gặp nạn cập bờ thành công.
Năm năm trở lại đây, “Tổ tự quản tàu thuyền an toàn” khu phố 5 của ông Sành đã cứu được 36 người gặp nạn và cung cấp rất nhiều thông tin giá trị về tình hình trên biển cho lực lượng Biên phòng.
Trung úy Lưu Văn Sơn, Đội trưởng Đội Vận đồng quần chúng Đồn Biên phòng Cửa khẩu Cảng Cửa Việt cho biết, toàn huyện Gio Linh đã thành lập được 13 “Tổ tự quản tàu thuyền an toàn”, với 352 tàu thuyền và 808 thuyền viên tham gia.
 |
| Nhờ duy trì tốt mô hình "Tổ tự quản tàu thuyền an toàn" nên bàn con ngư dân Quảng Trị luôn vững tâm thế trước mỗi chuyến ra khơi - ảnh: ĐT |
Trung tá Nguyễn Duy Phương, Phó Đồn trưởng Đồn Biên phòng Cửa khẩu Cảng Cửa Việt cho biết, thời tiết xấu, càng gió, càng mưa, biển động thì càng nhiều cá do các dòng hải lưu xáo trộn, làm đục biển, các loại cá quý hiếm nấp trong các rặng san hô phải bơi ra. Đây là thời điểm ngư dân hay bắt được cá to, giá trị kinh tế cao nhưng cũng dễ đối mặt với hiểm nguy nhất.
Chưa kể cửa biển là nơi tiếp giáp giữa sông và biển nên ngay cả những tàu chuyên đánh bắt ven bờ, muốn ra biển cũng phải xem thời tiết, phải nắm rõ lúc nào thủy triều lên, xuống, bởi vì ở vùng cửa biển, khi thủy triều lên, sóng đánh rất mạnh nên rất dễ xảy ra tai nạn.
Do đó Đồn thường xuyên duy trì hoạt động đài thông tin liên lạc 24/24h cập nhật cho ngư dân tình hình dự báo thời tiết trên biển, giúp bà con chủ động tránh trú an toàn. Đồng thời tiếp nhận các thông tin về tàu, thuyền gặp sự cố như: bị chết máy, thả trôi dòng, gạo sắp hết, điện sắp mất, trên thuyền có người ốm… để kịp thời thông báo cho tàu, thuyền gần nhất tới giúp đỡ.
Năm 2021, Đồn đã kêu gọi, thông báo 845 lượt tàu thuyền với 7.820 thuyền viên vào tránh, trú bão đảm bảo an toàn; tham gia cứu hộ, cứu nạn 6 tàu thuyền với 57 thuyền viên và ngư dân…
Theo số liệu của Bộ đội Biên phòng Việt Nam, cả nước hiện đã thành lập được 3.219 tổ tự quản tàu thuyền an toàn, với 77.134 thành viên, 916 bến bãi an toàn, 54 đội sản xuất an toàn trên biển; thành lập 173 tổ nuôi thủy sản an toàn với 3.336 thành viên.
Thông qua các phong trào, mô hình triển khai ở cơ sở đã góp phần phối hợp triển khai có hiệu quả công tác cứu hộ, tìm kiếm cứu nạn, phòng tránh bão, lụt, giảm nhẹ thiên tai, đồng thời các tổ tàu thuyền tự quản đánh bắt xa bờ đã chủ động, bằng nhiều hình thức cung cấp thông tin cho Bộ đội Biên phòng và các cơ quan chức năng về hoạt động vi phạm chủ quyền vùng biển của tàu thuyền nước ngoài và các loại tội phạm trên biển.