 |
|
Người dân đến đăng ký mua thẻ bảo hiểm y tế tại Bảo hiểm xã hội huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La.
(Ảnh: Hữu Quyết)
|
Quyền lợi của người dân khi tham gia BHYT
BHYT là một chính sách lớn của Đảng và Nhà nước, giữ vai trò trụ cột trong hệ thống an sinh xã hội. BHYT nhằm huy động sự đóng góp của cộng đồng, chia sẻ rủi ro bệnh tật và giảm bớt gánh nặng tài chính của mỗi người khi ốm đau, bệnh tật, tạo nguồn tài chính hỗ trợ cho hoạt động y tế, thực hiện công bằng và nhân đạo trong lĩnh vực bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nhân dân. Nhiều người nhờ vào BHYT mà vượt qua được giai đoạn khó khăn khi điều trị bệnh.
Theo thống kê của BHXH Việt Nam, trong vài năm trở lại đây, mỗi năm quỹ BHYT chi trả từ 100-105 nghìn tỷ đồng cho việc khám, chữa bệnh BHYT, trong đó rất nhiều trường hợp người bệnh được chi trả lên tới nhiều tỷ đồng/năm.
Thực tiễn thực hiện chính sách BHYT thời gian qua cho thấy, nhờ tham gia BHYT, nhiều người bệnh có hoàn cảnh khó khăn đã được quỹ BHYT chi trả chi phí khám, chữa bệnh.Nhiều gia đình đã không bị tái nghèo do không phải chi trả các khoản chi phí “khổng lồ” của việc khám, chữa bệnh cho người thân.Không chỉ là giá trị vật chất, chính sách BHYT còn là điểm tựa tinh thần giúp nhiều người có động lực, niềm tin để chiến thắng bệnh tật, hòa nhập lại với cuộc sống.
Những năm qua, chính sách BHYTluôn nhận được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước và của toàn xã hội, Luật BHYTvà Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT đánh dấu một bước tiếnquan trọng của quá trình xây dựng, hoàn thiện chính sách, pháp luật về BHYT,nhằm thể chế hóa đường lối, chủ trương, quan điểm của Đảng và Nhà nước về đổimới cơ chế tài chính trong lĩnh vực y tế, bảo đảm chăm sóc sức khỏe của nhândân ngày càng tốt hơn.
Hướng tới mục tiêu tỷ lệ bao phủ BHYT toàn dân
Những năm qua, việc triển khai, cụ thể hóa các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, đặc biệt là Nghị quyết số 21-NQ/TW của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo hiểm xã hội (BHXH), BHYT giai đoạn 2012-2020; Kế hoạch số 73-KH/TU ngày 02/3/2013 của Tỉnh ủy Sơn La về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012-2020; Quyết định số 1210/QĐ-UBND ngày 19/6/2013 của UBND tỉnh Sơn La về ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 21-NQ/TW, công tác BHYT đã đạt được những kết quả tích cực.
Là tỉnh miền núi, Sơn La luôn quan tâm phát triển đối tượng tham gia BHYT toàn dân. Thời gian qua, BHXH tỉnh đã tập trung thực hiện đồng bộ các giải pháp nâng cao số người tham gia BHYT. Trong đó, nỗ lực đổi mới phương thức tuyên truyền; thực hiện việc cấp thẻ BHYT, chi trả chế độ cho người dân tham gia BHYT một cách nhanh chóng, chính xác, đảm bảo quyền lợi cho người dân khi đi khám, chữa bệnh.
Chính sách thông tuyến khám, chữa bệnh BHYT tuyến tỉnh có hiệu lực từ ngày 1/1/2021 là động lực để thúc đẩy người dân tham gia BHYT bền vững. Người dân thuận lợi hơn trong khám, chữa bệnh, chất lượng dịch vụ y tế được nâng lên, người dân tin tưởng, tham gia BHYT, góp phần đạt mục tiêu BHYT toàn dân. Chính sách thông tuyến sẽ giúp người tham gia BHYT có quyền lựa chọn nhiều hơn, thuận tiện, tốt nhất trong khả năng của họ; người bệnh được tiếp cận nhanh hơn, kịp thời hơn các dịch vụ y tế mà không cần phải làm thủ tục chuyển tuyến, giảm bớt phiền hà, nhất là đối với những lao động tự do hoặc chuyển dịch lao động do các nguyên nhân khác nhau.
Năm 2020, số người tham gia BHYT trên địa bàn tỉnh Sơn La là 1.201.063 người, đạt tỷ lệ bao phủ BHYT 95,9% dân số, vượt chỉ tiêu được Thủ tướng Chính phủ giao theo Quyết định số 1167/QĐ-TTg là 95,7%. Trong đó, số người tham gia được ngân sách nhà nước đóng và hỗ trợ đóng BHYT là 962.754 người, bằng 80% số người tham gia BHYT trên địa bàn.
Theo báo cáo số 13/BC-UBND ngày 12/01/2021 của UBND tỉnh Sơn La về kết quả rà soát, phân định các xã, bản vùng dân tộc thiểu số và vùng núi theo trình độ phát triển giai đoạn 2021-2025, BHXH tỉnh đã phân tích số liệu, đánh giá tác động của việc giảm tỷ lệ bao phủ BHYT đối với các xã không thuộc vùng khó khăn, đặc biệt khó khăn sau khi Chính phủ ban hành Quyết định thay thế quyết định 582/QĐ-TTg và xã đạt chuẩn nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao. Theo đó, số đối tượng được ngân sách nhà nước mua thẻ BHYT giảm khoảng 186.000 người bằng 14,7% dân số và bằng 15,5% số người đang tham gia BHYT của tỉnh. Như vậy, tỷ lệ bao phủ BHYT của tỉnh Sơn La giảm từ 95,9% dân số của tỉnh năm 2020 xuống còn 80,1% dân số năm 2021.
Theo ông Thiều Quang Ngãi - Giám đốc BHXH tỉnh Sơn La, thực tế trên cho thấy, việc thực hiện chỉ tiêu bao phủ BHYT đặt ra những thách thức không nhỏ đối với cấp ủy, chính quyền và các ban, ngành trên địa bàn, mà trực tiếp là BHXH tỉnh Sơn La. Hiện đa số người dân còn gặp nhiều khó khăn, khó có khả năng tự tham gia BHYT, dẫn đến việc có nguy cơ tái nghèo nếu bị ốm đau. Khi tỷ lệ người dân tái nghèo tăng thì ngân sách nhà nước và ngân sách tỉnh phải chi cho an sinh xã hội, bảo trợ xã hội tăng lên rất nhiều. “Tỷ lệ bao phủ BHYT giảm đồng nghĩa tỉnh không đạt chỉ tiêu được Thủ tướng Chính phủ giao và Nghị quyết Đại hội XV của Đảng bộ tỉnh đề ra là đến hết năm 2025 đạt 96,2% dân số tham gia BHYT”- ông Ngãi nhấn mạnh.
Do đó, ông Thiều Quang Ngãi cho rằng, để duy trì và tăng tỷ lệ bao phủ BHYT, các địa phương cần tiếp tục tăng cường sự chỉ đạo, lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp trong thực hiện chính sách, pháp luật BHYT. Trong đó, UBND các huyện, thành phố cần chủ động rà soát, giao chỉ tiêu cụ thể số người tham gia BHYT cho các xã, phường, thị trấn; UBND xã, phường, thị trấn cũng cần giao chỉ tiêu cụ thể cho từng bản, tổ dân phố, tiểu khu.
Ông Ngãi cũng cho rằng, HĐND tỉnh cần sớm ban hành Nghị quyết tiếp tục sử dụng nguồn ngân sách của tỉnh hỗ trợ thêm cho một số nhóm đối tượng đã được ngân sách nhà nước hỗ trợ và hỗ trợ cho đối tượng là người DTTS cư trú ở các xã vùng I, xã đạt chuẩn nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao tham gia BHYT. Đề xuất sử dụng ngân sách địa phương hỗ trợ thêm để mua thẻ BHYT cho các nhóm đối tượng giai đoạn 2022-2025… Đặc biệt, cần sự vào cuộc đồng bộ và quyết liệt của cả hệ thống chính trị từ tỉnh xuống tận xã, phường, thị trấn.
Bên cạnh đó, nhằm hiện thực hóa chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Sơn La đề ra là đến năm 2025, tỷ lệ bao phủ BHYT phải đạt 96,2%, ông Đinh Thanh Tùng, Phó Giám đốc BHXH tỉnh Sơn La cho biết, ngành BHXH đã phối hợp với chính quyền các huyện, thành phố chỉ đạo các xã, phường, thị trấn thành lập Ban chỉ đạo thực hiện chính sách về BHYT để tuyên truyền, vận động người dân tham gia loại hình này. Ngoài ra, BHXH tỉnh Sơn La giao chỉ tiêu đến tổ bản, tiểu khu để gắn trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền với việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH; củng cố lại hệ thống đại lý thu, để mỗi tổ bản đều có nhân viên đại lý thu, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân tham gia BHYT. Ngoài ra, đơn vị thực hiện tham mưu, phối hợp liên ngành tham mưu với UBND tỉnh, HĐND tỉnh có cơ chế, chính sách hỗ trợ người dân tham gia BHYT bền vững.
Có thể nói, BHYT là một chính sách xã hội quan trọng, mang ý nghĩa nhân đạo và có tính chia sẻ cộng đồng sâu sắc, được Đảng và Nhà nước ta hết sức coi trọng và là một trong những chính sách trụ cột trong hệ thống các chính sách an sinh xã hội của nước ta. Đến hết năm 2020, số người tham gia BHYT là 87,97 triệu người, tăng 23,37 triệu người so với năm 2014 (tương ứng tăng 36%), đạt tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế 90,85% dân số.
Với tỷ lệ này, BHXH Việt Nam cơ bản đã hoàn thành mục tiêu BHYT toàn dân và về đích trước thời hạn so với mục tiêu Nghị quyết số 21-NQ/TW của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012-2020./.