Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Cán bộ là những người đem chính sách của Đảng, của Chính phủ giải thích cho dân chúng hiểu rõ và thi hành. Đồng thời đem tình hình của dân chúng báo cáo cho Đảng, cho Chính phủ hiểu rõ, để đặt chính sách cho đúng”. Như vậy, trong công tác tuyên giáo, đội ngũ cán bộ tuyên truyền là nhân tố quyết định. Cán bộ tuyên truyền là những người đem đường lối, chính sách của Đảng, Chính phủ tuyên truyền cho dân hiểu, dân tin, dân theo, dân làm; đồng thời, phản ánh tâm tư, nguyện vọng của nhân dân với Đảng, Chính phủ để Đảng, Chính phủ xây dựng, hoạch định đường lối, chính sách đúng, phù hợp với tình hình thực tiễn; không chỉ làm tốt nhiệm vụ tuyên truyền, người cán bộ tuyên truyền còn phải gương mẫu, hăng hái thực hiện đường lối, chính sách.
Xuất phát từ vị trí, vai trò quan trọng của đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên truyền như đã nêu ở trên, Hồ Chí Minh cho rằng phải đặc biệt quan tâm xây dựng lực lượng cán bộ làm công tác tuyên truyền cho Đảng, đảm bảo phải có đạo đức cách mạng. Đạo đức cách mạng của người cán bộ làm công tác tuyên truyền trước hết thể hiện ở ý thức, niềm tin vào lý tưởng xã hội chủ nghĩa, tin vào con đường cách mạng của Đảng. Người chỉ rõ, người làm công tác tư tưởng trước hết “phải có lòng tự tin, tin vào mình, tin Đảng, tin giai cấp, tin nhân dân mình”, thiếu niềm tin vào điều mình tuyên truyền thì không thể hoàn thành tốt các nhiệm vụ trên mặt trận tư tưởng - văn hóa. Họ phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, trung thành tuyệt đối với Đảng, Tổ quốc và nhân dân; đạo đức trong sáng, kiên trì trong công việc, lối sống giản dị; tác phong sinh hoạt sâu sát, gần gũi quần chúng, giúp đỡ quần chúng, lời nói và việc làm phải đi đôi, phải thực sự nêu gương trước quần chúng.
Theo Người, trước hết người cán bộ tuyên truyền cần phải có phẩm chất nghề nghiệp, đó là ý thức và trách nhiệm đối với nghề nghiệp mà họ theo đuổi. Đó là tinh thần trách nhiệm, kỷ luật trong công tác, luôn cố gắng hoàn thành nhiệm vụ, công việc được giao, kể cả khi gặp khó khăn, phức tạp. Người cán bộ tuyên truyền còn phải tôn trọng và đề cao dân chủ. Đó là phát huy trí tuệ, tài năng và mọi nguồn lực, của cải của dân để tạo nên sức mạnh; biết tôn trọng lợi ích và quyền của người dân; biết làm chủ bản thân, điều chỉnh hành vi của mình cho phù hợp với lợi ích chung của xã hội. Người cán bộ làm công tác tuyên giáo phải có trình độ lý luận chính trị, chuyên môn. Chủ tịch Hồ Chí Minh cho rằng, người cán bộ tuyên truyền, trước hết phải có trình độ lý luận chính trị; vì nếu người cán bộ làm công tác tuyên truyền mà không có trình độ lý luận chính trị thì sẽ không hoàn thành nhiệm vụ công tác. Phải có trình độ lý luận chính trị vững chắc là tiêu chuẩn, yêu cầu đầu tiên đối với cán bộ tư tưởng nói chung và cán bộ tuyên truyền nói riêng. Phải nói thông, viết thạo, giỏi nghề tuyên truyền, công tác tuyên truyền phải chính xác và tạo được sức lay động, sức lan tỏa đối với đông đảo quần chúng nhân dân.
Hiện nay, tình hình thế giới đang diễn ra và sẽ tiếp tục có những diễn biến mới phức tạp. Tình hình kinh tế - xã hội nước ta, bên cạnh những thành tựu có ý nghĩa vô cùng to lớn cũng có những khó khăn và thách thức mới, các tệ nạn xã hội có diễn biến mới, tinh vi, khó lường hơn. Một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, trong đó có những đảng viên giữ vị trí lãnh đạo, kể cả một số cán bộ cao cấp suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống... Các thế lực thù địch tiếp tục đẩy mạnh thực hiện âm mưu "diễn biến hòa bình", gây bạo loạn lật đổ, sử dụng các chiêu bài "dân chủ", "nhân quyền" nhằm mục đích chống phá, làm thay đổi chế độ chính trị nước ta, đã tác động đến tư tưởng trong Đảng và trong xã hội. Do đó, để đáp ứng được công tác tuyên giáo trong tình hình mới, bên cạnh những tiêu chuẩn theo quy định của Luật Cán bộ, công chức và các quy định của Đảng thì người cán bộ làm tuyên giáo cần phải có những phẩm chất riêng mang tính đặc thù.
Thứ nhất, người cán bộ làm tuyên giáo phải có lập trường, tư tưởng chính trị vững vàng, đạo đức, lối sống trong sáng, phải có "tâm" và "tầm". Là cầu nối giữa nhân dân với Đảng, là người gieo niềm tin của nhân dân đối với Đảng, không được xa rời quan điểm của Đảng, luôn thấm nhuần quan điểm của Đảng, lập trường giai cấp để giải thích cho quần chúng nhân dân hiểu biết đúng đắn những hiện tượng và sự kiện của đời sống xã hội; đứng trước khó khăn của cách mạng, không bị tác động, ảnh hưởng của những cám dỗ từ mặt trái của cơ chế kinh tế thị trường...Cái tâm của mỗi cán bộ tuyên giáo thể hiện rõ trong sự kiên định với lý tưởng, với quan điểm, đường lối, chủ trương của Đảng; là bản lĩnh vững vàng trước cám dỗ của cơ chế thị trường; dũng cảm trong đấu tranh chống tham nhũng, tiêu cực, chống quan điểm sai trái, thù địch; trong sáng, lành mạnh trong lối sống. Cái tầm lại thể hiện ở sự am hiểu sâu sắc, ở trình độ chuyên môn khoa học được đào tạo cơ bản trên một nền tảng văn hóa, giáo dục vững chắc. Cái tầm của người cán bộ tuyên giáo ngày nay thể hiện sự nhạy bén, chủ động, sáng tạo trong mọi hoàn cảnh; dám nghĩ, dám làm; ứng dụng khoa học, công nghệ vào công việc một cách hiệu quả; có khả năng dự báo tình hình và nắm bắt kịp thời diễn biến tư tưởng, tâm trạng xã hội. Cán bộ lý luận chính trị phải vững cả về lý luận và thực tiễn; có khả năng nắm vững, vận dụng lý luận vào thực tiễn và từ thực tiễn có thể tổng kết thành lý luận.
Thứ hai, phải bám sát thực tiễn và gắn bó mật thiết với nhân dân, phải đi sâu, đi sát thực tế, để kịp thời giải đáp những vấn đề do thực tiễn đặt ra. Phải gần gũi với nhân dân, cán bộ tuyên giáo mới có thể phát hiện được những diễn biến tư tưởng, tâm trạng xã hội nảy sinh, những tình huống tư tưởng, trên cơ sở đó kịp thời tham mưu, đề xuất những dự báo, giải pháp công tác tư tưởng, công tác tuyên giáo.
Thứ ba, phải có lòng say mê và tâm huyết nghề nghiệp. Trong điều kiện hiện nay, chúng ta tiến hành công tác tuyên giáo có không ít khó khăn, phức tạp và bất lợi như đã nêu ở trên, để hoàn thành tốt nhiệm vụ, rất cần lòng say mê và tâm huyết nghề nghiệp. Đây là động lực khơi nguồn sáng tạo trong công việc, thúc đẩy mạnh mẽ việc trau dồi tri thức, chuyên môn, nghiệp vụ để mang tiếng nói của Đảng đến với nhân dân, định hướng thông tin, dư luận xã hội một cách nhanh chóng và kịp thời.
Thứ tư, phải có phương pháp, tác phong làm việc khoa học. Phải luôn lấy chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm cơ sở để giải thích cho quần chúng nhân dân; luôn phản ánh đúng đắn hiện thực khách quan, nhìn thẳng vào sự thật, bằng quan điểm của Đảng, nói cho quần chúng biết rõ sự thật và hướng họ hành động đúng.
Và cuối cùng, người cán bộ tuyên giáo hiện nay cần thành thạo một số kỹ năng cơ bản, như: kỹ năng nói; kỹ năng viết; kỹ năng tổng hợp; kỹ năng biên tập, làm báo cáo và kỹ năng soan thảo các loại văn bản công tác tư tưởng… Mỗi kỹ năng có vị trí, vai trò nhất định, trong đó cần đặc biệt chú trọng rèn luyện kỹ năng nói và kỹ năng viết. Nói và viết là hai kỹ năng cơ bản, đặc thù của cán bộ làm công tác tuyên giáo của Đảng, là tiêu chí quan trọng để đánh giá mức độ tinh thông nghề nghiệp, là “thước đo” chất lượng chuyên môn.
Xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên giáo của Đảng có phẩm chất, năng lực và trình độ, có bản lĩnh và tuyệt đối trung thành với sự nghiệp cách mạng là nhiệm vụ vô cùng quan trọng trong công tác tuyên giáo của Đảng. Đây là trách nhiệm của các cấp ủy đảng trong toàn Đảng bộ Khối, cấp ủy các cấp cần phải chủ động, tích cực tham mưu giúp cho cấp ủy đảng có các biện pháp hữu hiệu để góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên giáo của Đảng bộ Khối ngày càng vững mạnh về chính trị tư tưởng, chuyên môn nghiệp vụ và đủ về số lượng đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ cách mạng trong giai đoạn hiện nay./.