Âu thuyền và Cảng cá Thọ Quang nhiều năm qua luôn là “điểm nóng” của TP.Đà Nẵng về ô nhiễm môi trường. Tại đây, ngoài số lượng tàu thuyền khá lớn (khoảng 800 chiếc) thường xuyên ra vào, thải ra môi trường nước các loại dầu, nhớt từ động cơ máy tàu. Cạnh đó, mỗi ngày Âu thuyền và Cảng cá này còn có một lượng lớn rác trôi nổi, các chất thải trong quá trình buôn bán, sơ chế, đóng gói, chế biến sản phẩm thủy sản... đã làm cho môi trường nước và không khí khu vực này ô nhiễm nặng nề.
Một góc buôn bán thủy hải sản tại Chợ đầu mối Cảng cá Thọ Quang.
Trước thực trạng trên, các cấp chính quyền và ngành chức năng của TP.Đà Nẵng nói chung, Ban Quản lý Âu thuyền và Cảng cá Thọ Quang nói riêng đã nỗ lực nhằm cải thiện, khắc phục, hạn chế đến mức thấp nhấp nạn ô nhiễm môi trường.
Trong đó, các cơ quan, đơn vị có liên quan đã tập trung tuyên truyền, nhắc nhở, khuyến cáo bà con ngư dân, các tiểu thương buôn bán hải sản và các doanh nghiệp có ý thức bảo vệ môi trường; từ việc phát tờ rơi, xây dựng các pa nô, bảng biểu, phát thanh trên loa, đến việc cho tàu cá mượn sọt đựng rác trong thời gian lưu tại Cảng để thu gom rác đưa lên bờ…. Từ đó, từng bước tạo thói quen, làm thay đổi hành vi vứt rác bừa bãi, không để gây ô nhiễm môi trường.
Song song với công tác tuyên truyền, nhắc nhở, Ban quản lý Âu thuyền và Cảng cá Thọ Quang còn phối hợp với các đơn vị có liên quan tổ chức cho các chủ tàu, chủ xe, thương nhân, các cơ sở sản xuất kinh doanh dịch vụ buôn bán tại Cảng ký cam kết về bảo vệ môi trường gắn với sự tuần tra, nghiêm khắc xử lý các vi phạm, nhờ vậy đã tạo hiệu quả răn đe nhất định đối với các đối tượng gây ô nhiễm môi trường.
Trao đổi về vấn đề này, ông Ngô Văn Cát - Phó trưởng Ban quản lý Âu thuyền và Cảng cá Thọ Quang cho biết, trong quá trình triển khai các hoạt động bảo vệ môi trường tại đây, nhiều cá nhân, đơn vị, đặc biệt là bà con ngư dân, chủ phương tiện đánh bắt, các tiểu thương, doanh nghiệp đến các lực lượng như: Phòng cảnh sát môi trường Công an TP, Chi cục bảo vệ Môi trường TP, Đồn Biên phòng quận Sơn Trà, Thanh tra Chi cục Thủy sản (Phòng tài nguyên và Môi trường quận Sơn Trà), các phường lân cận…đã có sự phối kết hợp chặt chẽ, hỗ trợ với Ban quản lý nhằm hướng đến mục tiêu xây dựng Âu thuyền và Cảng cá Thọ Quang trước mắt đảm bảo về môi trường để tiến tới xây dựng thành Cảng cá văn minh kết hợp với du lịch mà UBND TP.Đà Nẵng đã phê duyệt.
"Các cơ quan, đơn vị chức năng ngoài những hoạt động thường xuyên đó còn tổ chức các buổi tập huấn kiến thức, kỹ năng liên quan cho các tổ chức, cá nhân hoạt động tại đây. Đặc biệt, hiện Ban quản lý đã yêu cầu 100% các tổ chức, cá nhân buôn bán, làm ăn tại Khu vực Âu thuyền và Cảng cá ký cam kết không vứt rác, phóng uế, chất thải ra môi trường; đã tổ chức thành lập Tổ giám sát hoạt động bảo vệ môi trường với sự tham gia của nhiều bà con ngư dân, các tiểu thương, cơ sở sản xuất kinh doanh và doanh nghiệp. Chính bà con là người trực tiếp giám sát, kiểm tra các tổ chức, cá nhân gây ra ô nhiễm môi trường để qua đó giúp các đơn vị có liên quan nhắc nhở, xử lý. Đây là bước chuyển đáng kể mà gần đây Âu thuyền và Cảng cá Thọ Quang làm được, góp phần rất lớn để nâng cao nhận thức, ý thức trách nhiệm của cộng đồng trong việc bảo vệ môi trường nói chung”- ông Ngô Văn Cát cho biết thêm.
Theo báo cáo của Ban Quản lý Âu thuyền và Cảng cá Thọ Quang, trong năm 2017, đơn vị đã phối hợp với các lực lượng có liên quan tổ chức được 05 đợt tập huấn giám sát cộng đồng, có gần 140 lượt người tham gia. Cùng với đó, Ban Quản lý và các lực lượng còn thường xuyên kiểm tra, phát hiện, xử phạt 08 trường hợp với 47.000.000 đồng đối với xe vận chuyển thủy sản để rò rỉ, rơi vãi nước thải gây ô nhiễm môi trường; phối hợp với Đồn Biên phòng Sơn Trà xử lý 11 vụ vi phạm liên quan đến môi trường, xử phạt 16.200.000 đồng; lập trên 20 biên bản nhắc nhở khác….
Để đảm bảo cho công tác tuyên truyền, xử lý các vi phạm tại đây, Ban quản lý Âu thuyền và Cảng cá Thọ Quang nhiều năm qua cũng đã thành lập Đội Môi trường. Hiện Đội môi trường này có 14 thành viên hoạt động thường xuyên, được trang bị cơ bản các công cụ, dụng cụ thiết yếu, làm việc tất cả các ngày trong tuần (kể cả ngày nghỉ, lễ, tết) nhằm đáp ứng kịp thời việc dọn vệ sinh, thu gom rác thải, không để rác tồn đọng gây ô nhiễm môi trường.
Theo Phó trưởng Ban quản lý Âu thuyền và Cảng cá Thọ Quang Ngô Văn Cát, rác thải ở khu vực này được thu gom dứt điểm mỗi ngày, không để tồn đọng sang ngày khác. Khối lượng rác thải thu gom tại đây thống kê lên đến 130-140m3/tháng. Đặc biệt, trong những ngày mưa bão, áp thấp nhiệt đới lượng tàu về neo đậu đông hơn thì cũng là thời điểm lượng rác thải tại đây cao lên đột biến, gấp 2-3 lần. Để xử lý, Ban quản lý Âu thuyền và Cảng cá Thọ Quang phải huy động các lực lượng, sử dụng nhiều phương tiện để ra quân liên tục nhằm không để rác tồn đọng. Ngoài việc xử lý, thu gom rác, đơn vị cũng thường xuyên dùng nước, chế phẩm vi sinh dội rửa đường nội bộ và khu vực chợ đầu mối 02 lần/ngày; tổ chức nạo vét, khơi thông cống rãnh trong khu vực mỗi tháng 02 lần và duy trì thường xuyên “Ngày chủ nhật xanh- sạch- đẹp”. Đơn vị cũng tập trung kiểm soát các nguồn gây ô nhiễm, hạn chế tối đa hải sản rơi vãi trong quá trình buôn bán, vận chuyển; nghiêm cấm, không cho sơ chế, chế biến trong khu vực Cảng cá và chợ đầu mối.
Dòng nước tại Âu thuyền và Cảng cá Thọ Quang hiện nay đã xanh trong hơn.
Cùng với đó, Ban quản lý Âu thuyền và Cảng cá Thọ Quang cũng dành nhiều nguồn lực để đầu tu, sửa chữa mặt bằng trong khu vực kinh doanh buôn bán tại Cảng bị hư hỏng, xuống cấp, không để nước tù đọng; cải tạo hệ thống thu gom nước thải để đấu nối về trạm xử lý nước thải Chợ Đẩu mối Thủy sản, sau đó bơm trực tiếp nước thải vào hệ thống thu gom nước thải tập trung để đưa về Trạm xử lý nước thải Sơn Trà xử lý.
Ngoài ra, hiện Ban quản lý cũng đã tiến hành làm mới 2 khu nhà vệ sinh tự hoại; lắp đặt hệ thống gồm 18 camera quan sát toàn bộ khu vực và phân công trực giám sát thường xuyên nhằm kịp thời phát hiện và phối hợp các cơ quan chức năng xử lý vi phạm; mua bổ sung 100 thùng rác và 300 sọt rác đặt tại các vị trí cần thiết để ngư dân khi vào cảng và người mua bán có nơi để bỏ rác, thu gom rác hằng ngày. Từ đầu năm 2017, đơn vị cũng đã tiếp nhận 01 máy thanh lọc điện giải nước biển do Tổ chức JICA của Nhật Bản tài trợ đưa vào phục vụ việc vệ sinh mặt bằng chợ, đường nội bộ.