Tăng cường công tác an toàn tiêm chủng

Biểu trưng của tiêm chủng mở rộng (Ảnh: P.V)

(ĐCSVN) - Sử dụng vắc xin là chính sách ưu tiên trong Y tế công trên thế giới. Hiện nay, đã có hơn 190 nước triển khai chương trình tiêm chủng mở rộng. Hàng năm, khoảng 85% trẻ em trên thế giới được tiêm chủng phòng các bệnh lao, bại liệt, bạch hầu, uốn ván, ho gà và sởi... Với những kết quả đã đạt được công tác tiêm chủng mở rộng (TCMR) đã góp phần to lớn vào việc chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ nhân dân.

Có thể nói, trong những năm qua, nhờ sử dụng vắc xin dự phòng, nhiều bệnh truyền nhiễm đã được thanh toán, loại trừ hoặc giảm đáng kể số mắc, số chết như: bệnh đậu mùa đã được thanh toán vào năm 1979, 2/3 số nước đang phát triển đã loại trừ được bệnh uốn ván sơ sinh, số ca mắc bại liệt giảm từ trên 300.000 trường hợp/năm giai đoạn những năm 1980 xuống chỉ còn 2.000 trường hợp năm 2002, số trường hợp tử vong do sởi giảm từ 6 triệu trường hợp/năm xuống còn dưới 1 triệu trường hợp/năm, số mắc Ho gà giảm từ 3 triệu trường hợp/năm xuống chỉ còn dưới 250.000 trường hợp.

Nhận thức rõ được tầm quan trọng của vắc xin và công tác tiêm chủng, năm 1985, Việt Nam bắt đầu triển khai chương trình Tiêm chủng mở rộng. Nhờ có Chương trình Tiêm chủng mở rộng, Việt Nam đã thanh toán bệnh Bại liệt vào năm 2000, tỷ lệ mắc các bệnh thuộc tiêm chủng trên 100.000 dân nếu so sánh năm 2010 với năm 1984 thấy: Bệnh bạch hầu giảm 585 lần, ho gà giảm 937 lần, sởi giảm 573 lần. Việt Nam là nước đã đạt mục tiêu loại trừ uốn ván sơ sinh vào năm 2005 và Hội nghị của Quỹ nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) được tổ chức ngày 15/5/2013 tại New York, Mỹ đã tiếp tục công nhận Việt Nam đạt được thành tựu này.

Để tiếp tục nâng cao chất lượng dịch vụ tiêm chủng, thực hiện tốt công tác bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân, với phương châm đặt mục tiêu an toàn trong tiêm chủng là ưu tiên hàng đầu, Bộ Y tế đã ban hành Kế hoạch Tăng cường công tác an toàn tiêm chủng. Đây là Kế hoạch tổng thể bao gồm các hoạt động về thanh tra, kiểm tra toàn diện các điểm tiêm chủng trên toàn quốc; đảm bảo chất lượng vắc xin; tập huấn về tiêm chủng an toàn, khám sàng lọc, xử trí và đánh giá phản ứng sau tiêm chủng; truyền thông; tổ chức buổi tiêm chủng hợp lý và an toàn. Kế hoạch được triển khai toàn diện từ Trung ương đến địa phương và có ý nghĩa quan trọng trong việc củng cố, tăng cường an toàn trong thực hành tiêm chủng trên cơ sở thực hiện tốt các qui định hiện hành.

Về công tác thanh tra, kiểm tra toàn diện các điểm tiêm chủng: tại tuyến Trung ương, Cục Y tế dự phòng, Thanh tra Bộ Y tế đã chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan thành lập các Đoàn thanh tra, tiến hành thanh tra tại Thái Bình, Nam Định, Đà Nẵng, Cần Thơ, Kiên Giang, Hà Nội, Quảng Ninh, Tp. Hồ Chí Minh và Bình Dương. Các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur đã thành lập các Đoàn kiểm tra, giám sát hỗ trợ các 45 tỉnh, thành phố trên phạm vi cả nước về việc triển khai thực hiện Quyết định số 3029/QĐ – BYT ngày 21/8/2013 của Bộ trưởng Bộ Y tế. Tại địa phương, dưới sự quan tâm chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố, 58/63 Sở Y tế các tỉnh, thành phố đã xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện Quyết định số 3029/QĐ – BYT ngày 21/8/2013 của Bộ trưởng Bộ Y tế, trong đó 54/63 Sở Y tế các tỉnh, thành phố đã tổ chức đoàn thanh tra, kiểm tra trên địa bàn được giao quản lý. Đến nay đã có hơn 6650/16000 điểm tiêm chủng trong phạm vi toàn quốc đã được thanh tra, kiểm tra.

Về tập huấn cho cán bộ thực hiện công tác an toàn tiêm chủng, Sở Y tế và Trung tâm Y tế dự phòng các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã phối hợp với các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur tổ chức triển khai tập huấn cho hơn 20.000 cán bộ tiêm chủng và cán bộ khám sàng lọc, theo dõi, xác định chẩn đoán nguyên nhân, xử trí phản ứng sau tiêm. Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương và Cục Y tế dự phòng đã tổ chức 08 lớp tập huấn cho hơn 200 thành viên Hội đồng tư vấn chuyên môn đánh giá tai biến trong quá trình sử dụng vắc xin, sinh phẩm y tế tỉnh, thành phố.

Hình ảnh website tiemchungmorong.vn (Ảnh: HNV)

Tiêm chủng mở rộng mang lại lợi ích lớn, tuy nhiên đã và đang tồn tại không ít khó khăn, bất cập. Trong đó có vấn đề về tai biến do vắc xin đang trở thành một thách thách lớn đối với chương trình TCMR của ngành y tế. Để nâng cao chất lượng và bảo đảm chương trình TCMR nói riêng và những nỗ lực của toàn ngành y tế nói chung tiếp tục được toàn dân ủng hộ vì sức khoẻ của trẻ nhỏ cũng như tiến tới thanh toán các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho trẻ em bên cạnh việc tăng cường giám sát quy trình tiêm chủng an toàn ở cả Trung ương và các địa phương, ngành y tế đã và đang chấn chỉnh lại hệ thống tiêm chủng, đẩy mạnh việc tập huấn thường xuyên cho cán bộ TCMR cũng như tiêm chủng dịch vụ về các quy định an toàn tiêm chủng. Đặc biệt, tiếp tục chỉ đạo, đôn đốc các cơ sở chưa đáp ứng đủ điều kiện tiêm chủng khắc phục những tồn tại để đáp ứng các điều kiện theo quy định, tiếp tục chỉ đạo tổ chức tiêm chủng, thanh tra, kiểm tra, truyền thông về lợi ích của vắc xin và những rủi ro có thể gặp phải, đồng thời đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, khám sàng lọc, điều tra phản ứng sau tiêm để góp phần hạn chế đến mức thấp những những rủi ro và tăng cường hơn nữa an toàn trong tiêm chủng.