 |
| Ảnh minh họa: UNDP |
Ước tính mới nhất của WHO và UNICEF về phạm vi tiêm chủng quốc gia (WUENIC) cung cấp dữ liệu lớn nhất và toàn diện nhất thế giới về xu hướng tiêm chủng để tiêm chủng chống lại 14 bệnh đã nhấn mạnh sự cần thiết của các nỗ lực bắt kịp, phục hồi và củng cố hệ thống liên tục.
Giám đốc điều hành UNICEF Catherine Russell lưu ý, các xu hướng mới nhất chứng minh rằng nhiều quốc gia tiếp tục bỏ lỡ tiêm chủng cho quá nhiều trẻ em. Việc thu hẹp khoảng cách về tiêm chủng đòi hỏi nỗ lực toàn cầu, với việc các chính phủ, đối tác và lãnh đạo địa phương đầu tư vào nhân viên chăm sóc sức khỏe ban đầu và cộng đồng để đảm bảo mọi trẻ em đều được tiêm chủng và sức khỏe tổng thể được tăng cường.
Các thống kê cho thấy, số trẻ em được tiêm ba liều vaccine phòng bệnh bạch hầu, uốn ván và ho gà (DTP) vào năm 2023 – một dấu hiệu quan trọng về độ bao phủ tiêm chủng toàn cầu, đã dừng lại ở mức 84% (trương đương 108 triệu trẻ em). Trong khi đó, số trẻ em không được tiêm một liều vaccine nào đã tăng từ 13,9 triệu vào năm 2022 lên 14,5 triệu vào năm 2023.
Không những thế, hơn một nửa số trẻ em chưa được tiêm chủng sống ở 31 quốc gia có môi trường dễ bị tổn thương, bị ảnh hưởng bởi xung đột và dễ bị tổn thương. Đáng lo ngại, đây là những nơi trẻ em đặc biệt dễ bị mắc các bệnh có thể phòng ngừa được do sự gián đoạn và thiếu khả năng tiếp cận các dịch vụ an ninh, dinh dưỡng và y tế.
Bên cạnh đó, có khoảng 6,5 triệu trẻ em đã không hoàn thành liều vaccine DTP thứ ba – vốn đóng vai trò thiết để đạt được khả năng bảo vệ khỏi bệnh tật ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Vào năm 2023, chỉ có 83% trẻ em trên toàn thế giới được tiêm liều vaccine sởi đầu tiên thông qua các dịch vụ y tế thông thường, trong khi số trẻ em được tiêm liều thứ hai tăng nhẹ so với năm trước, đạt 74% trẻ em. Những con số này chưa đạt mức bao phủ 95% cần thiết để ngăn chặn dịch bệnh bùng phát, ngăn ngừa bệnh tật và các ca tử vong không cần thiết cũng như đạt được mục tiêu loại trừ bệnh sởi.
Trong 5 năm qua, dịch sởi đã tấn công 103 quốc gia – nơi sinh sống của khoảng 3/4 số trẻ sơ sinh trên thế giới, với tỷ lệ tiêm chủng thấp (80% hoặc ít hơn) là một yếu tố chính. Ở chiều ngược lại, 91 quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng vaccine sởi cao lại không xảy ra dịch bệnh.
Những xu hướng này cho thấy phạm vi tiêm chủng toàn cầu hầu như không thay đổi kể từ năm 2022 và vẫn chưa trở lại mức năm 2019. Thực tế này đã phản ánh những thách thức đang diễn ra với sự gián đoạn trong các dịch vụ chăm sóc sức khỏe, thách thức hậu cần, tâm lý do dự về vaccine và sự bất bình đẳng trong khả năng tiếp cận dịch vụ.
Tổng giám đốc WHO - Tiến sĩ Tedros Adhanom Ghebreyesus cho rằng, việc bùng phát bệnh sởi đã phơi bày những lỗ hổng trong tiêm chủng và tấn công những người dễ bị tổn thương nhất trước tiên. “Đây là một vấn đề có thể giải quyết được. Vaccine sởi rẻ và có thể được cung cấp ngay cả ở những nơi khó khăn nhất. WHO cam kết hợp tác với tất cả các đối tác để hỗ trợ các quốc gia thu hẹp những khoảng cách này và bảo vệ những trẻ em có nguy cơ cao nhất càng nhanh càng tốt” – người đứng đầu WHO nói./.