 |
| Một người mẹ và đứa trẻ trở về nơi trú ẩn mà họ tìm thấy trong một ngôi trường bị hư hại tại Syria. (Ảnh: OCHA) |
Phát biểu trước các thành viên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc ngày 15/3, ông Geir Pedersen cho biết “thảm kịch Syria sẽ vẫn là một trong những chương đen tối nhất trong lịch sử gần đây”; đồng thời nhấn mạnh: “Vào ngày kỷ niệm đen tối này, tôi muốn tưởng nhớ các nạn nhân Syria cùng những đau khổ và sự kiên cường của người Syria khi đối mặt với bạo lực và sự phẫn nộ không thể tưởng tượng được mà tất cả người Syria - đàn ông và phụ nữ, thuộc mọi lĩnh vực và mọi tầng lớp xã hội - đã phải đối mặt trong 10 năm dài”.
Đặc phái viên Liên hợp quốc lấy làm tiếc về việc thiếu "tiến bộ thực sự" trong các cuộc đàm phán giữa Chính phủ và phe đối lập, và sự chia rẽ giữa các thành viên của cộng đồng quốc tế "thường tập trung vào việc ủng hộ một bên (hoặc 'bên khác’) của cuộc xung đột". “Thế giới đã thất bại trong việc giúp đỡ người Syria (…) thoát khỏi cái mà Tổng thư ký đã gọi là 'một cơn ác mộng sống'" – ông nói thêm. "Tôi bày tỏ sự tiếc nuối sâu sắc của Liên hợp quốc rằng chúng tôi vẫn chưa thể đàm phán để chấm dứt cuộc xung đột bi thảm này".
Tuy vậy, ông Geir Pedersen cũng lưu ý rằng hiện tại tương đối bình tĩnh vì các chiến tuyến đã không thay đổi kể từ một năm qua. Tuy nhiên, các cuộc bắn phá lẫn nhau và bắn tên lửa dọc theo đường liên lạc vẫn diễn ra phổ biến. Các cuộc không kích từ Syria và các bên vẫn tiếp tục. Các nhóm khủng bố vẫn hoạt động và hiện diện ở Syria.
"Đó là lý do tại sao tôi sẽ luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc củng cố sự bình ổn mong manh này thành một lệnh ngừng bắn thực sự trên toàn đất nước theo Nghị quyết 2254, cũng như cách tiếp cận chung để giải quyết thách thức liên tục của các nhóm khủng bố" – Đặc phái viên lưu ý. Theo ông, mối nguy hiểm khác mà Syria phải đối mặt là ngay cả khi sự bình ổn vẫn tồn tại, thì nguy cơ tê liệt sẽ xuất hiện.
Để tránh điều này, ông Geir Pedersen nhấn mạnh sự cần thiết của “ngoại giao quốc tế mang tính xây dựng”, đồng thời kêu gọi các bên Syria phải thương lượng để giải quyết xung đột và “họ phải thể hiện ý chí chính trị để làm như vậy”.
Tuy nhiên, đặc phái viên Liên hợp quốc cho biết tiến trình sẽ không dễ dàng vì "có rất ít sự tin tưởng giữa người Syria, và giữa các bên trong khu vực và quốc tế... Hiện tại, có những yêu cầu từ tất cả các phía, nhưng có rất ít động thái từ bất kỳ ai. “Tôi nghĩ rằng chúng ta cần theo đuổi chính sách ngoại giao thận trọng trong vấn đề này. Tôi đang giải quyết. Trong thời gian này, chúng ta có thể phải cố gắng đưa ra một phương tiện thảo luận quốc tế mới, một hình thức quốc tế mới cho ngoại giao và hợp tác” – ông nói thêm.
Trước mắt, Đặc phái viên Liên hợp quốc về Syria cho rằng điều quan trọng là phải đạt được tiến bộ trong vấn đề người bị giam giữ, bắt cóc và người mất tích. Ông cũng cho rằng cần "tiếp cận nhân đạo đầy đủ, bền vững và không bị cản trở đến tất cả các khu vực của Syria".
Về Ủy ban Hiến pháp Syria, ông nhấn mạnh rằng chỉ Ủy ban không thể giải quyết xung đột nhưng có thể đóng góp vào đó. Theo ông, cần chuẩn bị kỹ lưỡng cho phiên họp thứ sáu của Ban soạn thảo nhỏ thuộc Ủy ban Hiến pháp và Liên hợp quốc sẽ sẵn sàng triệu tập phiên họp thứ sáu này ngay khi có thỏa thuận.
“Một giải pháp chính trị là lối thoát duy nhất - và tôi tin rằng điều đó là có thể. (...) Nhưng để biến khả năng này thành hiện thực, cần có sự tham gia sáng tạo và ở cấp độ cao của các bên” – ông Geir Pedersen kết luận.