Rộn rã ngày mùa

Gia đình Chị Nguyễn Thị Vũ ở thôn Độc Lập (Thị trấn Thanh Lãng - Bình Xuyên thu hoạch lúa chiêm xuân trà sớm

Mới chỉ cách đây vài tháng khi trời còn tiết xuân, chúng tôi chứng kiến cảnh bà con nông dân xã Bình Dương (Vĩnh Tường) tất bật bàn xem làm cách nào có nước cho bà con xuống giống kịp thời vụ. Xã huy động hết mọi nguồn lực song lực bất tòng tâm.

Quá nửa diện tích ruộng của bà con thiếu nước. Cực chẳng đã, bà con nông dân đã tự đào hàng trăm giếng nước, dùng bơm dầu, bơm xăng, vét từng xô nước để bừa đổ ải. Thôn dưới, làng trên tấp nập đổ ra đồng vét nước đọng dưới lòng mương, cấy từng khoảnh ruộng cho kịp thời vụ. Thiếu nước tưới dưỡng, trời không mưa, khí hậu thất thường rồi rầy nâu, bọ trĩ phá lúa khiến chẳng mấy ai tin vụ Đông xuân năm nay sẽ trúng mùa.

Sớm nay, từ “tinh sương” một ngày tháng Năm đầy nắng, chúng tôi may mắn có mặt ngay trên chính mảnh ruộng ngày nào chị Thành vét từng xô nước dưới lòng mương cho “chồng bừa, vợ cấy”. Cả mảnh ruộng vàng rực. Từng bông lúa trĩu hạt uốn cong phơi mình trong nắng sớm. Nhìn những hạt lúa no tròn, óng ả, chị Thành tâm sự với chúng tôi: Xanh nhà hơn già đồng chú ạ. Khi cấy khó khăn là thế, đến nay, bà con vẫn chưa tin vào năng suất mà mình thu hoạch được. Trông vậy thôi nhưng cái giống Hương thơm số I (HT1) này đã quen với đồng đất ở đây. Cái gì chứ, nếu phơi khô, quạt sạch gia đình tôi cầm chắc trên 2,3 tạ một sào.

Những tia nắng mới đầu tiên lao xao trong gió sớm vuốt nhẹ từng bông lúa uốn câu, từng tốp bà con sau phiên chợ sớm mua sắm vài thứ cần thiết đã lũ lượt kéo nhau ra đồng thu hoạch lúa. Không khí ngày mùa nhộn nhịp hẳn lên. Chúng tôi tin bà con xã Bình Dương sẽ bội thu một vụ lúa xuân mà chị Thành và nhiều người dân vẫn chưa dám tin sau những gian nan nhiều thử thách.

Không khí ngày mùa ở thị trấn Thanh Lãng (Bình Xuyên) có phần chưa sôi động như ở vùng lúa Vĩnh Tường, Yên Lạc nhưng phần lớn bà con nông dân đã tranh thủ những ngày trời nắng để thu hoạch lúa chiêm đầm và trà lúa xuân sớm. Trên cánh đồng ngay đầu thôn Độc Lập, gia đình chị Nguyễn Thị Vũ đang “mải” gần chục người thu hoạch hơn 3 sào lúa Khang Dân 18. Chị Vũ cho biết: giống lúa Khang Dân cấy ở trà xuân sớm không phù hợp cho lắm nên năng xuất dự kiến chỉ đạt tạ bảy đến hai tạ/sào. Nhưng bù lại- chị chỉ cho chúng tôi xem hơn 5 sào lúa trà xuân muộn ở khu ruộng kế bên được gieo bằng giống HT1 đang vào chắc, bắt đầu đỏ đuôi, gia đình dự kiến sẽ thu hoạch được ít nhất 2,5 tạ/sào.

Vụ xuân năm 2010, thị trấn Thanh Lãng gieo cấy hơn 769 ha lúa, trong đó có gần 80% diện tích được HTX nông nghiệp chỉ đạo gieo cấy ở trà xuân muộn bằng các giống chủ lực như Khang Dân 18, Q5, HT1… Cũng giống như nhiều địa phương khác ở huyện Bình Xuyên, Thanh Lãng gặp không ít khó khăn về nước tưới và các điều kiện sản xuất ngay từ đầu vụ. Từ đầu năm 2009 đến nay, thị trấn Thanh Lãng đã tổ chức được 46 lớp đào tạo nghề cho nông dân, trong đó, năm 2009 tổ chức 38 lớp, đầu năm 2010 đã tổ chức được 8 lớp, chủ yếu đào tạo nghề cho nông dân trong các lĩnh vực sản xuất nông nghiệp theo tinh thần Nghị quyết 03 của Tỉnh ủy. Ông Nguyễn Đăng Tình, Chủ tịch UBND thị trấn cho biết: Chúng tôi đã tổ chức đi thăm đồng, khảo sát, đánh giá về năng xuất và sản lượng. Nhờ tích cực chỉ đạo và tổ chức tốt các khâu sản xuất, đào tạo nghề, phổ biến kiến thức cho nông dân, tăng cường công tác dự thính, dự báo, phòng trừ sâu hại nên vụ đông xuân này, thị trấn Thanh Lãng được mùa hơn so với vụ đông - xuân 2009. Năng xuất lúa chiêm đầm và trà xuân sớm đạt trên 160kg/sào, cao hơn 30kg so với vụ trước. Gần 80% tổng diện tích lúa toàn thị trấn được bố trí ở trà xuân muộn đang chuẩn bị thu hoạch, năng xuất bình quân đạt 240 - 250 kg/sào, cao hơn vụ đông - xuân trước 25-30 kg/sào.

Vụ đông - xuân năm 2010, toàn tỉnh gieo cấy 30.976 ha lúa, trong đó có 1.542 ha lúa lai. Diện tích lúa xuân trà sớm có 5.045ha còn lại chủ yếu được bố trí ở trà xuân muộn gần 26 ngàn ha. Các giống lúa chủ lực là Khang Dân, Q5 và HT1. Ngành nông nghiệp đã chỉ đạo các huyện, thị xã, thành phố gieo cấy đạt gần 100% diện tích trong khung thời vụ. Các huyện: Vĩnh Tường gieo cấy 6.529 ha, Yên Lạc 4.859,7 ha, Bình Xuyên 4.403 ha, Lập Thạch 3.903 ha, Tam Dương 3.173 ha, Sông Lô 2.900 ha, Tam Đảo 2.072 ha… Trao đổi với chúng tôi, kỹ sư Trần Văn Lượng, Phòng trồng trọt Sở NN&PTNT cho biết: Sản xuất vụ lúa xuân năm 2010 gặp rất nhiều khó khăn ngay từ đầu vụ do thiếu nước trong tất cả các khâu sản xuất, diễn biến thời tiết phức tạp, nhiều diện tích có nguy cơ trỗ sớm. Nhằm ổn định và phát triển sản xuất, toàn ngành đã tập trung chỉ đạo các địa phương làm tốt các khâu chăm sóc, phong trừ sâu bệnh nên năng suất nhìn chung đạt khá so với vụ xuân 2009. Ngoài diện tích bị sâu hại ở Sông Lô và Lập Thạch, phần lớn diện tích lúa ở các huyện, thị xã, thành phố phát triển ổn định và cho năng xuất khá. Diện tích do sâu hại đã được UBND 2 huyện Sông Lô và Lập Thạch trích ngân sách hỗ trợ kịp thời nên mức độ thiệt hại không lớn. Đến hết ngày 27 -5-2010, ước tính các địa phương đã thu hoạch đạt trên 10.000ha lúa chiêm - xuân.

Một ngày qua những cánh đồng lúa cao sản, không khí rộn rã của ngày mùa đang trải rộng trong các thôn xóm, đường làng. Tiếng máy tuốt, tiếng hạt lúa reo vui hòa trong tiếng cười giòn giã của bà con nông dân tràn ngập trên các cánh đồng huyện Vĩnh Tường, Yên Lạc, Tam Đảo. Từng tốp thanh niên ở Tam Hồng, Yên Phương (Yên Lạc) đi làm ăn xa ở các nơi trong nước hối hả về quê giúp gia đình thu hoạch lúa. Kết quả sản xuất vụ đông - xuân 2010 không chỉ mang lại nụ cười rạng rỡ trên khuôn mặt những “lão nông chi điền” đẫm giọt mồ hôi bên những bao lúa đầy căng như ông Nguyễn Văn Hoán ở thôn Đinh Xá, xã Nguyệt Đức (Yên Lạc), ông Nguyễn Văn Thơm ở thôn Lưu Quang, xã Gia Khánh (Bình Xuyên), đó còn là niềm tin của bà con nông dân như chị Thành, chị Vũ vào chủ trương đúng đắn của Đảng và Nhà nước về tăng gia sản xuất, phát triển kinh tế cho bà con nông dân. Nhất là sự chỉ đạo tích cực của ngành nông nghiệp, của các cấp ủy, chính quyền địa phương trong thực hiện Nghị quyết 03 của Tỉnh ủy về phát triển nông nghiệp, nông thôn và nâng cao đời sống nông dân.