 |
| Ảnh minh họa (Ảnh: M.P) |
Năm 2024, Vĩnh Phúc được giao tổng vốn đầu tư công hơn 7.895 tỷ đồng, bao gồm vốn Trung ương giao trên 7.776 tỷ đồng và vốn ngân sách tỉnh bổ sung hơn 118,8 tỷ đồng. Trước bối cảnh kinh tế thế giới suy giảm, lạm phát gia tăng và những khó khăn trong nước như sức mua yếu, thị trường bất động sản trầm lắng, tỉnh đã xác định đầu tư công là một trong những động lực quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và cải thiện hạ tầng cơ sở.
Ngay từ cuối năm 2023, Tỉnh ủy, HĐND và UBND tỉnh đã chủ động chỉ đạo giao kế hoạch vốn đầu tư công cho các dự án để đảm bảo tiến độ triển khai. Đồng thời, tỉnh thành lập Tổ công tác đặc biệt thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công năm 2024, phân công lãnh đạo tỉnh trực tiếp chỉ đạo các dự án lớn, trọng điểm, đồng thời tổ chức nhiều cuộc họp chuyên đề để tháo gỡ vướng mắc trong quá trình thực hiện.
Sự chỉ đạo sát sao này đã mang lại kết quả đáng ghi nhận. Trong 9 tháng đầu năm, cấp tỉnh đã phê duyệt quyết định đầu tư ba dự án với tổng mức đầu tư 98 tỷ đồng. Ở cấp huyện và xã, 21 dự án được phê duyệt chủ trương đầu tư, với tổng mức đầu tư trên 188,5 tỷ đồng; 67 dự án được phê duyệt quyết định đầu tư, tổng mức đầu tư 559 tỷ đồng. Các dự án này chủ yếu thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và xây dựng Làng văn hóa kiểu mẫu, góp phần cải thiện hạ tầng và nâng cao đời sống người dân.
Tính đến ngày 15/9/2024, Vĩnh Phúc đã giải ngân được trên 3.998 tỷ đồng, đạt 51,4% kế hoạch vốn Trung ương giao và 48,4% tổng kế hoạch vốn năm. Trong đó, cấp huyện và xã ghi nhận tỷ lệ giải ngân cao, đạt 70,8%, vượt xa cấp tỉnh, chỉ đạt 32,5%. Bình Xuyên dẫn đầu các địa phương với tỷ lệ giải ngân đạt 97,6%, tiếp theo là Yên Lạc (90,5%), Vĩnh Yên (74,3%), và Lập Thạch (73,8%).
Dù đạt được nhiều kết quả tích cực, công tác giải ngân vốn đầu tư công tại Vĩnh Phúc vẫn còn không ít thách thức. Các Ban Quản lý dự án, đơn vị đóng vai trò quan trọng trong triển khai các dự án, lại có tỷ lệ giải ngân rất thấp, chưa đạt 40%. Cụ thể, Ban Quản lý Dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông chỉ giải ngân được 28,9%; Ban Quản lý Dự án nông nghiệp và phát triển nông thôn đạt 24,1%; Ban Quản lý Dự án công trình tỉnh chỉ đạt 22,4%.
Nhiều dự án trọng điểm có tỷ lệ giải ngân thấp do các vấn đề vướng mắc về bồi thường, giải phóng mặt bằng, thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư và gia hạn thời gian thực hiện. Ví dụ, Dự án Hạ tầng giao thông kết nối Vùng Thủ đô chỉ đạt tỷ lệ giải ngân 10%; Dự án Mở rộng đường trục Trung tâm khu đô thị mới Mê Linh đạt 6%. Tương tự, trong lĩnh vực nông nghiệp, các dự án cải tạo, nâng cấp hệ thống kênh và sông tiêu tại Vĩnh Tường có tỷ lệ giải ngân thấp, chỉ từ 10% đến 32%.
Theo đánh giá của Sở Kế hoạch và Đầu tư, tiến độ giải ngân vốn đầu tư công chậm chủ yếu do các khó khăn về giải phóng mặt bằng và các thủ tục liên quan đến đất đai. Nhiều dự án chưa được cập nhật hoặc bổ sung vào Quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021–2030, gây kéo dài thời gian triển khai. Bên cạnh đó, các thủ tục quyết toán dự án hoàn thành cũng gặp vướng mắc, do một số dự án chưa hoàn tất giao đất nên không thể thực hiện quyết toán chi phí bồi thường.
Giá nguyên vật liệu tăng cao và nguồn cung vật liệu xây dựng khan hiếm cũng là những yếu tố ảnh hưởng đến tiến độ thi công. Một số nhà thầu thi công cầm chừng do áp lực tài chính và lợi nhuận giảm, đặc biệt ở các dự án lớn.
Trước thực trạng này, tỉnh Vĩnh Phúc đặt mục tiêu giải ngân trên 95% vốn đầu tư công vào cuối năm 2024. Để đạt được mục tiêu này, tỉnh đã chỉ đạo các cấp, ngành, địa phương và Ban Quản lý dự án thực hiện nhiều giải pháp quyết liệt. Trước hết, tỉnh tập trung đẩy nhanh công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, đặc biệt ở các dự án lớn và các dự án trọng điểm. Các sở, ngành liên quan được yêu cầu phối hợp chặt chẽ để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong các thủ tục đất đai, quy hoạch và điều chỉnh chủ trương đầu tư.
Ngoài ra, tỉnh nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao kỷ luật, kỷ cương trong quản lý đầu tư công, đảm bảo thực hiện đúng các quy định của Luật Đầu tư công, Luật Đấu thầu và Luật Xây dựng. Các chủ đầu tư và nhà thầu được yêu cầu rà soát, điều chỉnh lại cơ cấu vốn và tiến độ thực hiện dự án để phù hợp với nguồn vốn thực tế. Đồng thời, tỉnh tăng cường kiểm tra, giám sát tiến độ thi công và chất lượng công trình, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.
Đầu tư công là động lực quan trọng để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, cải thiện hạ tầng và nâng cao chất lượng sống cho người dân. Với những nỗ lực chỉ đạo quyết liệt và các giải pháp đồng bộ, tỉnh Vĩnh Phúc kỳ vọng sẽ hoàn thành mục tiêu giải ngân vốn đầu tư công vào cuối năm 2024. Những kết quả tích cực trong 9 tháng đầu năm là nền tảng quan trọng để tỉnh tiếp tục phát huy và cải thiện hiệu quả quản lý đầu tư công trong các năm tiếp theo, góp phần thực hiện thành công các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội đã đề ra.