Ngày 24/9/2021, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 116/NQ-CP về chính sách hỗ trợ người lao động (NLĐ) và người sử dụng lao động (NSDLĐ) bị ảnh hưởng bởi đại dịch COVID-19 từ Quỹ bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) với tổng giá trị khoảng 38 nghìn tỷ đồng.
Ông Lê Hùng Sơn, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam đã có trao đổi với báo chí xung quanh việc triển khai Nghị quyết này.
Phóng viên (PV): BHXH Việt Nam là một trong những đơn vị phối hợp với Bộ Lao động - Thương binh & Xã hội đề xuất trình Chính phủ ban hành Nghị quyết và trực tiếp tổ chức thực hiện các chính sách hỗ trợ này. Xin ông cho biết ý nghĩa của gói hỗ trợ này khác gì những gói hỗ trợ mà chúng ta đã triển khai trước đây?
Ông Lê Hùng Sơn: Gói hỗ trợ người lao động (NLĐ) và người sử dụng lao động (NSDLĐ) đang tham gia bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) lần này thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nuớc tới đời sống của NLĐ đang gặp khó khăn do đại dịch COVID-19; thể hiện rõ tính nhân văn, nhân đạo của chính sách BHTN, cho thấy việc đảm bảo nguyên tắc về chia sẻ rủi ro, nguyên tắc đóng - hưởng được kết hợp với nguyên tắc công bằng; cùng với các chính sách hỗ trợ từ các gói hỗ trợ khác của Chính phủ sẽ giúp cho NLĐ và cả NSDLĐ có điều kiện vượt qua khó khăn, ổn định đời sống, ổn định sản xuất và quan trọng là doanh nghiệp (DN) có cơ hội để tái tạo công ăn việc làm, thu nhập cho NLĐ.
PV: Ông có thể nói rõ hơn về các đối tượng thụ hưởng của gói hỗ trợ lần này?
Ông Lê Hùng Sơn: Đối với NLĐ, đối tượng thụ hưởng là những NLĐ đang tham gia BHTN tại thời điểm ngày 30 tháng 9 năm 2021 (trừ các đơn vị thuộc cơ quan nhà nước, lực lượng vũ trang, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội và các đơn vị sự nghiệp công lập được ngân sách nhà nước đảm bảo chi thường xuyên) và NLĐ đã bảo lưu thời gian tham gia BHTN từ 01/01/2020 tới hết 30/9/2021 - thời gian bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19.
Đối với NSDLĐ là các doanh nghiệp đang tham gia đóng BHTN cho NLĐ.
Hiện có khoảng gần 15 triệu người đang tham gia BHTN. Tuy nhiên thể hiện tính nhân văn của chính sách, trừ đi khoảng gần 2 triệu NLĐ thuộc các đối tượng không được nhận chính sách hỗ trợ như tôi đã nói ở trên, thì sẽ có khoảng gần 13 triệu NLĐ và khoảng 386 nghìn đơn vị sử dụng lao động được thụ hưởng các chính sách hỗ trợ này.
NLĐ đang tạm hoãn hợp đồng lao động hoặc ngừng việc trong khoảng thời gian từ ngày 01/01/2020 đến ngày 30/9/2021 vẫn được hưởng chính sách.
 |
| Ông Lê Hùng Sơn, Phó Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam. Ảnh: TL. |
PV:Vậy, thủ tục hưởng gói hỗ trợ này như thế nào và có nhanh gọn hay không, thưa ông?
Ông Lê Hùng Sơn: Với quan điểm chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ và các Bộ có liên quan, BHXH Việt Nam đã dự kiến các quy trình thủ tục để triển khai gói hỗ trợ trên tinh thần quán triệt quan điểm “đảm bảo triển khai các bước hỗ trợ NLĐ, DN một cách đơn giản, thuận lợi, nhanh nhất và chính xác nhất”.
Đối với khoảng 386 nghìn đơn vị sử dụng lao động được giảm đóng từ 1% xuống 0% vào Quỹ BHTN trong thời gian 12 tháng (từ 01/10/21 đến 30/9/22) sẽ không phát sinh thủ tục hành chính. Cơ quan BHXH căn cứ vào dữ liệu trên phần mềm Quản lý thu BHXH, BHYT, BHTN, hàng tháng sẽ in ra bảng đối chiếu thanh toán số phải thu nộp. Trên bảng thanh toán đó chúng tôi sẽ loại trừ khoản đóng 1% vào quỹ BHTN của DN.
Đối với 13 triệu NLĐ, cơ quan BHXH sẽ dựa trên nền tảng dữ liệu công nghệ thông tin hiện có để xác định người hưởng gói hỗ trợ bằng mã số định danh tham gia BHTN và xác định thời gian tham gia BHTN. Tất cả các thông tin này đã sẵn sàng trong hệ thống dự liệu công nghệ thông tin của ngành BHXH Việt Nam.
PV: Việc chi trả cho NLĐ sẽ được triển khai như thế nào, thưa ông?
Ông Lê Hùng Sơn: Đối với NLĐ hiện đang tham gia BHTN tại DN, chúng tôi sẽ chi trả qua tài khoản cá nhân. Đặc biệt, trong bối cảnh dịch COVID-19 đang diễn biến phức tạp, việc chi trả chính sách hỗ trợ cho NLĐ qua tài khoản vừa đảm bảo kịp thời, minh bạch đến tận tay NLĐ vừa đáp ứng chủ trương không dùng tiền mặt của Chính phủ cũng như đảm bảo tốt việc phòng, chống dịch COVID-19, tránh tiếp xúc trực tiếp.
Theo đó, NLĐ đang làm việc tại DN chỉ cần cung cấp cho DN số tài khoản cá nhân; còn với những thông tin liên quan đến nhân thân cá nhân như số chứng minh nhân dân/căn cước công dân và thời gian tham gia BHTN của NLĐ cơ quan BHXH sẽ in sẵn ra để NLĐ đối soát.
Một số trường hợp đặc biệt khi NLĐ không thể mở được tài khoản cá nhân, cơ quan BHXH sẽ chi trả qua doanh nghiệp. Tuy nhiên, để đảm bảo sự kịp thời và minh bạch, BHXH Việt Nam khuyến nghị NLĐ nên nhanh chóng mở tài khoản cá nhân qua hệ thống các ngân hàng để có thể nhận được nhanh nhất và chính xác nhất.
Đối với NLĐ bảo lưu thời gian tham gia BHTN từ 01/01/2020 đến nay, những NLĐ đã ngừng việc, tạm hoãn hợp đồng lao động không ở DN, đã về các địa phương sẽ được cơ quan BHXH tỉnh/huyện sẵn sàng tiếp nhận đề nghị hưởng chính sách hỗ trợ của NLĐ, không phụ thuộc vào địa giới hành chính.
PV: Theo ông, làm sao để triển khai chính sách này một cách minh bạch và hiệu quả?
Ông Lê Hùng Sơn: Đối với một chính sách hỗ trợ mà diện người được hưởng lớn như vậy (gần 13 triệu NLĐ, khoảng 386 nghìn đơn vị sử dụng lao động), nếu không có nền tảng dữ liệu công nghệ thông tin thì vừa khó đảm bảo về tiến độ và vừa khó đảm bảo về chất lượng. Tuy nhiên, với nền tảng công nghệ thông tin của BHXH Việt Nam như hiện nay thì đây là một công cụ hữu hiệu để đảm bảo tiến độ cũng như chất lượng của việc chi trả các chính sách hỗ trợ này.
PV: Trân trọng cảm ơn ông!