Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Phùng Xuân Nhạ. Ảnh: Kim Khang
Đề cập đến việc sửa đổi, bổ sung của Thông tư 30, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ nhấn mạnh, phải khẳng định Thông tư 30 về đánh giá học sinh tiểu học là một trong những nội dung cụ thể nằm trong lộ trình đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo theo tinh thần Nghị quyết số 29. Có thể nói, đây là cách đánh giá rất nhân văn, toàn diện đối với học sinh bởi các em không chỉ được đánh giá chuẩn kiến thức, mà còn được đánh giá năng lực về mọi mặt; qua đó giúp học sinh chủ động hơn, sáng tạo hơn trong các hoạt động học tập của mình. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện đã bộc lộ một số hạn chế, bất cập mà phần nhiều rơi vào yếu tố chủ quan và tổ chức đánh giá.
“Điều kiện áp dụng Thông tư 30 phù hợp với lớp học khoảng 25 – 30 học sinh, nhưng thực tế, ở nhiều trường một lớp có thể lớn hơn con số này rất nhiều. Mặt khác, đã có một số giáo viên có sức ỳ, ngại đổi mới hoặc hạn chế về năng lực nên chưa bắt kịp với yêu cầu đổi mới. Do đó phải phân tích được đâu là bất cập về chuyên môn, kỹ thuật và đâu là bất cập về ý thức và nhận thức của giáo viên” - Bộ trưởng bày tỏ.
Theo Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ việc sửa đổi, bổ sung Thông tư 30 sẽ được điều chỉnh để làm sao dễ nhớ, dễ thực hiện và quan trọng là tạo được hứng khởi cho các thầy, cô giáo khi đánh giá học sinh. Từ đó, các thầy cô có thể tự nâng cao kiến thức sư phạm và bắt tay vào công cuộc đổi mới.
Để thực hiện được điều này, cần phải chuẩn bị về cơ sở vật chất, trường lớp, vấn đề ứng dụng công nghệ thông tin, đặc biệt là sổ đánh giá điện tử nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các thầy cô phát huy được năng lực, sáng tạo trong quá trình thực hiện.
Riêng đối với bậc tiểu học, vai trò của phụ huynh rất quan trọng nhưng phần lớn lại chưa có kinh nghiệm. Vì thế tới đây, cách đánh giá như thế nào để phụ huynh cùng tham gia một cách thuận lợi nhất là vấn đề chúng tôi đang đặt ra.
Đánh giá toàn diện là tốt nhưng trong từng năng lực cũng phải định lượng thì mới biết được sự tiến bộ của các con qua từng ngày. Chẳng hạn, có thể xếp theo các mức A, B, C, D… Theo đó, mức A tương ứng với học sinh xuất sắc, mức B là khá, mức C - trung bình…
Khi khen giáo viên tuyệt đối không được khen “từng mặt”. Chẳng hạn: Khi khen về sự năng động, sáng tạo của một em học sinh nào đó, thì phải khen rõ ràng về sự sáng tạo ấy chứ không được khen: “về mặt năng động, sáng tạo...”.
Giáo dục toàn diện nên thể hiện từng điểm và khen về cái gì thì phải rất rõ và căn cứ vào định lượng để khen, nếu không lại trở thành cảm tính.
Ngoài ra, cũng không nên yêu cầu giáo viên quá cầu toàn trong đánh giá hằng ngày vì điều này có thể làm các thầy, cô cảm thấy quá tải. Giáo viên có thể đánh giá theo chu kỳ 1 tháng, hoặc 3 tháng để tổng hợp các khía cạnh, năng lực và sự tiến bộ của học sinh. Sau đó giáo viên trao đổi trực tiếp với phụ huynh chứ không nhất thiết hằng ngày phải ghi sổ sách, như thế lại trở thành máy móc.
Quan điểm của Bộ là không theo hướng cầm tay chỉ việc. Khi đã có khung chuẩn để đánh giá, giáo viên sẽ tùy theo sự tiến bộ của học sinh mà áp dụng cách đánh giá của mình theo phương châm: linh hoạt, sáng tạo, không cứng nhắc, dập khuôn theo kiểu 63 tỉnh, thành đều giống nhau nhưng tất nhiên vẫn phải đảm bảo theo khung chuẩn.
“Điều tôi muốn nói là mức độ đánh giá phải lượng hóa để biết được ngày hôm nay các em tiến bộ hơn ngày hôm qua ở điểm nào. Còn nếu chỉ nhận xét chung là tiến bộ thì chưa được, mà khoa học giáo dục là phải có đo lường chất lượng tiến bộ. Hiện chúng tôi đang tiếp tục yêu cầu chỉnh sửa và khi nào sửa xong sẽ lấy ý kiến của các thầy, cô giáo, sau đó mới xem xét và ban hành” – Bộ trưởng nói.
Bộ trưởng Bộ GD&ĐT cho biết, trong tháng 8 này, Bộ sẽ ban hành Thông tư 30 sửa đổi, bổ sung để áp dụng ngay trong năm học mới. Cùng với đó sẽ có hướng dẫn thực hiện và tuyên truyền để giáo viên, phụ huynh hiểu và bắt tay vào thực hiện./.