Khu vực 62,6 m2 (vị trí ô tô trắng đỗ) của gia đình ông Nguyễn Bá Ái đã bị làm lòng đường, vỉa hè.
(Ảnh: QĐ)
Cụ thể: Năm 2006, quá trình thực hiện Dự án: “Cải tạo, nạo vét và xây kè chống xói lở dòng sông Sinh thị xã Uông Bí”, UBND thị xã (nay là thành phố) Uông Bí đã tiến hành công tác giải phóng mặt bằng để triển khai thi công Dự án. Gia đình ông Nguyễn Bá Ái và bà Bùi Thị Ngắn tại khu 2, phường Thanh Sơn, TP Uông Bí là một trong các hộ gia đình có đất bị thu hồi. Căn cứ hồ sơ giải phóng mặt bằng gồm Biên bản kiểm đếm tài sản có trên đất để lập phương án bồi thường, hỗ trợ ngày 06/12/2006; Bảng tính giá trị bồi thường, hỗ trợ do Ban Quản lý dự án công trình lập; Quyết định số 3045/QĐ-UBND ngày 18/12/2006 của UBND thị xã Uông Bí về việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ dự án; Bảng Tổng hợp danh sách chi trả tiền bồi thường của Ban Quản lý dự án công trình lập... có thể thấy, tại thời điểm năm 2006, khi 62,6 m2 của hộ ông Nguyễn Bá Ái và bà Bùi Thị Ngắn được sử dụng phục vụ cho Dự án thì gia đình chưa được bồi thường về đất; cơ quan chức năng cũng không ban hành thông báo thu hồi đất theo quy định.
Sau khi phát hiện ra sự việc vô lý này, gia đình ông Nguyễn Bá Ái đã có đơn kiến nghị, khiếu nại gửi nhiều nơi thì các cơ quan chức năng của TP Uông Bí mới vào cuộc xác minh. Theo đó: Ngày 12/9/2018, đoàn liên ngành gồm UBND phường Thanh Sơn; Phòng Tài nguyên và Môi trường TP Uông Bí; Đội kiểm tra trật tự đô thị và Môi trường TP Uông Bí đã chủ trì phối hợp với đơn vị đo đạc là Công ty CP đo đạc bản đồ và kiến trúc quy hoạch Việt Nam tiến hành kiểm tra, đo đạc, xác định ranh giới, cắm mốc ranh giới thửa đất và xây dựng công trình gắn liền với đất của hộ gia đình ông Nguyễn Bá Ái và bà Bùi Thị Ngắn. Kết quả cho thấy, có 62,6 m2 đất trồng cây lâu năm nằm trong giấy chứng nhận của gia đình hiện trạng đã làm đường giao thông và vỉa hè. Nói cách khác, phần diện tích 62,6 m2 đất trồng cây lâu năm của gia đình ông Nguyễn Bá Ái đã bị UBND TP Uông Bí xây dựng đường giao thông và vỉa hè... chồng lên từ gần 13 năm trước nhưng lại không được bồi thường về đất.
Dù đã sử dụng vào dự án từ năm 2006 nhưng gần 13 năm sau, UBND TP Uông Bí mới ban hành Thông báo thu hồi đất. (Ảnh: QĐ)
Xác nhận điều này, văn bản số 19 ngày 03/01/2019 của UBND phường Thanh Sơn, TP Uông Bí nêu rõ: “Ngày 18/9/2018, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng thành phố đã có văn bản số 493/BQL xác định năm 2006 mới chỉ đền bù về cây cối, hoa mầu cho hộ gia đình ông, bà Nguyễn Bá Ái để thi công tuyến đường giao thông. Vậy việc bà Bùi Thị Ngắn khiếu nại năm 2011 Nhà nước làm đường, cống rãnh 62,2 m2 đất trồng cây lâu năm của gia đình đã được cấp giấy CNQSD đất và chưa bồi thường về đất là có cơ sở xem xét”.
Đặc biệt, mới đây nhất, ngày 03/10/2019, UBND TP Uông Bí đã có Thông báo số 456 về việc thu hồi đất để thực hiện Quy hoạch trung tâm thành phố Uông Bí tại phường Thanh Sơn và phường Quang Trung, thành phố Uông Bí (đối với phần diện tích 62,6 m2). Theo đó, UBND TP Uông Bí quyết định “Thu hồi đất 62,6 m2 đất nông nghiệp của hộ gia đình ông Nguyễn Bá Ái và bà Bùi Thị Ngắn đang quản lý, sử dụng tại khu 2, phường Thanh Sơn, thành phố Uông Bí”. Lý do được đưa ra là “để thực hiện Quy hoạch trung tâm thành phố Uông Bí tại phường Thanh Sơn và phường Quang Trung, thành phố Uông Bí”.
Như vậy, quá trình triển khai dự án, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng TP Uông Bí với 62,6 m2 đất nằm trong quyền sở hữu hợp pháp của công dân mà không có thông báo thu hồi, không bồi thường về đất cho chủ sở hữu như trong đơn kêu cứu của bà Bùi Thị Ngắn là hoàn toàn có cơ sở. Chuyện thật nư đùa này đã diễn ra và kéo dài trong gần 13 năm qua tại TP Uông Bí (Quảng Ninh). Việc làm của UBND TP Uông Bí, trực tiếp là Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng TP Uông Bí đang có dấu hiệu vi phạm các quy định về trình tự, thu hồi đất.
Chị Nguyễn Thị Bích Cẩm trao đổi về vụ việc. (Ảnh: QĐ)
Nhìn nhận từ góc độ pháp lý, Luật sư Đỗ Xuân Đang, Đoàn Luật sư TP Hà Nội chia sẻ, Luật Đất đai năm 2013, Mục a, Khoản 1, Điều 69: “Trình tự, thủ tục thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng” quy định rõ:
"1. Xây dựng và thực hiện kế hoạch thu hồi đất, điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm được quy định như sau:
a) Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền thu hồi đất ban hành thông báo thu hồi đất.
Thông báo thu hồi đất được gửi đến từng người có đất thu hồi, họp phổ biến đến người dân trong khu vực có đất thu hồi và thông báo trên phương tiện thông tin đại chúng, niêm yết tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã, địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi”.
Theo đó, việc đầu tiên cần làm khi thu hồi đất của người dân là UBND cấp có thẩm quyền thu hồi đất (ở đây là UBND TP Uông Bí) ban hành thông báo thu hồi đất, Luật sư Đỗ Xuân Đang nhấn mạnh. Nhưng ở đây, sau gần 13 năm đất bị thu hồi phục vụ dự án thì UBND TP Uông Bí mới có thông báo thu hồi đất. Dư luận thấy liệu có phải là giải pháp tình thế nhằm hợp thức hóa những vi phạm trong thực hiện trình tự thu hồi, bồi thường giải phóng mặt bằng trước đây?
Chị Nguyễn Thị Bích Cẩm (con gái của ông Nguyễn Bá Ái) chia sẻ: Trong khi pháp luật đã có những quy định cụ thể về trình tự thu hồi, bồi thường giải phóng mặt bằng phục vụ cho các loại dự án thì dường như các cơ quan chức năng của UBND TP Uông Bí không biết đến những quy định này. Sau gần 13 năm khi vụ việc bị vỡ lở thì họ mới ra thông báo thu hồi đất. Việc làm trên của UBND TP Uông Bí đã làm chưa đúng quy định của pháp luật...
Ngày 16/10, trao đổi với phóng viên (PV) Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, bà Dương Thu Hà, Trưởng Ban Tiếp công dân TP Uông Bí cho biết: "Đúng là gia đình ông Ái, bà Ngắn có đơn thư phản ánh. Nội dung này chúng tôi đã nắm được và lãnh đạo TP đang chỉ đạo giải quyết". Ngoài ra, bà Hà không cung cấp văn bản, tài liệu gì với lý do "không được lãnh đạo giao phát ngôn". Điều đáng nói, trước đó PV đã chủ động liên hệ đặt lịch làm việc với UBND TP Uông Bí. Để có thông tin khách quan, sau buổi làm việc với bà Dương Thu Hà, PV Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam tiếp tục đặt nội dung làm việc, song đến nay sau nhiều tuần trôi qua, UBND TP Uông Bí vẫn chưa có thông tin phản hồi theo quy định.
Để bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật và lợi ích hợp pháp chính đáng của người dân, đề nghị cơ quan chức năng của tỉnh Quảng Ninh cần sớm làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân liên quan đến những điều chưa đúng quy định nói trên...