Thông tin từ Cục Quản lý thị trường (QLTT) Hà Nội liên tiếp trong những tháng gần đây, lực lượng chức năng đã phát hiện nhiều vụ kinh doanh, vận chuyển các mặt hàng thuốc, trang thiết bị y tế nhập lậu. Cụ thể:
Tháng 5/2021, Đội QLTT số 14, Cục QLTT TP. Hà Nội tiến hành kiểm tra điểm tập kết hàng hóa tại sảnh số 1, tòa nhà Hapulico (số 1 Nguyễn Huy Tưởng, quận Thanh Xuân). Tại thời điểm kiểm tra, lực lượng chức năng phát hiện và thu giữ 300 chai loại 500ml nước sát khuẩn tay mang nhãn hiệu ASIRUB (đóng trong 15 thùng), công dụng ghi trên thân chai là "chế phẩm sát khuẩn tay nhanh dùng trong gia dụng và y tế". Đặc biệt, trên vỏ chai có dán "xác thực chống hàng giả" với các mã số, tem, vạch đầy đủ. Sau xác minh cho thấy sản phẩm bị thu giữ có dấu hiệu giả mạo chỉ dẫn tên, địa chỉ tổ chức, cá nhân sản xuất hàng hoá, giả mạo mã số đăng ký lưu hành đối với sản phẩm ASIRUB của Công ty CP Dịch vụ và Thiết bị Y tế An Sinh…
 |
| Đội QLTT số 14, Cục QLTT TP. Hà Nội tiến hành kiểm tra điểm tập kết hàng hóa tại sảnh số 1, tòa nhà Hapulico, số 1 Nguyễn Huy Tưởng (quận Thanh Xuân) phát hiện nhiều khẩu trang không đạt chuẩn. |
Ngày 2/9, Đội QLTT số 13 (Cục QLTT Hà Nội) và Phòng CSĐT tội phạm về môi trường TP Hà Nội kiểm tra xe ô tô tại khu vực Làng quốc tế Thăng Long (quận Cầu Giấy) đã phát hiện thu giữ gần 500 hộp thuốc điều trị COVID-19 không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Thời điểm kiểm tra, chủ xe không xuất trình được hóa đơn, chứng minh nguồn gốc xuất xứ của số thuốc này.
Trước đó, ngày 1/9, Đội QLTT số 6 kiểm tra điểm tập kết, kinh doanh hàng hóa tại đường Đại Mỗ (Nam Từ Liêm) đã phát hiện hàng trăm hộp thuốc điều trị COVID -19 do nước ngoài sản xuất. Quá trình làm việc, chủ cơ sở không xuất trình được các hóa đơn, chứng từ liên quan đến nguồn gốc hợp pháp của số hộp thuốc điều trị COVID-19. Số thuốc điều trị COVID-19 bị tạm giữ gồm 2 loại: 40 viên/hộp và 10 viên/hộp. Chủ cơ sở khai nhận bản thân không biết gì về y dược, chủ yếu thu mua các hộp thuốc trôi nổi trên mạng xã hội với giá từ 100.000 đến 1 triệu đồng/hộp tùy loại, sau đó, rao bán lại trên mạng với giá gấp 2 lần.
Cùng ngày, Đội QLTT số 1 tiến hành kiểm tra cơ sở sản xuất, kinh doanh trang thiết bị y tế tại số 43 đường 3, Phù Lỗ (huyện Sóc Sơn) đã phát hiện, thu giữ 400.000 sản phẩm gồm 11.490 chiếc khẩu trang KN95 nhãn có chữ nước ngoài, 1.130 bộ bảo hộ y tế không nhãn mác, không rõ xuất xứ, 3.300 bộ bảo hộ y tế nhãn giấy có chữ sản xuất bởi Công ty CP Đầu tư Thiện Bình, 550 chiếc áo liền quần, 5.500 chiếc bao chân và 347.000 chiếc găng tay cao su đều không rõ xuất xứ. Đáng lưu ý là 20.880 chiếc khẩu trang 3M mã 1860 có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu 3M của Mỹ. Đây là một trong những sản phẩm được sử dụng cho các trường hợp cần phòng tránh lây nhiễm rất cao như cán bộ y tế tuyến đầu chống dịch.
Đội trưởng Đội QLTT số 1 Hoàng Đại Nghĩa cho biết: "Nếu cơ quan chức năng của TP Hà Nội không phát hiện, bắt giữ kịp thời, số hàng hóa này được đem ra thị trường tiêu thụ, đưa vào trang bị cho lực lượng chức năng trong quá trình chống dịch COVID-19 sẽ gây hậu quả nghiêm trọng”.
Phó Cục trưởng Cục QLTT TP.Hà Nội Nguyễn Minh Hùng thông tin, hầu hết những trường hợp lây nhiễm cho cán bộ y tế trong khi chăm sóc điều trị người bệnh là do mang khẩu trang không đạt chuẩn. Đây là nguy cơ rất nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng của cán bộ y tế. “Vì vậy, phải kiên quyết ngăn chặn, phát hiện, xử lý triệt để các hành vi sản xuất, buôn bán mặt hàng khẩu trang y tế nói riêng, thiết bị, vật tư y tế thiết yếu nói chung phục vụ cho công tác phòng, chống dịch COVID-19 đang diễn ra ở nước ta hiện nay”, ông Hùng khẳng định.
 |
| Đội QLTT số 6 kiểm tra điểm kinh doanh hàng hóa tại đường Đại Mỗ bán thuốc phòng COVID-19 do nước ngoài sản xuất. Ảnh: Lê Nam |
Thực tế việc kiểm tra ngăn chặn tình trạng buôn lậu, sản xuất hàng giả cho thấy, lợi dụng tình hình dịch bệnh COVID-19 trên địa bàn thành phố Hà Nội đang diễn biến phức tạp, một số đối tượng đã nhập lậu các mặt hàng y tế không đảm bảo chất lượng, gây ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng. Để qua mắt lực lượng chức năng, các đối tượng thường lợi dụng mạng xã hội làm nơi buôn bán, sau đó, tìm những địa hình đi lại khó khăn, sâu trong các ngõ nhỏ để làm nơi cất giấu hàng hóa.
Nhìn nhận tình trạng sản xuất, buôn bán vật tư y tế giả, kém chất lượng là vấn đề gây bức xúc trong xã hội, Luật sư Nguyễn Phú Thắng, văn phòng Luật Intercode, Đoàn luật sư TP Hà Nội cho rằng tùy thuộc vào tính chất, mức độ vi phạm mà cá nhân, tổ chức có hành vi vi phạm có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Điều 11, 12 và Điều 13 Nghị định số 185/2013/NĐ-CP quy định: Tùy thuộc vào giá trị của số lượng hàng giả vi phạm (được tính dựa trên giá trị của số lượng hàng thật tương đương), người (cá nhân) có hành vi vi phạm có thể bị phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với hành vi buôn bán hàng giả không có giá trị sử dụng, công dụng và từ 400.000 đồng đến 60.000.000 đồng đối với hành vi buôn bán hàng giả mạo nhãn hàng hóa, bao bì hàng hóa. Trường hợp hành vi vi phạm do tổ chức thực hiện thì phạt tiền gấp hai lần mức tiền phạt quy định đối với cá nhân.
Nếu hành vi buôn bán trang thiết bị y tế giả nói riêng và hành vi buôn bán hàng giả nói chung đủ cấu thành tội phạm theo quy định tại Điều 192 Bộ luật Hình sự 2015 được sửa đổi bởi Điểm a và b Khoản 42 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017, người thực hiện hành vi có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội sản xuất, buôn bán hàng giả. Hình phạt chính đối với tội này có thể là phạt tiền hoặc phạt tù/đình chỉ hoạt động. Cụ thể: Mức phạt tiền là 100.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng đối với cá nhân phạm tội và 1.000.000.000 đồng đến 9.000.000.000 đồng đối với pháp nhân phạm tội; Mức phạt tù đối với cá nhân phạm tội là từ 1 năm đến 15 năm tùy mức độ nguy hiểm của hành vi; pháp nhân phạm tội thì có thể bị đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 6 tháng đến 3 năm hoặc vĩnh viễn. "Xét về góc độ pháp luật đối với trường hợp phát hiện gần 500 vỉ thuốc điều trị COVID-19, không hóa đơn chứng từ, không nguồn gốc xuất xứ, có thể vi phạm một trong các tội danh sau: tội buôn lậu theo điều 188 Bộ Luật Hình sự (BLHS) nếu hàng hóa đó được nhập lậu từ nước ngoài về hoặc tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa, phòng bệnh. Đối với trường hợp thu giữ gần 400.000 sản phẩm các loại, trong đó có khẩu trang 3M có dấu hiệu của hành vi buôn bán hàng giả theo điều 192 BLHS”, LS Thắng nêu rõ.
Nhằm ngăn chặn tình trạng lợi dụng dịch COVID-19 để buôn bán trang thiết bị y tế không rõ nguồn gốc từ nay đến cuối năm, Cục QLTT Hà Nội tập trung kiểm soát hoạt động vận chuyển trái phép các mặt hàng phòng, chống dịch COVID-19, lợi dụng thương mại điện tử để buôn lậu, kinh doanh hàng giả và các mặt hàng gây ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng. Để người tiêu dùng không “tiền mất tật mang”. Tổng cục QLTT đã chỉ đạo QLTT các địa phương tăng cường kiểm tra, kiểm soát các mặt hàng vật tư y tế phòng chống dịch COVID-19. Đồng thời, xử lý nghiêm hành vi lợi dụng dịch bệnh để sản xuất hàng giả, hàng kém chất lượng
Các chuyên gia khuyến cáo, những sản phẩm liên quan đến sức khỏe con người cần được Bộ Y tế cấp phép lưu hành. Đặc biệt là thời điểm dịch bệnh COVID-19 đang hoành hành là thời điểm nhiều mặt hàng chống dịch như nước sát khuẩn, khẩu trang... bị nhiều kẻ gian lợi dụng để bán hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng. Vì vậy, người dân không nên mua vật tư y tế hoặc các loại dược phẩm do nước ngoài sản xuất, không rõ nguồn gốc xuất xứ bán trôi nổi trên mạng được người bán “quảng cáo” là sản phẩm phòng hoặc sử dụng trong quá trình điều trị COVID-19. Nếu phát hiện các cửa hàng vi phạm hãy phản ánh về đường dây nóng Tổng cục QLTT./.