Trao đổi với phóng viên, Luật gia Nguyễn Hải Anh, Công ty luật Trường Sơn, cho biết, về tiêu chuẩn xét tặng danh hiệu “Nghệ sỹ ưu tú”, theo Điều 9 Nghị định 89/2014/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 40/2021/NĐ-CP, danh hiệu "Nghệ sỹ ưu tú" dành cho những cá nhân, tổ chức hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật khi đạt các tiêu chuẩn:
Trung thành với Tổ quốc Việt Nam XHCN; chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; điều lệ, nội quy, quy chế của cơ quan, tổ chức, địa phương.
Có phẩm chất đạo đức, gương mẫu trong cuộc sống, tận tụy với nghề; có tài năng nghệ thuật xuất sắc; có uy tín nghề nghiệp; được đồng nghiệp và Nhân dân mến mộ; có thời gian hoạt động nghệ thuật chuyên nghiệp liên tục hoặc cộng dồn từ 15 năm trở lên; riêng đối với loại hình nghệ thuật xiếc, múa có thời gian hoạt động nghệ thuật chuyên nghiệp liên tục hoặc cộng dồn từ 10 năm trở lên.
 |
| Luật gia Nguyễn Hải Anh, Công ty luật Trường Sơn |
Bên cạnh đó, nghệ sỹ này phải đạt một trong các tiêu chí: có ít nhất 2 giải Vàng quốc gia (trong đó có 1 giải Vàng của cá nhân); có ít nhất 3 giải Vàng quốc gia (nếu không có 1 giải Vàng là của cá nhân); có cống hiến nổi trội, tài năng nghệ thuật xuất sắc, thiếu một trong các giải thường trên nhưng được Hội đồng các cấp thảo luận, đánh giá là trường hợp đặc biệt, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định trong trường hợp cụ thể.
Theo Luật gia Nguyễn Hải Anh, căn cứ Điều 97 Luật Thi đua khen thưởng năm 2003, cá nhân được trao danh hiệu vinh dự của nhà nước mà vi phạm pháp luật thì có thể bị tước danh hiệu. Luật không quy định là vi phạm pháp luật ở mức độ xử phạt hành chính hay bị truy cứu trách nhiệm hình sự thì nghệ sĩ bị tước danh hiệu, cụ thể:
1. Cá nhân được tặng thưởng danh hiệu vinh dự nhà nước mà vi phạm pháp luật thì có thể bị tước danh hiệu vinh dự nhà nước đó theo đề nghị của Thủ tướng Chính phủ.
2. Việc tước danh hiệu vinh dự nhà nước do Chủ tịch nước quyết định.
Ngoài ra, tại khoản 1 Điều 79 Nghị định 91/2017/NĐ-CP cũng quy định về thủ tục, hồ sơ tước hoặc phục hồi danh hiệu, cụ thể:
1. Cá nhân được tặng thưởng danh hiệu vinh dự nhà nước mà vi phạm pháp luật hình sự, bị tòa án xét xử bằng bản án đã có hiệu lực pháp luật và bị tuyên án từ hình phạt tù có thời hạn trở lên thì bị tước danh hiệu vinh dự nhà nước.
Như vậy, mặc dù trước đó nghệ sĩ là người có nhiều đóng góp, cống hiến nổi bật cho xã hội và được trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú, thế nhưng vẫn có thể bị tước danh hiệu nếu:
- Vi phạm pháp luật hình sự;
- Bị tòa án xét xử bằng bản án đã có hiệu lực pháp luật;
- Bị tuyên án từ hình phạt tù có thời hạn trở lên./.