 |
| Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam Nguyễn Hồng Diên và Bộ trưởng Bộ Kinh tế và Công nghiệp Bulgaria Petko Nikolov. (Ảnh: CXT) |
Ngày 13/5/2024 tại Bulgaria, Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam Nguyễn Hồng Diên đã có cuộc gặp gỡ song phương với Bộ trưởng Bộ Kinh tế và Công nghiệp Bulgaria Petko Nikolov.
Tham dự cuộc gặp, về phía Đoàn công tác Việt Nam có lãnh đạo các Cục, Vụ, đơn vị chức năng thuộc Bộ Công Thương, cùng các đại diện của một số Bộ, ngành và các đơn vị liên quan. Về phía Bulgaria, tham dự cuộc gặp gỡ có các Thứ trưởng cùng đại diện các đơn vị lãnh đạo thuộc Bộ Kinh tế và Công nghiệp Bulgaria.
Mở đầu cuộc gặp, Bộ trưởng Bộ Kinh tế và Công nghiệp Bulgaria Petko Nikolov đã nhiệt liệt chào mừng Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên và Đoàn công tác của Bộ Công Thương đang có chuyến thăm và làm việc tại Bulgaria.
Bộ trưởng Bộ Kinh tế và Công nghiệp Bulgaria Petko Nikolov cho biết, với nhiều lý do khách quan, kể từ năm 2015 khi hai nước tổ chức kỳ họp thứ 23, đến năm 2024 kỳ lần thứ 24 Ủy ban liên Chính phủ về hợp tác kinh tế, khoa học và kỹ thuật giữa Việt Nam và Bulgaria mới được diễn ra. Vì vậy, Bộ trưởng Petko Nikolov kỳ vọng, thông qua kỳ họp lần 24 này, hai nước sẽ có nhiều hơn các cơ hội hợp tác trong lĩnh vực thương mại, đầu tư, kinh tế, giao thông... cũng như nhiều lĩnh vực khác mà hai bên cùng quan tâm.
Bộ trưởng Petko Nikolov chia sẻ mong muốn thông qua các buổi làm việc của lãnh đạo hai nước, nhất là qua Tọa đàm Hợp tác kinh tế Việt Nam - Bulgaria và Phiên toàn thể Khóa hợp 24 Ủy ban Liên Chính phủ Việt Nam - Bulgaria... diễn ra tới đây, doanh nghiệp hai nước sẽ có nhiều hơn những cơ hội để mở rộng không gian hợp tác.
Cũng theo Bộ trưởng Petko Nikolov, hai nước Việt Nam - Bulgari có mối quan hệ hữu nghị truyền thống lâu đời, và năm 2025 hai nước sẽ kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Bộ trưởng Petko Nikolov khẳng định, với tư cách là thành viên của Liên minh châu Âu (EU), Bulgaria sẵn sàng ủng hộ Việt Nam trong quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại với EU.
Phát biểu tại buổi gặp gỡ, Bộ trưởng Bộ Công Thương Việt Nam Nguyễn Hồng Diên đã cảm ơn tình cảm đặc biệt của Bộ trưởng Petko Nikolov cùng các đồng nghiệp tại Bộ Kinh tế và Công nghiệp Bulgaria dành cho Đoàn công tác của Bộ Công Thương. Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên tin rằng, chuyến thăm và làm việc tại Bulgaria lần này của Đoàn công tác của Đoàn công tác Bộ Công Thương sẽ có vai trò vô cùng quan trọng trong thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa hai nước.
Bộ trưởng cho biết, Bulgaria là một trong 10 nước đầu tiên trên thế giới công nhận và thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam, và cũng là một trong những nước ủng hộ mạnh mẽ nhất đối với việc ký kết Hiệp định tự do thương mại (EVFTA) và phê chuẩn Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVIPA). Bộ trưởng kỳ vọng các Hiệp định này cùng Uỷ ban Liên chính phủ sẽ là nền tảng và động lực thúc đẩy mạnh mẽ quan hệ hợp tác giữa hai nước trong thời gian tới.
Thông tin về tình hình phát triển kinh tế, thương mại của Việt Nam trong những năm qua, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, hiện nay Việt Nam đang là một trong 40 quốc gia có quy mô nền kinh tế lớn nhất thế giới. Việt Nam có kim ngạch xuất nhập khẩu hàng năm đã đạt tới mức trên 700 tỷ USD, là một trong 20 quốc gia có quy mô thương mại quốc tế lớn nhất trên thế giới. Cùng với đó, Việt Nam cũng là 1 trong 15 quốc gia có môi trường thu hút nguồn vốn đầu tư nước ngoài (FDI) tốt nhất và tốc độ thu hút FDI hàng năm của Việt Nam tăng trưởng trung bình từ 5-6%/năm. Lũy kế nguồn vốn FDI vào Việt Nam tính đến thời điểm hiện tại là 469 tỷ USD, với trên 141 quốc gia, vùng lãnh thổ trên toàn thế giới có nguồn vốn đầu tư vào Việt Nam.
Về công tác hội nhập, Bộ trưởng cũng cho biết, Việt Nam đang là một nền kinh tế vô cùng mở khi sở hữu đến 16 các Hiệp định Thương mại tự do và có quan hệ với gần 70 quốc gia và vũng lãnh thổ.
Bộ trưởng đặc biệt nhấn mạnh, hợp tác kinh tế - thương mại - đầu tư chiếm vị trí quan trọng trong mối quan hệ Việt Nam - Bulgaria và mối quan hệ này luôn có sự tăng trưởng tích cực qua từng năm, nhất là khi Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam với Liên minh châu Âu (EVFTA) chính thức có hiệu lực từ ngày 1/8/2020 đã tạo động lực phát triển cho thương mại song phương giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu EU nói chung và giữa Việt Nam - Bulgaria nói riêng.
Tuy nhiên, theo Bộ trưởng quan hệ thương mại song phương Việt Nam -Bulgaria chưa tương xứng với tiềm năng của cả hai bên, nhất là khi hai nước luôn duy trì được mối quan hệ chính trị truyền thống tốt đẹp. Cụ thể, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Bulgaria năm 2023 chỉ tương ứng 0,24% nhập khẩu của Bulgaria, trong khi xuất khẩu Bulgaria vào Việt Nam chỉ chiếm 0,018% kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam. Nguyên nhân chủ yếu là do sự hiểu biết lẫn nhau của doanh nghiệp hai nước còn hạn chế, khoảng cách địa lý và nhất là cước phí vận tải cao.
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định, dư địa hợp tác giữa hai nước Việt Nam - Bulgaria còn rất lớn, do vậy để đạt được mục tiêu mà các lãnh đạo cấp cao hai nước đặt ra trong chuyến thăm chính thức Bulgaria vào tháng 9/2023 của Chủ tịch Quốc hội Việt Nam, và chuyến thăm chính thức Việt Nam của Chủ tịch Quốc hội Bulgaria vào tháng 1/2024, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị:
Thứ nhất, hai Bộ cần tăng cường tham vấn, đối thoại; tăng cường trao đổi thông tin, kinh nghiệm trong việc xây dựng các chính sách phát triển kinh tế, thương mại và công nghiệp tại mỗi nước.
Thứ hai, tạo cơ hội để khuyến khích các doanh nghiệp hai nước tham gia các hội chợ, triển lãm của hai bên, từ đó tìm hiểu cơ hội hợp tác đầu tư.
Thứ ba, tận dụng các cơ chế hợp tác thông qua cơ chế Ủy ban Liên Chính phủ, cũng như các khuôn khổ hợp tác mà hai bên đã ký kết và cùng là thành viên như Hiệp định EVFTA, thúc đẩy quan hệ hợp tác trên các lĩnh vực mà hai bên cùng có tiềm năng. Đặc biệt, mở rộng cơ hội hợp tác sang các lĩnh vực mới như: Năng lượng, công nghệ cao, dược phẩm, hóa chất, công nghệ thông tin, công nghiệp hỗ trợ, nông nghiệp, bảo vệ môi trường, giáo dục, y tế...
Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên tin rằng, thông qua việc mở rộng không gian hợp tác với Bulgaria vừa thúc đẩy quy mô kinh tế của mỗi nước, đồng thời góp phần cân bằng cán cân thương mại giữa hai bên.
Thứ tư, sau chuyến thăm và làm việc của Đoàn công tác Bộ Công Thương, đề nghị Bộ trưởng Petko Nikolov giao cấp kỹ thuật của hai bên để nghiên cứu, đề xuất đưa ra một số lĩnh vực hợp tác sâu. Từ đó tiến tới ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác giữa hai Bộ, dự kiến vào Quý IV/2024 nhân dịp chuyến thăm của Tổng thống Bulgaria tới Việt Nam.
Thứ năm, giao cấp kỹ thuật của hai bên tích cực triển khai các nội dung được nêu tại Biên bản Khóa họp lần thứ 24 Uỷ ban Liên Chính phủ giữa hai nước sẽ được họp vào ngày mai.
 |
| Cuộc gặp gỡ song phương của hai bộ trưởng trong khuôn khổ chuyến công tác (Ảnh: CXT) |
Nhân dịp này, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên gửi lời mời và vui mừng chào đón Bộ trưởng Petko Nikolov cùng các Thứ trưởng cũng như các đồng nghiệp tại Bộ Kinh tế và Công nghiệp Bulgaria tới thăm Việt Nam trong thời gian sớm nhất.
Kết thúc cuộc gặp gỡ làm việc, Bộ trưởng Petko Nikolov nhất trí cao với các đề xuất cũng như kiến nghị của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên. Bộ trưởng Petko Nikolov khẳng định, luôn coi trọng và mong muốn thúc đẩy hợp tác với Việt Nam trong nhiều lĩnh vực, nhất là trong kinh tế, thương mại và đầu tư, với mục tiêu nâng cao kim ngạch thương mại song phương và tạo thuận lợi cho doanh nghiệp hai nước đầu tư vào thị trường của nhau trong các lĩnh vực nông nghiệp, dược phẩm, khai khoáng, năng lượng... Với vị trí địa lý của mình, Bulgaria sẵn sàng làm cửa ngõ để hàng hóa Việt Nam thâm nhập vào thị trường châu Âu.
Cơ chế Ủy ban Liên Chính phủ về hợp tác kinh tế - thương mại và khoa học - kỹ thuật giữa Việt Nam và Bulgaria được tổ chức luân phiên tại Việt Nam và Bulgaria. Cho đến nay đã trải qua 23 khóa họp. Đây là cơ chế quan trọng trong việc thúc đẩy quan hệ kinh tế, thương mại song phương, là kênh thảo luận thiết thực nhằm nêu ra và tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, mục tiêu và lĩnh vực hợp tác mới tại nhiều vấn đề mà hai Bên cùng quan tâm.
Khóa họp gần nhất là Khóa họp lần thứ 23 được tổ chức vào tháng 11/2015 tại Việt Nam. Khóa họp ngoài các nội dung thuộc chức năng nhiệm vụ của Bộ Công thương còn có sự tham gia và đóng góp nội dung của các Bộ: Ngoại giao; Quốc phòng; Kế hoạch và Đầu tư; Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Giao thông vận tải; Thông tin Truyền thông.
Sau Khóa họp lần thứ 23, hai bên đã trao đổi và thống nhất nâng Chủ tịch Phân ban từ cấp Thứ trưởng lên cấp Bộ trưởng, phía Việt Nam hiện là Bộ trưởng Bộ Công Thương làm Chủ tịch phân ban, phía Bulgaria là Bộ trưởng Bộ Kinh tế và Công nghiệp. Từ năm 2017 đến 2023, Khóa họp lần thứ 24 UBLCP bị hoãn nhiều lần do nhiều yếu tố khách quan, dịch bệnh...
Do vậy, năm 2024, hai Bên đã thống nhất tổ chức Khóa họp lần thứ 24 Ủy ban Liên Chính phủ giữa hai nước và các sự kiện liên quan vào thời gian từ ngày 12 đến ngày 14/5/2024 tại Bulgaria. Đây là Khóa họp đầu tiên được tổ chức dưới sự chủ trì của hai Bộ trưởng. Khóa họp lần thứ 24 được kỳ vọng sẽ mở ra những không gian hợp tác mới cho hai nước, từ đó thúc đẩy tăng trưởng kim ngạch thương mại hai bên.
Trong giai đoạn 2015 - 2023, thương mại song phương giữa 2 nước tăng gấp đôi từ mức 102,5 triệu USD lên 211,4 triệu USD. Đặc biệt, xuất khẩu của Việt Nam sang Bulgaria tăng 3,5 lần từ mức gần 41 triệu USD năm 2015 tăng lên 140,5 triệu USD năm 2023. Năm 2023, theo số liệu thống kê của Hải quan Việt Nam, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa giữa hai nước đạt 211,4 triệu USD, tăng 3,7% so với năm 2022.
Các mặt hàng Việt Nam xuất khẩu chính: Sợi bông, cà phê hạt, cao su thiên nhiên, gạo, hạt điều, quần áo, túi sách, giày da, giày thể thao, máy tính, điện thoại di động, linh kiện điện tử, bàn ghế văn phòng, sản phẩm nhựa dân dụng, thuốc lá nguyên liệu…
Các mặt hàng Việt Nam nhập khẩu chủ yếu vẫn là: Sắt phế liệu, cao lanh, hóa chất, chế phẩm kích thích tăng trưởng cây trồng, lúa mì, hoa quả khô, thiết bị báo động, hạt hướng dương, dầu thực vật, rượu mạnh, rượu vang, tân dược, thuốc thú y, thuốc bảo vệ thực vật, vải nguyên liệu và phụ liệu.
Tính đến tháng 3 năm 2024, Bulgaria có 14 dự án đầu tư trực tiếp còn hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đầu tư đăng ký 31,32 triệu USD, đứng thứ 69 trong số 145 quốc gia và vùng lãnh thổ có đầu tư trực tiếp tại Việt Nam.