 |
| Ở Ấn Độ, các trường học ở các ngôi làng thiếu điện đều nhận được đèn năng lượng mặt trời để giúp học sinh học tập. (Ảnh: UN) |
Hiện nay, 733 triệu người trên thế giới vẫn chưa được sử dụng điện và 2,4 tỷ người vẫn đun nấu bằng các loại nhiên liệu có hại cho sức khỏe và môi trường. Với tốc độ tiến triển hiện tại, 670 triệu người sẽ vẫn không có điện vào năm 2030, nhiều hơn 10 triệu so với dự đoán hồi năm ngoái.
Các phát hiện được trích từ ấn bản năm 2022 của Báo cáo Tiến bộ Năng lượng, theo dõi các nỗ lực toàn cầu nhằm đạt được Mục tiêu Phát triển bền vững (SDG7) nhằm bảo đảm nguồn cung cấp năng lượng hiện đại và giá cả phải chăng cho tất cả mọi người vào năm 2030.
Tăng cường nguồn tài trợ
Ông Francesco La Camera, Tổng Giám đốc Cơ quan Năng lượng Tái tạo Quốc tế (IRENA), cho biết: “Nguồn tài trợ công quốc tế cho năng lượng tái tạo cần phải tăng tốc, đặc biệt là ở các nước nghèo nhất và dễ bị tổn thương nhất”.
Theo ông Francesco La Camera, chỉ còn 8 năm nữa để đạt được khả năng tiếp cận phổ quát với năng lượng bền vững và với giá cả phải chăng. Chính vì vậy, chúng ta cần có những hành động triệt để nhằm đẩy nhanh sự gia tăng các dòng tài chính công quốc tế và phân phối chúng một cách công bằng hơn, để 733 triệu người hiện đang bị bỏ lại phía sau có thể hưởng lợi từ việc tiếp cận để làm sạch năng lượng.
Các quốc gia dễ bị tổn thương bị ảnh hưởng
Các tác động của đại dịch COVID-19, chẳng hạn như việc ngừng hoạt động, gián đoạn chuỗi cung ứng và chuyển hướng nguồn lực tài chính để giữ giá thực phẩm và nhiên liệu ở mức hợp lý, đã ảnh hưởng đến tiến độ đạt được Mục tiêu Phát triển Bền vững số 7.
Các quốc gia dễ bị tổn thương nhất trên thế giới đã bị ảnh hưởng đặc biệt nghiêm trọng. Gần 90 triệu người ở châu Á và châu Phi, những người trước đây được sử dụng điện, hiện không còn đủ khả năng chi trả cho các nhu cầu năng lượng cơ bản của họ.
Theo Liên hợp quốc, cuộc xung đột Nga – Ukraine đã khiến vấn đề trở nên tồi tệ hơn, vì nó dẫn đến sự bất ổn trên thị trường dầu khí toàn cầu, cũng như giá năng lượng tăng đột biến.
Báo cáo cho biết châu Phi vẫn là khu vực ít được sử dụng điện nhất trên thế giới, với 568 triệu người không được tiếp cận. Tỷ lệ dân số thế giới không có điện ở khu vực cận Sahara, châu Phi từ 71% năm 2018 xuống 77% năm 2020, trong khi hầu hết các khu vực khác đều giảm.
Tiến bộ và thất bại
Hơn nữa, mặc dù 70 triệu người trên toàn thế giới đã được tiếp cận với công nghệ và nhiên liệu nấu ăn sạch, nhưng những tiến bộ này vẫn chưa đủ để theo kịp tốc độ gia tăng dân số, đặc biệt là ở châu Phi cận Sahara.
Báo cáo cho thấy mặc dù hoạt động kinh tế và chuỗi cung ứng tiếp tục gián đoạn song năng lượng tái tạo là nguồn năng lượng duy nhất để phát triển trong thời kỳ đại dịch.
Tuy nhiên, nhiều quốc gia cần điện nhất đã bị bỏ lại phía sau - tình hình trở nên tồi tệ hơn do dòng tài chính quốc tế sụt giảm trong năm thứ hai liên tiếp.
SDG7 cũng bao gồm các mục tiêu về hiệu quả năng lượng. Từ năm 2010 đến năm 2019, mức cải thiện hàng năm trên toàn cầu về cường độ năng lượng đã đạt trung bình khoảng 1,9%, thấp hơn nhiều so với mức cần thiết để đáp ứng các mục tiêu và bù đắp cho phần đất bị mất.
Đối với con người và hành tinh
Tiến sĩ Maria Neira từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) nhấn mạnh lý do tại sao tiếp cận với một nhà bếp sạch sẽ là điều cần thiết. Bà cho biết hàng triệu người đang bị giết bởi bệnh tim, đột quỵ, ung thư và viêm phổi vì họ vẫn dựa vào nhiên liệu nấu ăn bẩn và công nghệ là những nguồn chính gây ô nhiễm không khí.
Tiến sĩ Neira, Giám đốc Bộ Môi trường, Biến đổi Khí hậu và Sức khỏe của WHO cho biết: “Phụ nữ và trẻ em có nguy cơ đặc biệt cao - họ dành nhiều thời gian nhất trong và xung quanh nhà và do đó chịu gánh nặng lớn nhất về sức khỏe và hạnh phúc của họ”. Bà nói thêm: Việc chuyển đổi sang năng lượng sạch và bền vững sẽ không chỉ giúp cải thiện sức khỏe con người mà còn bảo vệ hành tinh của chúng ta và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu./.