Ông Guterres đã tham gia hội nghị thượng đỉnh khẩn cấp có sự tham dự của Thủ tướng Anh Boris Johnson để thúc đẩy hành động nhiều hơn về tài chính khí hậu và các biện pháp khác trước hội nghị thượng đỉnh về khí hậu của Liên hợp quốc COP26, bắt đầu tại Scotland trong vài tuần tới. Hội nghị bàn tròn không chính thức của các nhà lãnh đạo về hành động khí hậu được tổ chức sau khi cuộc tranh luận thường niên của Đại hội đồng bắt đầu. Các nhà lãnh đạo thế giới đã thảo luận về những lỗ hổng còn lại trong hành động của các chính phủ, đặc biệt là các cường quốc công nghiệp G20, về giảm thiểu, tài chính và thích ứng.
Phát biểu với các phóng viên trong cuộc họp báo được tổ chức vào cuối sự kiện, Tổng thư ký Liên hợp quốc nêu rõ: “Cứu thế hệ hiện tại và thế hệ tương lai là trách nhiệm chung”. Theo ông, hội nghị bàn tròn lần này là "một lời cảnh tỉnh để khơi dậy cảm giác cấp bách về tình trạng nghiêm trọng của quá trình khí hậu trước COP26", Hội nghị thượng đỉnh về khí hậu của Liên hợp quốc sẽ được tổ chức tại Glasgow.
 |
| Trên khắp thế giới, nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan đã xảy ra. (Ảnh: UN) |
Một cảnh báo khủng khiếp
Ngày 17/9 vừa qua, Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu đã công bố một báo cáo về những đóng góp được xác định của tất cả các bên đối với Thỏa thuận khí hậu Paris, theo đó thế giới đang trên con đường thảm khốc với mức ấm lên 2,7 độ C.
Theo báo cáo, để hạn chế nhiệt độ tăng lên 1,5 độ C, cần giảm 45% lượng khí thải vào năm 2030 và trung hòa carbon vào giữa thế kỷ này.
Tuy nhiên, cam kết của các quốc gia cho đến nay cho thấy mức phát thải khí nhà kính vào năm 2030 tăng 16% so với mức năm 2010.
Vào thời điểm chỉ vài tuần trước COP26, người đứng đầu Liên hợp quốc đã kêu gọi các quốc gia thành viên hành động trên 3 mặt trận. Đầu tiên, giữ mục tiêu 1,5 độ C gần trong tầm tay. Thứ hai, thực hiện cam kết 100 tỷ USD mỗi năm cho hành động khí hậu ở các nước đang phát triển, và thứ ba, tăng tài chính thích ứng lên ít nhất 50% tổng chi tiêu của chính phủ cho tài chính khí hậu.
Theo Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu (IPCC), mục tiêu 1,5 độ C vẫn còn trong tầm tay, nhưng cần có sự cải thiện mạnh mẽ đối với các Đóng góp do quốc gia xác định (NDC) của hầu hết các quốc gia.
Đối với ông Guterres, hành động lãnh đạo phải đến từ các nước G20, vì họ đại diện cho 80% lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính.
 |
| Ô nhiễm không khí từ các nhà máy nhiệt điện than có liên quan đến sự nóng lên toàn cầu và các hậu quả tiêu cực khác đối với môi trường và sức khỏe cộng đồng. (Ảnh: UN) |
Thách thức về than đá
Bên cạnh đó, ông Guterres cũng nhấn mạnh một thách thức năng lượng cụ thể, đó là việc tiếp tục sử dụng than đá, thứ thải ra carbon.
Theo nhà lãnh đạo cấp cao của Liên hợp quốc, nếu tất cả các nhà máy nhiệt điện than được quy hoạch đi vào hoạt động, thế giới sẽ cao hơn 2 độ C. Thay vào đó, các nước thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) phải chấm dứt việc sử dụng than vào năm 2030 và các nước đang phát triển cũng phải làm như vậy vào năm 2040.
Về mặt tài chính, theo ông, các nước phát triển phải giữ cam kết huy động 100 tỷ USD mỗi năm cho hành động khí hậu ở các nước đang phát triển trong giai đoạn từ năm 2021 – 2025. Họ đã không làm như vậy vào năm 2019 và 2020, và theo tính toán của OECD, năm nay cũng sẽ giảm khoảng 20 tỷ USD.
Cuối cùng, đối với vấn đề thích ứng, kinh phí trong lĩnh vực này hiện chỉ chiếm 21% tổng kinh phí khí hậu. Con số này tương đương 16,7 tỷ USD mỗi năm.
Tuy nhiên, chi phí thích ứng ở các nước đang phát triển là 70 tỷ USD mỗi năm và dự kiến sẽ đạt 300 tỷ USD vào năm 2030.
Ông Guterres nói: Đây là lý do tại sao tôi đã yêu cầu tất cả các nhà tài trợ và nhà tài trợ cam kết phân bổ 50% tài chính khí hậu cho việc thích ứng.
Lịch sử sẽ phán xét
Về phần mình, Thủ tướng Anh cảnh báo rằng "lịch sử sẽ phán xét" các quốc gia giàu nhất thế giới nếu họ không thực hiện cam kết cam kết viện trợ khí hậu hàng năm 100 tỷ USD trước COP26. Ông ước tính rằng tỷ lệ cược để nhận được số tiền này trước tháng 11 là "6 trên 10".
Phát biểu tại Hội nghị bàn tròn không chính thức của các nhà lãnh đạo về hành động khí hậu, ông Johnson nêu rõ: “Chúng ta không thể để hành động khí hậu trở thành một nạn nhân khác của virus Corona. Hãy để chúng ta là những nhà lãnh đạo đảm bảo sự lành mạnh của hành tinh cho con cháu chúng ta và các thế hệ sau này”.
Thủ tướng Anh cũng đảm bảo rằng đất nước ông "sẽ đi đầu làm gương, giữ môi trường trong chương trình nghị sự toàn cầu và làm bệ phóng cho một cuộc cách mạng công nghiệp xanh toàn cầu". Tuy nhiên, ông cảnh báo: "Không quốc gia nào có thể lật ngược tình thế"./.