Trong bài phát biểu tại nghị viện châu Âu, ngày 9/5, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nhận định Ukraine có thể cần đến nhiều năm hay thậm chí hàng thập kỷ để gia nhập châu Âu.
“Đó là sự thật, trừ khi chúng ta quyết định hạ thấp các tiêu chuẩn gia nhập và suy nghĩ lại về sự thống nhất của châu Âu” – ông Macron nói.
Để đẩy nhanh sự can dự của Ukraine vào các vấn đề của châu Âu, ông Macron đề xuất thành lập một cộng đồng chính trị châu Âu. Điều này không chỉ giúp “gắn kết các quốc gia có vị trí địa lý ở châu Âu và chia sẻ các giá trị” mà còn có thể “bật đèn xanh” cho vị trí của Ukraine vào đội hình châu Âu. Ông Macron nhấn mạnh, đã có rất nhiều cuộc đối thoại nhằm thúc đẩy tiến trình gia nhập EU, tuy nhiên, thực tế diễn ra cho thấy điều này khó có khả năng được thực hiện.
Trước đó, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen khẳng định EC đang chờ nhận được bảng câu hỏi dành cho ứng cử viên gia nhập EU từ phía Ukraine. Phản hồi về nguyện vọng gia nhập EU của Ukraine dự kiến sẽ được EC đưa ra vào tháng 6 tới.
Trong một thông điệp đăng trên Twitter, ngày 9/5, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết Ukraine đã hoàn thiện và chuyển lại phần 2 của bảng câu hỏi xin gia nhập EU cho bà Ursula von der Leyen, qua đó tiến thêm một bước trong hành trình trở thành thành viên khối. Phần 1 của bảng câu hỏi xin gia nhập đã được Ukraine chuyển cho phía EU vào ngày 17/4.
Văn phòng phụ trách báo chí của Tổng thống Ukraine cho biết, phần 2 của bảng câu hỏi xin gia nhập EU đã được nhà lãnh đạo Ukraine gửi đi trong một cuộc họp trực tuyến với đại diện EU. Nhân dịp này, ông Zelensly đã cảm ơn “những tín hiệu ủng hộ rõ ràng” từ phía bà Leyen đối với hành trình gia nhập EU của Ukraine.
Ngày 1/3, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã ký văn bản chính thức đề nghị cho Ukraine gia nhập EU theo thủ tục khẩn cấp. Cũng vào thời điểm đó, lãnh đạo các nước thành viên EU gồm Bulgaria, Séc, Estonia, Latvia, Litva, Ba Lan, Slovakia và Slovenia đã công bố thư ngỏ kêu gọi EU thực hiện các bước để ngay lập tức cấp cho Ukraine tư cách ứng cử viên chính thức và bắt đầu quá trình đàm phán gia nhập. Dù đã lên tiếng ủng hộ tham vọng của Ukraine nhưng các nhà lãnh đạo EU lại không đưa ra cam kết về thời gian, thậm chí là còn có ý kiến hoài nghi về việc đẩy nhanh quá trình gia nhập vốn thường cần đến nhiều năm. Về phía bà Leyen đã tỏ rõ ủng hộ đối với việc Ukraine trở thành thành viên của khối song bản thân nhà lãnh đạo EC cũng khẳng định việc gia nhập sẽ không diễn ra ngay lập tức.
Theo quy định, việc EC khuyến nghị Hội đồng châu Âu khởi động các cuộc đàm phán về việc gia nhập khối chỉ là bước chính thức đầu tiên để một nước trở thành thành viên của khối. Tiếp theo, quốc gia này phải đồng ý với các nhà đàm phán châu Âu về một tập hợp các điều kiện hoặc "chương đàm phán" mà quốc gia đó phải thực hiện. Quá trình đàm phán có thể kéo dài từ vài năm đến một thời gian dài vô thời hạn. Phần Lan là nước nhanh nhất trong quá trình này và chỉ mất 3 năm. Trong khi đó, Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu đàm phán từ năm 2005 nhưng tới nay chưa có triển vọng hoàn tất./.