Tuyên Quang là tỉnh miền núi phía Bắc, có 7 đơn vị hành chính cấp huyện, với 138 xã, phường, thị trấn, trong đó có 121 đơn vị hành chính cấp xã thuộc vùng DTTS và miền núi (trong đó có 50 xã thuộc khu vực III, 15 xã khu vực II và 56 xã khu vực I); có 570 thôn thuộc diện đặc biệt khó khăn.
Hiện nay, tỉnh Tuyên Quang có dân số gần 785 nghìn người với 46 thành phần dân tộc cùng sinh sống, trong đó có trên 445 nghìn người DTTS, chiếm 56,76% dân số toàn tỉnh. Theo quyết định phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ, tỉnh Tuyên Quang có 01 dân tộc được công nhận là dân tộc có khó khăn đặc thù; 02 dân tộc được công nhận là dân tộc còn gặp nhiều khó khăn. Đến hết năm 2020 tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm còn 9,03%, giảm bình quân trên 4%/năm. Trong đó hộ nghèo DTTS giảm còn 15,03%.
 |
| Người dân xã Năng Khả (Na Hang) học nghề mây tre đan. |
Trong 10 tháng đầu năm 2021, UBND tỉnh luôn quan tâm chỉ đạo các sở, ban, ngành, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố triển khai thực hiện nghiêm túc công tác dân tộc và các chính sách dân tộc trên địa bàn. Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi (gọi tắt là Chương trình MTQG) giai đoạn I, từ năm 2021-2025 đã được Tỉnh ủy, UBND tỉnh quyết liệt chỉ đạo thực hiện. Với sự chủ động, linh hoạt, tỉnh Tuyên Quang đã bước đầu xác định được các nội dung, nhiệm vụ, giải pháp cần triển khai trong giai đoạn 2021-2025; trong đó tập trung xác định được phạm vi, đối tượng thụ hưởng các dự án, tiểu dự án và dự kiến nhu cầu nguồn vốn để triển khai thực hiện Chương trình MTQG.
Tỉnh cũng đã chỉ đạo các cấp, các ngành chủ động xây dựng Đề án của cả giai đoạn; kế hoạch của năm 2021 thuộc Chương trình MTQG. Làm tốt công tác chuẩn bị đầu tư các công trình xây dựng cơ sở hạ tầng tại dự án 4, dự án 5 và dự án 9 để khi được Trung ương phân bổ nguồn vốn thì có thể triển khai thực hiện được ngay.
Bên cạnh đó, việc phân bổ và giao chỉ tiêu kế hoạch thực hiện các chính sách dân tộc năm 2021 đảm bảo kịp thời và đúng thời gian quy định. Công tác kiểm tra, giám sát, chỉ đạo giữa các cấp, các ngành được tiến hành thường xuyên, đảm bảo các chính sách dân tộc được thực hiện đúng mục đích, đối tượng. Vai trò của Người có uy tín, đội ngũ cốt cán là người DTTS tiếp tục được các cấp, các ngành quan tâm, chú trọng và phát huy, góp phần xây dựng khối đại đoàn kết các dân tộc.
Năm 2022, tỉnh Tuyên Quang tập trung chỉ đạo xây dựng dự thảo Nghị quyết Quy định nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ vốn ngân sách nhà nước, cơ chế quản lý điều hành thực hiện Chương trình MTQG; Ban hành Đề án và kế hoạch thực hiện Chương trình MTQG năm 2022. Tập trung chỉ đạo xây dựng các văn bản hướng dẫn triển khai thực hiện các dự án, tiểu dự án thuộc Chương trình MTQG theo hướng dẫn của Trung ương. Tăng cường chỉ đạo thực hiện công tác hướng dẫn, kiểm tra, giám sát việc triển khai thực hiện các chương trình, chính sách đối với vùng đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh đặc biệt là việc thực hiện các dự án thuộc Chương trình MTQG trên địa bàn tỉnh...
Để thực hiện tốt Chương trình MTQG trong giai đoạn tới, tỉnh Tuyên Quang cần quan tâm đến công tác chỉ đạo điều hành, kiện toàn bộ máy tổ chức, hoàn thiện hệ thống pháp lí, đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất. Bên cạnh đó, công tác phối hợp với Trung ương, phối hợp giữa các sở, ngành với Ban Dân tộc cần tăng cường để đảm bảo mục tiêu nhiệm vụ từng năm và tiến độ thực hiện Chương trình. Đặc biệt, cần có gắn kết, tương tác, hỗ trợ để phát huy hiệu quả thực hiện ba Chương trình MTQG. Bên cạnh đó, quan tâm phát triển nguồn nhân lực người DTTS, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ trong hệ thống cơ quan công tác dân tộc; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ công tác dân tộc.