 |
| Mô hình trồng thanh long ruột đỏ trên địa bàn huyện Mai Sơn đem lại thu nhập cao cho người dân. (Ảnh: TL) |
Nhiều sản phẩm khẳng định uy tín, chất lượng trên thị trường
Sơn La là tỉnh miền núi phía Tây Bắc, có nhiều lợi thế về đất đai, khí hậu để phát triển nông nghiệp với các sản phẩm nông sản chất lượng cao. Đồng thời, với vai trò và vị thế là trung tâm của vùng Tây Bắc, Sơn La luôn nhận được sự quan tâm của Đảng, Chính phủ, các bộ ngành và nhiều đơn vị nghiên cứu khoa học và công nghệ (KH&CN). Chính vì vậy, hoạt động KH&CN trên địa bàn tỉnh được đổi mới, bám sát yêu cầu thực tiễn đặt ra đối với việc phát triển nông nghiệp theo hướng công nghệ cao. Nhờ vậy, 70% số nhiệm vụ KHCN được ứng dụng, duy trì và nhân rộng. Qua đó, góp phần quan trọng trong thực hiện tốt chương trình hỗ trợ ứng dụng và chuyển giao tiến bộ KHCN phục vụ phát triển kinh tế, xã hội nông thôn và miền núi.
Theo Sở KH&CN Sơn La, tính từ năm 2016 đến năm 2019, Sở đã bàn giao tổng số 105 kết quả nghiên cứu của đề tài, dự án KH&CN cho 30 đơn vị thuộc các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành phố, các trường đại học, doanh nghiệp KH&CN trên địa bàn tỉnh. Điển hình như mô hình sản xuất nhãn chất lượng cao theo tiêu chuẩn VietGAP tại huyện Sông Mã. Từ vài ha ban đầu, đến nay mô hình sản xuất nhãn chất lượng cao đã mở rộng được hơn 4 nghìn ha tại Sông Mã, Mai Sơn, Yên Châu, TP Sơn La…với thu nhập 200-300 triệu đồng/ha, nhiều diện tích đã được chứng nhận đạt tiêu chuẩn VietGAP. Năm 2017-2018, sản phẩm nhãn Sông Mã đã được xây dựng nhãn hiệu chứng nhận và được cấp mã vùng xuất khẩu, được xuất khẩu sang thị trường Mỹ, Trung Quốc, Đài Loan (Trung Quốc)...
Ngoài các sản phẩm trên, mô hình trồng thanh long ruột đỏ trên địa bàn huyện Mai Sơn cũng là một trong những sản phẩm nông nghiệp điển hình, cho doanh thu khoảng 200 - 300 triệu đồng/ha. Từ kết quả đó, huyện Mai Sơn đã mở rộng diện tích trồng, thành lập Hợp tác xã sản xuất thanh long ruột đỏ theo tiêu chuẩn VietGAP, đồng thời lựa chọn và đăng ký chứng nhận 4 cây thanh Long đầu dòng, là nguồn cung cấp giống để mở rộng diện tích ra các huyện Mai Sơn, Yên Châu, Sông Mã, Mường La.
Đến nay, diện tích trồng thanh long ruột đỏ trên địa bàn tỉnh Sơn La là 133 ha, sản lượng 404 tấn. Sản phẩm thanh long ruột đỏ được tiêu thụ tại thị trường trong tỉnh, các siêu thị Hà Nội, xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc, UAE và đang được chào hàng sang một số nước khác.
Không chỉ có thế mạnh về trồng cây ăn quả ứng dụng công nghệ cao, công nghệ bảo quản và chế biến nông sản như chế biến sản phẩm rượu vang, rượu chuối, chuối sấy Yên Châu; sản phẩm rượu mận, mứt mận Mộc Châu; sản phẩm mật ong Sơn La, thức ăn chăn nuôi, nước mắm từ cá nước ngọt lòng hồ thủy điện… cũng đang là những sản phẩm chủ lực, đem lại hiệu quả kinh tế cao cho Sơn La.
Chia sẻ về hiệu quả từ những mô hình nông nghiệp trên, ông Phạm Quang An, Giám đốc Sở KH&CN tỉnh Sơn La cho biết: Hiện Sơn La đang tập trung phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao theo hướng phát triển bền vững, trong đó, ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ được coi là giải pháp then chốt, tạo đột phá về năng suất, chất lượng, hiệu quả lao động. Nhiều mô hình nông nghiệp công nghệ cao được hình thành, nhiều sản phẩm đã được xây dựng thương hiệu, khẳng định chỗ đứng trên thị trường, góp phần duy trì đà tăng trưởng kinh tế của tỉnh.
 |
| Ứng dụng tiến bộ khoa học phát triển giống xoài tại huyện Mai Sơn. (Ảnh: TL) |
Cũng theo Giám đốc Sở KH&CN tỉnh Sơn La, dù còn một số khó khăn nhưng đến nay, toàn tỉnh đã có hơn 20 sản phẩm mang địa danh của tỉnh được Cục Sở hữu trí tuệ cấp văn bằng bảo hộ như: Chè Shan tuyết Mộc Châu; quả xoài tròn Yên Châu; cà phê Sơn La; chuối Yên Châu; chè Ô Long Mộc Châu; rau an toàn Mộc Châu; nhãn Sông Mã; cam Phù Yên; táo Sơn tra Sơn La; mật ong Sơn La; khoai sọ Thuận Châu…Trong đó, sản phẩm chè Shan tuyết Mộc Châu đã được bảo hộ tại thị trường Thái Lan năm 2017. Đây là sản phẩm nông sản đầu tiên của tỉnh đăng ký bảo hộ thành công tại thị trường nước ngoài.
Xây dựng thương hiệu cho sản phẩm chủ lực
Nói về những định hướng phát triển các sản phẩm chủ lực cho địa phương, ông Phạm Quang An cho hay, Sở KH&CN tỉnh Sơn La đang tiếp tục xây dựng và phát triển thương hiệu cho các sản phẩm như: chanh leo Sơn La; mận hậu Sơn La; nhãn Sơn La và bơ Sơn La… Các sản phẩm này sau khi đăng ký thành công thương hiệu bước đầu phát huy hiệu quả, giá trị sản phẩm tăng lên khẳng định uy tín, chất lượng trên thị trường.
Bên cạnh đó, để duy trì và phát triển thương hiệu, các doanh nghiệp, hợp tác xã cũng đã được tỉnh hỗ trợ, tạo điều kiện tham gia nhiều hội nghị xúc tiến đầu tư, hội chợ xúc tiến thương mại, gắn việc quảng bá sản phẩm với du lịch như: Du lịch cánh đồng chè Shan tuyết Mộc Châu, du lịch lòng hồ Sông Đà, nghỉ dưỡng, trải nghiệm hái chè, sản xuất chè Ô Long…
Thời gian tới, Sở KH&CN tỉnh Sơn La sẽ tiếp tục nâng cao năng lực ứng dụng các thành tựu KH&CN; phối hợp với các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành phố xây dựng đề xuất nhiệm vụ KH&CN sát với thực tiễn tại địa phương; tăng cường truyền thông về kết quả nghiên cứu các nhiệm vụ KH&CN trên phương tiện truyền thông; đẩy mạnh việc xây dựng mạng lưới thông tin giữa các đơn vị, đặc biệt là các trường chuyên nghiệp trong tỉnh nhằm cung cấp, trao đổi và khai thác hiệu quả nguồn thông tin KH&CN…
Đánh giá cao những kết quả mà tỉnh Sơn La đã đạt được trong những năm qua, đặc biệt là công tác xây dựng và phát triển thương hiệu cho các sản phẩm nông sản của tỉnh, ông Mai Văn Dũng, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu, Đào tạo và Hỗ trợ, Tư vấn (Cục Sở hữu trí tuệ) cho biết, từ kinh nghiệm của tỉnh Sơn La, để phát triển các sản phẩm chủ lực của tỉnh, các Sở KH&CN cần có sự kết nối, chia sẻ kinh nghiệm, kết nối giao thương, đẩy mạnh hợp tác phát triển KH&CN cũng như phát triển thương hiệu cho các sản phẩm nông sản vùng miền trong cả nước, đưa nông sản địa phương khẳng định vị thế trên thị trường, phục vụ công tác xuất khẩu.
Ông Mai Văn Dũng cũng cho rằng, các địa phương cũng cần tiếp tục tập trung vào hoạt động bảo hộ, khai thác, phát triển tài sản trí tuệ gắn với đặc sản địa phương, đào tạo cán bộ làm công tác SHTT, đưa SHTT thành công cụ hữu hiệu nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển kinh tế - xã hội, thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo của địa phương./.