Thời điểm tháng 8/2019, khối lượng thu gom chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH) toàn thành phố Đà Nẵng khoảng 1.100 tấn/ngày, được vận chuyển đến Khu xử lý chất thải Khánh Sơn (phường Hòa Khánh Nam, quận Liên Chiểu) để chôn lấp.
Nỗi lo hiện hữu
Sở Tài nguyên và Môi trường Đà Nẵng ngày 06/8/2019 cho biết, Khu xử lý chất thải Khánh Sơn bắt đầu hoạt động từ ngày 01/01/2007, đến nay đã chôn lấp hơn 3,2 triệu tấn. Các ô rác số 1, 2 đã được phủ bạt, đang vận hành ô rác số 3, 4, 5 với cao trình hiện tại là +41m, +45m, +45m.
Hiện trạng (tháng 8/2019) Khu xử lý chất thải Khánh Sơn, quận Liên Chiểu, thành phố Đà NẵngẢnh: Sở Tài nguyên và Môi trường Đà NẵngVới lượng CTRSH phát sinh như hiện nay, Công ty Cổ phần Môi trường Đô thị Đà Nẵng tính toán khoảng đến cuối năm 2019, đầu năm 2020 nếu không thực hiện các giải pháp nâng cấp, cải tạo các ô rác thì sẽ đạt cao trình thiết kế. Do chỉ có khu vực xử lý rác tại Khánh Sơn nên Đà Nẵng sẽ phải đối mặt với vấn đề an ninh rác vô cùng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế-xã hội, du lịch, và mỹ quan đô thị.
Trước thực trạng trên, ngày 19/12/2018, HĐND thành phố đã ban hành Nghị quyết 204/NQ-HĐND về việc quản lý CTRSH đến năm 2025, với mục tiêu: tất cả phường, xã tổ chức phân loại CTRSH tại hộ gia đình, 100% khu công nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, cơ quan, tổ chức thực hiện phân loại rác thải tại nguồn; tỷ lệ CTRSH tái chế, tái sử dụng đạt 12% năm 2020 và 15% năm 2025; 95% tổng lượng CTRSH phát sinh được thu gom và xử lý; đảm bảo tất cả các khu dân cư, khu đô thị có điểm tập kết, trạm trung chuyển CTRSH được quy hoạch, đáp ứng yêu cầu kỹ thuật; đáp ứng về phương tiện thu gom, vận chuyển, không để rơi vãi CTRSH tại điểm tập kết và trên đường vận chuyển.
Theo kế hoạch, đến năm 2020, dừng hoạt động chôn lấp CTRSH không đảm bảo vệ sinh tại bãi chôn lấp; đầu tư xây dựng mới nhà máy xử lý CTR và nâng cấp các công trình đảm bảo xử lý triệt để các nguồn thải phát sinh từ Bãi chôn lấp rác Khánh Sơn; đầu tư cơ sở xử lý CTRSH có tỷ lệ chôn lấp sau xử lý không quá 25%.
Quyết tâm xây dựng Khu xử lý chất thải Khánh Sơn
Theo Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Đà Nẵng Tô Văn Hùng, thực hiện Quyết định 2357/QĐ-TTg ngày 04/12/2013 của Thủ tướng Chính phủ về điều chỉnh quy hoạch thành phố Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, trong đó xác định Khánh Sơn là địa điểm xử lý CTR tập trung rộng 100ha; UBND thành phố đã thống nhất triển khai đầu tư nâng cấp Khu xử lý chất thải Khánh Sơn (phường Hòa Khánh Nam, quận Liên Chiểu) thành Khu liên hợp xử lý CTR nhằm giải quyết ngay nguy cơ ảnh hưởng xấu đến tình hình an ninh trật tự, xã hội, ô nhiễm môi trường; phù hợp với quy hoạch chung của thành phố Đà Nẵng; đáp ứng chiến lược quốc gia về quản lý CTRSH; khắc phục triệt để tình trạng ô nhiễm môi trường tại khu vực; cải thiện chất lượng môi trường sống của người dân xung quanh.
Sơ đồ các hạng mục công trình dự kiến trong Khu liên hợp xử lý CTR Khánh Sơn Ảnh: Sở Tài nguyên và Môi trường Đà Nẵng
Đồng thời, đảm bảo công nghệ tiên tiến, hiện đại, phù hợp với đặc điểm, điều kiện tự nhiên tại khu vực; phù hợp với thành phần, tính chất rác thải của thành phố để xử lý có hiệu quả, an toàn và không gây ô nhiễm môi trường; công nghệ, thiết bị xử lý chất thải phải được tổ chức, đơn vị có chức năng chứng nhận và thẩm định công nghệ theo quy định của Việt Nam; tận thu những giá trị của CTR để tái tạo tài nguyên; hạn chế tối đa việc sử dụng nhiều nguyên, nhiên liệu phục vụ hoạt động sản xuất (điện, nước…), và chi phí xử lý rác thải phù hợp với khả năng chi trả của ngân sách thành phố.
Về danh mục dự án và tiến độ thực hiện, hiện thành phố đang đầu tư 189 tỷ đồng nâng cấp, cải tạo một số hạng mục tại bãi rác Khánh Sơn, đầu tư ô rác số 6 (dự kiến hoàn thành tháng 6/2020); 287 tỷ đồng nâng cấp hệ thống xử lý nước rỉ rác (giai đoạn 2) (dự kiến hoàn thành tháng 6/2020); dự kiến hoàn thành phủ bạt các ô chôn lấp rác thải tại bãi rác Khánh Sơn vào tháng 9/2020 với chi phí 14 tỷ đồng, 70 tỷ đồng xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu liên hợp xử lý CTR thành phố (dự kiến hoàn thành trong năm 2020)…
Cùng với đó, nhà máy xử lý CTRSH công suất 650 tấn/ngày của Công ty Cổ phần Môi trường Việt Nam dự kiến hoàn thành tháng 6/2021 (trị giá trên 1.700 tỷ đồng); hoàn thành nhà máy xử lý CTRSH thành phố vào năm 2022 với tổng giá trị trên 3.000 tỷ đồng…
Theo dự báo của Ngân hàng Phát triển châu Á, lượng CTRSH của thành phố Đà Nẵng đến năm 2025 trên 1.800 tấn/ngày, đến năm 2030 trên 2.400 tấn/ngày, và đến năm 2040 trên 3.000 tấn/ngày./.