Xuất hiện trong tọa đàm “Tiếng nói của phụ nữ” tối 25/11, tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam, hoa hậu H’Hen Niê không giấu được trăn trở về nạn tảo hôn: “Nhiều người bạn của tôi đã kết hôn khi mới học cấp 2. Thời điểm hiện tại đã đỡ hơn một chút vì ba mẹ không còn ép kết hôn nhiều nữa, tuy nhiên, việc kết hôn sớm lại do chính các em lựa chọn. Các em thường nghỉ học sớm vì rào cản ngôn ngữ, khoảng cách địa lý và kinh tế gia đình. Kết hôn sớm, rồi lại đi làm công nhân, để các con cho ông bà nuôi. Điều này gây ra hệ lụy kéo dài!”.
Từ trải nghiệm của bản thân "giáo dục cho tôi nhiều cơ hội" và thấy tiếc vì "nhiều bạn trẻ đã để tuột mất", Hoa hậu sinh năm 1992 người Ê Đê hy vọng thời gian tới, có thể làm việc với Trung ương Đoàn, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam nhiều hơn để tới nhiều địa phương chia sẻ, truyền cảm hứng. "Tôi vẫn tin chỉ giáo dục mới có thể thay đổi cuộc sống của mọi người”, Hoa hậu Hoàn vũ Việt Nam 2017 - người dân tộc thiểu số đầu tiên tại Việt Nam giành ngôi vị này nói.
 |
| Tọa đàm “Tiếng nói của phụ nữ” là những câu chuyện về hành trình chinh phục ước mơ và khát vọng của 05 diễn giả là những phụ nữ dân tộc thiểu số tiêu biểu. |
Hoàn toàn đồng tình với suy nghĩ của hoa hậu H’Hen Niê, chị Sùng Y Múa (dân tộc Mông, tỉnh Hòa Bình) tự hào khi là một trong những cô gái Mông đầu tiên ở bản được đến trường dù hành trình không ít những gian nan: "Ngày tôi đi học rất vất vả, 5-6 tháng mới được về nhà một lần, nhưng tôi không bỏ trường, bỏ lớp. Lúc ấy tôi nghĩ phải cố gắng học thật tốt. Tôi tự hỏi sao người Mông cứ phải lên nương, lên rẫy, mình phải học những dân tộc ngay bên cạnh mình như dân tộc Mường, dân tộc Thái...".
Chính nhờ có tri thức, chị Sùng Y Múa đã phát triển loại hình trải nghiệm Homestay Y Múa, góp phần thay đổi nhận thức, tăng thu nhập cho người dân địa phương; đồng thời giữ gìn, tôn vinh bản sắc văn hóa người Mông. “Các bạn hãy đến trường và nói không với tảo hôn”, chị Sùng Y Múa gửi thông điệp tới trẻ em dân tộc thiểu số.
Tương tự như 2 diễn giả, chị Thạch Thị Chal Thi kể: “Là người dân tộc Khmer, lúc tôi 18, cả làng không ai đi học đại học, vì định kiến là con gái lớn lên lấy chồng, sinh con. Tôi thì lên TP Hồ Chí Minh học và thuyết phục cha mẹ, vừa học, vừa làm để có tiền trang trải việc học đại học, rồi tiếp tục học thạc sĩ về Công nghệ thực phẩm tại trường Đại học Bách khoa TP Hồ Chí Minh. Nhờ vào sự học, tôi mới có cơ hội trở về phát triển nghề thu mật hoa dừa ở Trà Vinh - tỉnh trồng dừa lớn thứ 2 cả nước vậy mà năm 2018, dừa bỏ mọc mầm, không ai thu mua!".
Giờ đây, là Giám đốc công ty TNHH Trà Vinh FARM (Sokfarm), chị Thạch Thị Chal Thi không chỉ giúp cha mẹ, bản thân có cuộc sống khá giả mà còn giúp thay đổi cuộc sống của hơn 70 hộ gia đình nhờ việc thu mật hoa dừa và đưa sản phẩm này đi khắp thế giới. "Hãy theo đuổi giáo dục, tìm cách tự chủ kinh tế thì mọi ước mơ, mọi khát khao của chúng ta sẽ được đền đáp”, vị nữ giám đốc nhắn nhủ.
 |
| Diễn giả cùng đại biểu dự tọa đàm. |
May mắn khi sinh ra trong gia đình có truyền thống hiếu học, nỗ lực trở thành thủ khoa đầu vào trường Đại học Mỹ thuật TP Hồ Chí Minh rồi tiếp tục bảo vệ thành công xuất sắc luận văn Thạc sĩ Nghệ thuật thị giác tại Thái Lan với số điểm tối ưu vào năm 2013, hoạ sỹ Chế Kim Trung cảm thấy tự hào là thạc sĩ nghệ thuật đầu tiên và duy nhất của người Chăm hiện nay.
Sở hữu một “gia tài” mỹ thuật đồ sộ với hàng nghìn tác phẩm đa dạng về đề tài, chất liệu, tông màu, kỹ thuật, phương pháp thể hiện, chị đang dành tâm huyết giúp bà con làng gốm, làng dệt ở quê hương Ninh Thuận cải thiện sản phẩm, có thêm thu nhập, tự tin vào bản thân để cuộc sống tốt đẹp hơn.
Là diễn giả trẻ nhất tham gia tọa đàm, cô gái Tày sinh năm 1991, Hà Lệ Diễm cũng đã nỗ lực không mệt mỏi để có thể rời quê nhà Bắc Kạn có trong tay tấm bằng tốt nghiệp khoa Báo chí, trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn. Tiếp tục trải qua hai khóa học làm phim tại Trung tâm hỗ trợ Phát triển tài năng Điện ảnh TPD năm 2012 và Trại sáng tác phim tài liệu Varan Vietnam 2016, Hà Lệ Diễm đã quyết định lựa chọn con đường làm phim tài liệu độc lập.
Dù hành trình này cũng không ít gian nan nhưng chị đã gặt hái được thành công khi cho ra mắt bộ phim tài liệu dài đầu tay: “Những đứa trẻ trong sương”. Bộ phim đã giành giải “Đạo diễn xuất sắc nhất” hạng mục “Tranh giải quốc tế” tại Liên hoan phim tài liệu quốc tế Amsterdam tháng 11/2021. "Hãy để trẻ thơ được sống đúng với chính mình, với quyền của mình, được vui vẻ và được đi học”, không chỉ gửi gắm thông điệp tới người xem phim tài liệu, nữ đạo diễn còn nhắn nhủ tới khách mời dự tọa đàm./.