Làng Ia Nueng tự hào gắn liền với truyền thuyết về thắng cảnh Biển Hồ. Làng có 216 hộ với trên 1.000 khẩu, đều là người Gia Rai. Cuối năm 2019, làng được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Đến cuối năm 2022, làng chỉ còn 1 hộ nghèo và 6 hộ cận nghèo.
 |
Già Hmrik thường kể cho các con cháu nghe về ý nghĩa
và nghệ thuật tạc tượng gỗ dân gian. |
Bằng uy tín của mình, bao năm qua già Hmrik, dân tộc Gia Rai (sinh năm 1948) ở làng Ia Nueng, xã Biển Hồ, TP. Pleiku (Gia Lai) đã kiên trì tuyên truyền, vận động thành công dân làng Gia Rai xóa bỏ những hủ tục lạc hậu, cùng nhau xây dựng nếp sống văn minh, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp của dân tộc.
Nhà của già làng Ia Nueng - Hmrik được xây khá hiện đại. Ngôi nhà ở vị trí có thể nhìn ra khu nhà rông văn hóa, có lớp mẫu giáo của làng bên cạnh. Trò chuyện với chúng tôi già kể rất nhiều về các phong tục, tập quán, bản sắc văn hóa đẹp đang được bà con giữ gìn bằng những quy định trong hương ước do các già làng, các tổ chức ở làng cùng bàn bạc xây dựng nên.
Già nói, với người Gia Rai, giọt nước là không gian sinh hoạt chung của buôn làng. Việc làm ô nhiễm nguồn nước sẽ phải chịu những hình phạt rất nặng theo luật tục truyền thống. Trong hương ước của làng Ia Nueng thì quy ước này được đưa vào để dân làng nghiêm chỉnh chấp hành. Nhờ đó, khu vực giọt nước của làng luôn được giữ gìn sạch sẽ, đảm bảo vệ sinh.
Làng Ia Nueng với gần 100% là đồng bào Gia Rai, hơn 95% đồng bào theo đạo Tin lành. Với vai trò là già làng và Người có uy tín, già Hmrik luôn gần gũi động viên bà con theo đạo chấp hành các quy định pháp luật của Nhà nước về tín ngưỡng tôn giáo, sống “Tốt đời - Đẹp đạo”, nhắc nhở bà con cảnh giác với âm mưu của kẻ xấu. Đồng thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của bà con để kịp thời có giải pháp tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện các cuộc vận động và phong trào thi đua yêu nước...; kịp thời hòa giải những bức xúc, hay những khó khăn của các gia đình.
Bên cạnh đó, già còn được chính quyền địa phương mời tham gia cùng ban ngành của thành phố và xã phát động phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” ở các làng trên địa bàn xã, góp phần giữ vững an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân ở cơ sở trong giai đoạn mới.
Nói về già Hmrik, ông Thiên,Trưởng Ban công tác mặt trận làng Ia Nueng nhận xét, già Hmrik rất tích cực trong các phong trào hoạt động của địa phương, già Hmrik cùng cán bộ trong làng đã tích cực vận động người dân góp công lao động, cùng với nguồn vật liệu do Nhà nước hỗ trợ để thi công nhiều con đường bê tông nông thôn, làm cổng làng, làm hàng rào và sân bê tông nhà sinh hoạt cộng đồng...Từ năm 2017 đến nay, làng đã hoàn thành làm được hơn 10km đường giao thông nội bộ, bằng nhựa cấp phối và bê tông xi măng, bộ mặt của làng ngày càng khang trang, sạch đẹp. Đặc biệt, làng Ia Nueng đã được UBND thành phố quyết định công nhận làng nông thôn mới, làng văn hoá kiểu mẫu của TP. Pleiku.
Không chỉ phát huy tốt vai trò của mình trong công tác tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện tốt các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, già Hmrik còn là người rất am hiểu bản sắc văn hóa dân tộc, nhiều phong tục, tập quán đẹp của bà con, và luôn trăn trở, tìm cách gìn giữ cho thế hệ sau.
Để thu hút ngày càng nhiều du khách du lịch đến với xã, tham quan Biển Hồ, già Hmrik đã đến từng nhà, vận động bà con trong làng tham gia dệt thổ cẩm, truyền dạy cho lớp trẻ đánh chiêng. Qua đó, không chỉ phục vụ cho những lễ, hội của làng mà còn gắn với phát triển du lịch, phục vụ du khách khi có nhu cầu tham quan, mua sắm.
 |
| Già Hmirik tích cực vận động Nhân dân thực hiện tốt các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước |
Bên vườn tượng gỗ Ba Na, Gia Rai được đặt tại Nhà sinh hoạt cộng đồng, già Hmrik còn thường kể cho các con cháu nghe về ý nghĩa và nghệ thuật tạc tượng gỗ dân gian. Những giá trị nghệ thuật, văn hóa của loại hình di sản văn hóa phi vật thể độc đáo của dân tộc mình. Đồng thời, chung tay gìn giữ, góp phần giáo dục nâng cao ý thức giữ gìn, phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc của lớp trẻ học nghề truyền thống.
Bao năm qua, nhờ có già Hmrik mà các phong trào, các cuộc vận động do Mặt trận Tổ quốc phát động đã làm thay đổi nếp nghĩ, cách làm trong đồng bào dân tộc thiểu số để từng bước vươn lên thoát nghèo... được bà con hưởng ứng tích cực góp phần chung tay xoá bỏ những phong tục tập quán sản xuất lạc hậu, gìn giữ, bảo tồn văn hoá dân tộc; xây dựng làng văn hóa và gia đình văn hóa./.