Phấn đấu không còn người nhiễm HIV mới, không có người chết vì AIDS là những mục tiêu hàng đầu mà tỉnh Hưng Yên đang quyết liệt thực hiện để tuyên chiến với căn bệnh thế kỷ. Trong 7 năm trở lại đây, tình trạng lây nhiễm HIV ở Hưng Yên đã giảm dần qua từng năm, một số phương pháp điều trị đã mang lại cơ hội sống cho bệnh nhân AIDS; với những kết quả khả quan này, Hưng Yên đang từng bước đẩy lùi đại dịch HIV/AIDS.
* Để không còn người nhiễm HIV mới
Với phương châm "chung tay vì ngày mai không còn người nhiễm HIV", tỉnh Hưng Yên đã triển khai chương trình "can thiệp giảm tác hại dự phòng lây nhiễm HIV" tại 5 huyện thành phố gồm: Mỹ Hào, Văn Lâm, Tiên Lữ và thành phố Hưng Yên. Đây là hoạt động tiếp cận cộng đồng được thực hiện chủ yếu qua đội ngũ tuyên truyền viên đồng đẳng và cộng tác viên ở khắp các xã, phường.
Đội ngũ công tác viên tuyên truyền đã tiếp cận với những nhóm người có hành vi nguy cơ cao để phân phát bơm kim tiêm (BKT) sạch, thu gom BKT đã qua sử dụng; phân phát và hướng dẫn sử dụng bao cao su (BCS); vận động họ tới các dịch vụ tư vấn xét nghiệm tự nguyện, điều trị HIV/AIDS bằng thuốc kháng virut (ARV), khám và điều trị các bệnh lây truyền qua đường tình dục khi cần thiết… Hiện nay, số nhân viên tiếp cận cộng đồng có hơn 50 người và gần 20 cộng tác viên, phân phát hơn 400.000 BCS và hơn 500.000 BKT sạch cho hơn 1000 đối tượng mại dâm, nghiện chích ma túy; thu gom được gần 400.000 BKT bẩn. Mỗi năm cấp phát hơn 15 nghìn tờ rơi, sách nhỏ và tổ chức được trên 200 buổi truyền thông.
Chương trình can thiệp giảm tác hại dự phòng lây nhiễm HIV đã cơ bản thay đổi được nhận thức và hành vi của nhóm nguy cơ cao. Ở các địa phương triển khai chương trình đã có trên 90% số người nghiện chích ma túy và phụ nữ mại dâm sử dụng BKT và BCS sạch; do vậy tỷ lệ lây nhiễm HIV đã được giảm nhanh từ trên 30% trước đây, nay chỉ còn dưới 10%. Trước đây, việc cung cấp bao cao su và bơm kim tiêm cho các đối tượng có hành vi nguy cơ cao được coi là hành động tiếp tay cho tệ nạn xã hội, nhưng đến nay đã nhận được sự đồng thuận, cảm thông, chia sẻ của cộng động, thu hút nhiều người tham gia.
* Cải tử hoàn sinh những số phận
Hướng tới mục tiêu không còn người tử vong do AIDS, Hưng Yên đã tích cực triển khai chương trình chăm sóc, hỗ trợ và điều trị theo phương pháp ARV và đạt kết quả ngoạn mục: số người chuyển sang giai đoạn AIDS giảm 50% mỗi năm. Trên địa bàn Hưng Yên hiện có 2 điểm chăm sóc toàn diện cho người nhiễm HIV tại huyện Khoái Châu và Trung tâm phòng chống HIV/AIDS tỉnh, với hơn 850 người được quản lý, trong đó gần 300 người được điều trị ARV.
Phác đồ điều trị ARV được triển khai từ năm 2008 đến nay đã mang lại cơ hội sống cho nhiều mảnh đời sa ngã, những số phận bất hạnh được vực dậy. Như trường hợp anh Hoàng T.H ở xã Liên Phương, thành phố Hưng Yên. H bị nhiễm HIV chuyển sang giai đoạn AIDS và bị biến chứng não, đứng trước nguy cơ cận kề cái chết. Sau khi đến Trung tâm phòng chống HIV/AIDS tỉnh Hưng Yên, H được các bác sĩ động viên và tận tình tư vấn, hướng dẫn điều trị theo phương pháp ARV. Nhờ sự quan tâm, chia sẻ của bác sĩ cùng với sự nỗ lực của bản thân, sau một thời gian ngắn, H thấy mình như được hồi sinh từ cõi chết trở về. Ban đầu H chỉ có 4 tế bào CD4/ml máu, đến nay sau 2 năm điều trị chỉ số này tăng lên gần 200 tế bào. Khi mới đến điều trị H gầy còm 45 kg, nay đã tăng lên hơn 63 kg. Béo khỏe như người bình thường, H đã lấy vợ và sinh được một con trai kháu khỉnh. Điều kỳ diệu là hiện tại vợ và con H đều không bị lây nhiễm HIV, do H đã tuân thủ nghiêm ngặt việc phòng chống lây truyền.
Tương tự, chị Trần Thị T ở xã Tống Phan, huyện Phù Cừ bị lây nhiễm HIV từ chồng. Sau khi biết tin chồng chết vì căn bệnh thế kỷ, chị đã suy sụp và đi xét nghiệm với kết quả HIV dương tính. Trong nỗi tuyệt vọng, chỉ đã cố gượng dậy vì đứa con gái nhỏ may mắn không bị lây nhiễm bệnh từ bố mẹ. Được cán bộ y tế huyện Phù Cừ giới thiệu đến Trung tâm phòng chống HIV điều trị. Phác đồ ARV đã như một "thần dược" đã giúp chị giành lại sự sống. Lúc đầu cơ thể gầy guộc với cân nặng 32 kg, sau khi uống ARV, sức khỏe của chị T dần cải thiện đã tăng lên 42 kg. Trở lại khỏe mạnh, chị đã biết bảo vệ mình và trở thành tuyên truyền viên tích cực vận động những người cùng cảnh ngộ vượt lên chiến thắng số phận. Gần chục năm sống chung với HIV đối mặt với tử thần, nhưng chị T đã giúp những người mang căn bệnh thế kỷ trải nghiệm ra một điều: "nhiễm HIV không phải là đã hết như người ta đã nghĩ, điều quan trọng là biết tự tin vươn lên"
Hiện nay, Hưng đang tiếp tục duy trì chương trình can thiệp giảm tác hại để thay đổi nhận thức và hành vi của nhóm đối tượng nghiện chích ma túy và mại dâm giúp phòng ngừa lây nhiễm HIV; đồng thời, nhân rộng mô hình chăm sóc toàn diện cho người đã mắc căn bệnh này. Theo đó, nhằm hướng tới mục tiêu khống chế tốc độ gia tăng của đại dịch HIV/AIDS, giảm thiểu số người nhiễm HIV, không còn người tử vong do AIDS và không kỳ thị, phân biệt đối xử./.